Kərbəla torpağının Məkkə torpağından əfzəl olmasının hikməti
Məkkə torpağı müqabilində Kərbəla torpağının fəzilətindəki hikməti
tanımaq üçün ilk növbədə iftixar və fəzilət amillərini tanımaq lazımdır.
Bildiyimiz kimi, Kərbəla və Məkkə torpaqlarında bir sıra fəzilətə səbəb
olan fenomenlər mövcuddur. Həmin bu səbəbləri araşdıraq:
1) Məkkə torpağına gəlincə, onun digər torpaqlara nisbətən iftixar
səbəbi Kəbə evinin olması, hər bir tərəfdən hacıların ona üz tutması
və hər bir müsəlmanın namazda ona tərəf istiqamətlənməsidir.
2) Məkkə torpağı əmin-amanlıq hərəmidir. Onun hərəm olması
qazanılmışdır, yəni bu xüsusiyyət İbrahim peyğəmbərin insanları
Məkkəyə dəvət etməsindən sonra əmələ gəlmişdir.
Belə ki Allahtaala
buyurmuşdur: "Və (xatırlayın) o zaman(ı) ki, İbrahim dedi: "Ey
Rəbbim, buranı (bu diyarı) təhlükəsiz və əmin-amanlığı olan bir şəhər
et və onun əhalisinə – Allaha və axirət gününə iman gətirənlərə – hər
növ meyvə və məhsullardan ruzi ver...”
3) Orada İbrahim peyğəmbərin məqamı vardır. Həmin bu məqama görə
Məkkə torpağı hörmət və fəzilətə malik olmuşdur. Allah-taala
buyurur: "Onda (Allahın tövhid, hikmət və rəhmətindən) aşkar nişanələr (və həmçinin o nişanələrdən biri olan) İbrahimin məqamı
vardır. Kim ora daxil olsa, amandadır (amanda olmalıdır)...”
Bu ayə iki məsələyə işarə edir:
Birinci məsələ: Allah-taala açıq aşkar ayələri İbrahim peyğəmbərin məqamında qərar
vermişdir
İkinci məsələ: Bu məqamın varlığı səbəb olmuşdur ki, Məkkə torpağı əmin-əmanlıq
hərəmi hesab edilsin. Başqa sözlə desək, Məkkə torpağında hörmət və
əmin-amanlığın qərar verilməsi İbrahim məqamının varlığı səbəbindəndir.
Deməli, buradan belə nəticə almaq olar ki, məqamın şərafəti muqimin
(orada yaşayan şəxsin) səbəbinədir. Həmin şəxs isə İbrahim (ə)
peyğəmbərdir. Həmçinin bu deyilənlər Məkkə torpağı ilə Kəbə arasında
olan fərqə işarə edir.
Beləliklə, Məkkə torpağının digər torpaqlara nisbətən üstün qərar
verilməsində səbəb və amillər vardırsa, onda daha yaxşı olar ki, bu səbəb
və amillərə nəzər salaq:
Əgər Məkkə torpağının digər torpaqlar
müqabilində olan fəziləti ağuşuna aldığı Kəbə və İbrahim məqamına
görədirsə, deməli, bütün iftixar orada muqim olan şəxs və onun nəsli
üçündür, yəni fəzilət İbrahim peyğəmbər və onun zürriyyəti üçündür,
nəinki torpaq üçün. Bu, Qurana xas bir həqiqətdir. Belə ki Qurani-Kərim
buyurur:
"Ey Rəbbimiz, həqiqətən, mən övladlarımdan bəzisini (İsmaili
anası ilə birgə) Sənin möhtərəm və toxunulmaz evinin yanında əkinsiz bir dərədə sakin etdim ki, – ey Rəbbimiz, – namaz qılsınlar. Buna görə də elə
et ki, insanların bir qisminin qəlbləri onlara meyil etsin...”
