Xanım Zəhranın (s.ə) Fədək xütbəsinin tərcümə və şərhi
(Silsilə 12)
Həzrət Peyğəmbərin (s) ən çətin zamanı
1.
فَبَلَّغَ الرِّسالَة صادِعاً بِالنَّذارَة
O həzrət(s.ə.a.v) öz risalətini aşkar şəkildə və insanları öz əməllərinin cəzasından qorxutmaqla onlara çatdırdı.
2.
مائِلاً عَنْ مَدْرَجَةِ الْمُشْرِكينَ
Müşriklərin dinindən və məzhəbindən üz çevirdi.
3.
ضارِباً ثَبَجَهُمْ، اخِذاً بِاَكْظامِهِمْ
Onların belini sındırdı və hulqumlarını əli ilə tutaraq sıxdı,
4.
داعِياً اِلى سَبيلِ رَبِّهِ بِالْحِكْمَةِ والْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ
Onları qəti dəlillərlə və gözəl nəsihətlərlə Rəbbinə tərəf də'vət etdi.
5.
يَکسِرُ الْاَصْنامَ وَ يَنْكُتُ الْهامَّ
Bütləri sındırır, lovğa və təkəbbürlü şəxsləri əzirdi.
6.
حَتَّى انْهَزَمَ الْجَمْعُ وَ وَ لَّوُا الدُّبُرَ
Nəhayət, hamısı məğlub olub qaçmağa başladılar.
7.
حَتَّى تَفَرََّى اللَّيْلُ عَنْ صُبْحِهِ
Nəhayət, cəhalət gecəsi öz qara pərdəsini səhərin üzündən çəkdi və sübh yetişdi.
8.
وَاَسْفَرَ الْحَقُّ عَنْ مَحْضِهِ
Haqq və həqiqət öz yerindən və kökündən baş qaldıraraq parıldamağa başladı.
9.
ونَطَقَ زَعيمُالدّينِ
Dinin böyüyü və rəhbəri söhbətə başladı.
10.
وَخَرِسَتْ شَقاشِقُ الشَّياطينِ
Şeytanların hay-küyü yatdı.
11.
وَطاحَ وَ شيظُ النِّفاقِ
Münafiq, ikiüzlü və şəxsiyyətsizlər yerə yıxılaraq məhv oldular.
12.
وَانْحَلَّتْ عُقَدُ الْكُفْرِ وَ الشَّقاقِ
Küfrün və ədavətin düyünləri açıldı.
Şərh:
Birinci:
Allahın sözlərini aydın şəkildə açıqlayan kəslərin xüsusiyyətləri:
1- Allahın güclü söykəniləcək birisi və dayaq olduğuna imanları vardır.
2-Həmişə özlərini Onun hüzurunda bilirlər və Onun istəklərinə uyğun şəkildə öz məs'uliyyətlərini yerinə yetirirlər.
3-Öz təbliğlərində insanlara məhəbbət göstərmək və onların əllərindən tutmaqdan başqa bir hədəfləri yoxdur.
4-Öz mənafelərinə görə başqalarını istismar etmək fikrində deyillər, əksinə, bu işi haram bilirlər.
5- İnsanlara xidmətlərinin əvəzində muzd və mükafat istəmirlər.
6-Ən gözəl şəkildə onları müalicə edir və nadanlıq xəstəliyinin şərindən onları xilas edirlər.
İkinci:
"Mədrəcə” (مَدْرَجَةِ) sözü müxtəlif mə'nalarda işlənir: məzhəb, dərəcələr, tələ və s. Yəni peyğəmbərin(s) konkret bir hədəfi olduğu üçün müşriklərlə daim müharibədə idi. Peyğəmbərin(s) onların dinlərinə tərəf meyllənməsi üçün heç bir zəmin yox idi. Əksinə, yaxşı və hikmətli olan də'vətindən sonra onların pis və çirkin əqidəsini və fikirlərini var gücü ilə sındırdı. Buradan aydın olur ki, batil yol hər zaman, hətta zahirdə qüdrətli görünsə də belə məhv olandır.
Üçüncü:
Hər zamanda bir qrup şəxslər öz hədəflərinə çatmaq üçün xalqın fikirlərini bir sıra şeylərlə məşğul edirlər. Bu məqsədlə çox vaxt əqidə ilə bağlı məsələləri ortaya atıb cəmiyyətin başını qarışdırmaq üçün münasib vasitələr düzəldir və onları ümumi kütləyə təqdim edirlər. Cürbəcür formaları olan bütpərəstliyi buna misal göstərmək olar.
