Əli (ə) şiəsi ilə ateistin bəhsi (hissə 12)
Ateist:
Bəs sən Quranda olan ziddiyyətliayələrə nə deyirsən? Səncə bu sözlər nəyi bildirir. "... kim istəyir inansın kim istəyir inanmasın" ( Kəhf surəsi ayə 29)
Başqa bir ayədə isə onun əksinədir:"Allah istəməsə, siz istəyə bilməzsiniz" ( İnsan surəsi ayə 30)
Sonra Quran günahkarların hesabatı haqqında deyir ki, onlar sorğu-sual olunacaqlar" ( Zuxruf surəsi ayə 19)
"Siz mütləq sorğu-sual olunacaqsınız" ( Zuxruf surəsi ayə 44)
Başqa bir ayədə isə deyilir: "...Günahkarlar öz günahları barədə sorğu-sual olunmazlar" ( Qəsəs surəsi ayə 78)
Əli (ə) şiəsi:
Sənin gətirdiyin misallar ziddiyyətli deyil. Gəl birgə aşaqdakı ayə haqqında düşünək: "... kim istəyir inansın kim istəyir inanmasın" ( Kəhf surəsi ayə 29) Bu bəndənin azad olduğunu və seçimdə sərbəsliyin göstərən aydın bir ayədir. Lakin azadlığı biz Allahdan zorla ala bilmərik, onu bizə Allah Öz iraddəsi ilə verib. Odur ki, Allahın bu iradəsini aydınlaşdıran başqa bir ayə gəlir: "Siz Allah istədiyindən başqa heç nə istəyə bilməzsiniz" yəni bəndənin azadlığı Allahın arzusu daxilindədir və Onun iradəsinə qarşı ola bilməz. Bu o demədir ki, bəndənin azadlığı Allahın razılığına qarşı ola bilər və o günahlı və günhsız yol seçə bilər, lakin bəndənin azdlığı heç vaxt Allahın iradəsinə əks ola bilməz.
Bütün günahlar və sairələr Allahın iradəsi daxilindədir, hətta ona əks olsa, bu çox mürəkkəb məsələdir. Biz bu haqda özbaşınalıq və daxiletmə (başlanğıc) bölmələrində danışmışıq. Biz demişik ki, ilahi başlanğıc bəndə öz-özünə nə seçibsə, onu ifadə edir, çünki Allah bəndə üçün taleyi onun məşğulluq tərzinə və ürək arzusuna görə seçir. Bu o deməkdir ki, Allah bəndəyə onun öz arzusundan və qəlbinin seçdiyindən aslı olaraq axtardığını verir, yəni bəndəyə onun istədiyini yeridirlər. Bunun mənası o deməkdir ki, zorakılıq və ziddiyyət yoxdur.
Daxiletmə-bəndənin həqiqətən özü istəiyini seçməsidir, yəni bəndə özü sərbəst, zoraklıq olmadan nə seçibsə. o da ona daxil edilir. Bu sual özbaşınalıq və başlanğıc (daxiletmə) anlayışlarını başa düşməkdə ən çətin suallardan biridir. Və sənin ziddiyyət adlandırdığın bu suallar, əslində həmin sirrin açıması deməkdir. Ayələrin sorğu-sualı haqqındakı uzlaşmamalar ondan irəli gəlir ki, bu ayələrin hər biri ayrı-ayrı günahkarlar qurupuna aiddir. Orda elələri olacaqdır ki, onlardan şəhadət tələb olunacaq. Orada elələri də olacaq ki, günahların çoxluğu onların üzlərindəki izlərdən də görünəcək və onları sifətlərindən tanıyacaqlar, onlarıb alınlarından və ayaqlarından yapışıb cəhənnnəmə atacaqlar. Orada elələri də olacaq ki, öz günahlarını inkar edəcəklər ancaq onların ayaq və əlləri isə özlərinə şahidlik edəcəkdir.
"Bu gün onların ağızlarını möhürləyirik . Etdikləri əməllər barəsində onların əlləri Bizimlə danışır, ayaqları isə şəhadətverir." (Yasin surəsi ayə 65)
Orada elələri də olacaq ki,özləri-özlərinipeşmançılıqla məzəmmətləyəcək və cəzalandıracaq , onlar kədərə bürünəcəklər.
Belələrini heç kəs qandallamayacaq. Onlar Allah qarşısında dayanaraq yalan danışacaq və qiyamət günü yalandan and içəcəklər.
"Allah onların hamısını dirildəcəyi gün onlar sizə (yalandan) and içdikləri kimi, Allaha da and içərək və (bununlaaxirətdə) bir şey qazanacaqlarını zənn edəcəklər. Bilinki onlar əsl yalançıdırlar."(Mucadilə surəsi ayə 18)
Əllahummə salli əla Muhəmməd və ali Muhəmməd
Allahın köməyliyi ilə 13-cü hissədə bu suala cavab veriləcək:
Sən Quranın bu ayəsini necə başa düşürsən: "Mən cinləri və insanları yanlız mənə ibadət etmək üçün yaratdım" (Zariyat surəsi ayə 56)
Allahın bizim ibadətə ehtiyacı varmı?