Bu ayə üç predmetə işarə edir
Birinci predmet:
İbrahim peyğəmbər və onun züriyyətinin Kəbə evinin kənarında münbit
olmayan bir vadidə məskunlaşmasındakı hikmət "... ey Rəbbimiz, – namaz
qılsınlar...” məfhumundan ibarətdir.
Bu ayədə gələn "iqamə” (ərəbcə sözün transkripsiyasıdır) sözünün
mənası bərpa etmək anlamına gəlir, nəinki icra etmək. Burada bütün
müsəlmanlar nəzərdə tutulur – istər İbrahim peyğəmbərin züriyyətindən,
istərsə də digər züriyyətlərdən olsun, istər mömin və sadiq imana, istərsə
də qəlbində Allahı inkar edib nifaq möhrü vurulmuş şəxslər olsun, fərqi
yoxdur. Allah-taala münafiqləri xarakterizə edərək belə buyurur:
"...Onlar
namaza durarkən (yerlərindən) süst qalxır...”
Deməli, münafiqlər də namazı icra edirlər, lakin onlar namazı bərpa
etmirlər. Namaz yalnız İbrahimin əhli-beyti ilə bərpa oluna və dinin sütunu
onların vasitəsi ilə qurula bilər.
İkinci predmet:
Namazı bərpa edənlərdən olduqları üçün möminlərin qəlbləri onlarla
bağlılıq tapmışdır: "...insanların bir qisminin qəlblərini onlara meyilli qərar
ver..."
Bu ayədə gələn "min” ədatı "bir qisim” mənasındadır. Buna görə də
insanlardan bir qisminin – möminlərin qəlbləri İbrahim peyğəmbərin züriyyətinə, yəni Muhəmməd peyğəmbər (s.ə.s.) və onun pak əhli-beytinə
yönəlmişdir. Əziz İslam peyğəmbəri belə buyurmuşdur: "Mən atam İbrahimin duasında nəzərdə tutduğu şəxsəm”
Möminlərin qəlbləri ilə İbrahim peyğəmbərin ailəsi arasındakı əlaqənin
sirri onların Allah dərgahında həqiqi namaz əhli olduqlarına görədir. Buna
görə də onlar Kəbə evindən daha əzəmətlidirlər. Çünki Kəbə evi ibadət və
namaz üçün bərpa edilmişdir.
Allah-taala buyurur: "...Və İbrahim ilə İsmailə tapşırdıq ki, Mənim evimi təvaf edənlər, yaxınlıqda olanlar (yaxud
ibadətə çəkilənlər), rüku və səcdə edənlər üçün pak-pakizə edin.”
Həqiqətən, Kəbə evi İslam peyğəmbərinə hörmət olaraq müsəlmanların
qibləsi qərar verilmişdir.
Qurani-Kərimdə bir ayədə belə buyurulur:
"Şübhəsiz, Biz sənin üzünün (bir işin baş verməsini gözləyən adam kimi)
göydə o tərəf bu tərəfə çevrilməsini görürük və indi səni razı qalacağın bir
qibləyə tərəf döndərərik...”
Əgər İslam peyğəmbəri qibləni bəyənməsəydi, onda müsəlmanların
qibləsi üçün ya Beytül Müqəddəs, ya da başqa bir məkan müəyyən
edilərdi. Çünki "O (Allah) etdikləri barəsində (heç kəs tərəfindən) sorğusuala
tutulmaz və onların hamısı (yaratdıqlarının hamısı Onun qarşısında)
sorğu-sual edilərlər.”
Bu ayənin izahı İmam Sadiqdən (ə) olan rəvayətdə belə gəlmişdir:"Peyğəmbər Məkkədə olduğu zaman on üç il, Mədinəyə hicrət edəndən
sonra isə yeddi ay Beytül Müqəddəsə doğru namaz qıldıqdan sonra qiblə
dəyişmişdir.”
Sonra belə buyurdu: "(bu müddətdən sonra) Allah-taala
Peyğəmbəri Məkkəyə doğru istiqamətləndirdi. Çünki yəhudilər
Peyğəmbərə eyib tutaraq belə deyirdilər: "Sən bizə tabe olaraq qibləmizə namaz qılırsan.”