Peyğəmbər (s) xalqın başını qatmaq üçün istifadə olunan bu cür oyuncaqları məhv etdi və bunu təbliğ edənləri isə öz cəzasına çatdırdı. O həzrət(s) bu kimi işlərdən çox narahat olurdu və belə buyururdu: Bu nə vəziyyətdir? Şeytanlar öz istəklərinə çatmaq üçün camaatın dinini və əqidəsini oyuncağa çevirir, onların cəhalət və nadanlığından sui-istifadə edirlər. Əl çalanlar, şe'r oxuyanlar, məddahlar bu kimi işlərlə ümumi camaatın diqqətini öz Yaradanlarından kəsmiş və onları özlərinin cürbəcür oyunlarına məşğul etmişlər ki, məbada düzgün düşünərək öz şıltaq başçılarına qarşı üsyan və qiyam etsinlər!
Çünki bütpərəstlik kütlənin fikrini oyuncağa çevirməyin bir növüdür. Buna görə ki, birinin daşı yonaraq ona qəlbən hörmət göstərməsi və ona təvəssül etməsi, yaxud bir şeyi dini rəngə boyayıb onu müqəddəs bilməsi ağlın qəbul etmədiyi bir işdir. Necə ki, inkişaf etmiş Yaponiya ölkəsində bütpərəstlik və yaxud Hindistanda buzovpərəstlik və s. hələ də yayılmaqdadır. Bu bir reallıqdır ki, bu ölkələrin əhalisi elmdə və sənayedə böyük nailiyyətlər əldə etmiş, lakin insanlıq məqamını tapmaqda və gözəl dəyərlərə yetişməkdə nə qədər geridə qalmışlar. Nə üçün? Bunlar özlərini unutmaqla ən pis zillətlərə yuvarlanmamışlarmı? Buna görə də Mə'sum rəhbərlərin(ə.s) dəyərləri burada aydın olur.
Dördüncü:
"Hikmət” (حِكْمَة) o sirlərə deyilir ki, həqiqəti göstərmək üçün güclü dəlillərlə və pərdələri götürməklə üzə çıxır.
Gözəl nəsihətlər (المَوْعِظَة الْحَسَنَة) sadə şəkildə ümumi camaata çatdırılır. Başqa sözlə desək, hikmət həqiqətləri başa düşməkdə hazırlığı olan xüsusi insanlar üçündür. Nəsihətlər isə hamıya aiddir.
Beşinci:
.... اَسْفَرَ الْحَقُّ عَنْ مَحْضِهِ
Haqq Allahın istəkləri ilə uyğun olan hər şeyə deyilir və Qur'anda deyilir ki,
﴿أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ﴾
"Həqiqətən, Allah açıq-aşkar bir haqqdır."
Bu tə'rifə əsasən haqq Allaha tam şəkildə təslim olan bir kəsin vasitəsilə camaata tanıtdırılmalıdır. Quran buyurur ki:
أَفَمَن يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَن يُتَّبَعَ أَمَّن لاَّ يَهِدِّيَ إِلاَّ أَن يُهْدَى فَمَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ
"Görəsən doğru yola yönəldən kəs itaət olunmağa daha çox layiqdir, yoxsa doğru yol göstərilmədikcə özü onu tapa bilməyən kəs? Sizə nə olub? Necə mühakimə yürüdürsünüz?"
"Məhz” (مَحْض) kəlməsi burada haqqın kökü və əsası mə'nasındadır ki, Allah təala onu Peyğəmbərin(s) və Mə'sum İmamların(ə) vücudunda qoymuşdur.
Həzrət Fatimə(ə) buyurur: Maneələr aradan qalxdıqda haqq, Peyğəmbərin(s) vücudundan işıq saçmağa və özünü göstərməyə başladı.
(ونَطَقَ زَعيمُالدّينِ)
Dinin rəhbəri danışmağa başladı və camaatı haqq ilə yaxından tanış etdi. Onlar bu gözəllikləri eşidən kimi yaxınlaşdılar və onu can və qəlblə mənimsədilər. Buna görə də şeytanların siqnal səsi batdı və öz mərkəzlərini itirdilər. Çünki hiylələrlə və aldatmaqla insanların fikrini zəhərləyə və haqq yolundan yayındıra bilmədilər.
(شَقاشِقُ)
"Şəqaşiq” dəvə qəzəblənəndə və istiliyi çoxalanda onun ağzından çıxan xortumabənzər şeyə deyilir.
Kitabın adı: Həzrət Fatimənin (ə) xütbəsi
Müəllif: Seyyid Həmid Fəttahi
Tərcümə edən: Hacı Tərlan Seyfullah
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6721
Bu gün: 0