Peyğəmbər bu sözdən sonra həddən artıq qəmləndi və
gecənin qaranlığında səmanın üfüqlərinə nəzər edərək öz rəbbindən bu
məsələyə aid vəhyi gözlədi. Səhəri günü Bəni-Salim məscidində zöhr
namazı quruldu. Zöhr namazından iki rükət keçəndən sonra Cəbrail (ə)
nazil oldu və Peyğəmbərin qollarından tutaraq onu Kəbəyə doğu döndərib
bu ayəni nazil etdi:
"Şübhəsiz, Biz sənin üzünün (bir işin baş verməsini
gözləyən adam kimi) göydə o tərəf bu tərəfə çevrilməsini görürük və indi
səni razı qalacağın bir qibləyə tərəf döndəririk. Odur ki, üzünü Məscidül
Hərəmə tərəf döndər...”
Beləliklə, namazın iki rükətini Beytül
Müqəddəsə və iki rükətini Kəbəyə qıldı. Yəhudilər və səfeh insanlar belə
deyirdilər: "Sizi öz qiblənizdən döndərən nə oldu?” Buna görə də Əhli-beytin (ə) hörməti Allah dərgahında Kəbə evindən
daha üstündür. Aqil insanların adəti də belədir: "Ev, onun sahibinə görə
ziyarət olunar.”
Üçüncü predmet:
Allah-taala Kəbəni Kərbəla türbətinə xatir qorumuşdur. Əgər Kərbəla
olmasaydı, Kəbənin hörməti qalmazdı. Kərbəlanın ağuşuna aldığı şəxs
Kəbənin qalmasına səbəb olmuşdur. Əgər o, olmasaydı, insanlar Kəbə
evinin hörmətini tanımazdılar. Buna müsəlmanların, hətta İslamdan əvvəl
ərəblərin tarixində açıq-aşkar dəlil vardır. Həmin o ev ki, İbrahim
peyğəmbər (ə) və oğlu İsmail tərəfindən – ayədə buyurulduğu kimi"...təvaf edənlər, yaxınlıqda olanlar (yaxud ibadətə çəkilənlər), rüku və
səcdə edənlər üçün...” – pak-pakizə edilmişdi, cahiliyyət dövründə Əmr
ibn Yəhyanın əli ilə bütlərə ibadət məkanına çevrildi. O, həmin şəxsdir ki,
Kəbəyə Hubəl adlı büt (şam torpaqlarından, ona ibadət edən qövmü gördükdən sonra) gətirmişdi. Əmr ibn Yəhya onlardan "Sizin ibadət
etdiyiniz bu bütlər nədir?” – deyə soruşduqda, belə cavab verdilər:
"Bu
bütlərə onlardan yardım almaq, yağış yağmasını istədikdə ibadət edirik və
o da bizə yardım edir və yağış yağdırır.”
Əmr ibn Yəhya dedi: "Bu
bütlərdən birini mənə Kəbədə qoymaqdan ötrü verməzsinizmi?”
Onlar Hubəl adlı bütü ona verdilər. Əmr ibn Yəhya həmin bütü
Məkkəyə gətirib Kəbəyə qoydu. Bu büt Məkkədə qoyulan birinci büt idi.
Sonra isə İsaf, Nailə adlı bütləri – hər birini Kəbənin bir tərəfinə qoydular.
Beləliklə, Kəbəni təvaf edən İsafdan başlayaraq onu öpüb təvafı da onunla
bitirirdi.
Səfa dağının üzərinə "Mücavir ər rih”, "Mərvə” dağının üzərinə isə
"Mətəm ət tayr” adlı bütlər qoymuşdular. Ərəblər Kəbə evinin ziyarətinə
gələn zaman bu bütləri görüb Qüreyş və Xüzaə qəbilələrindən onlar
haqqında soruşduqda belə deyərdilər: "Onlara Allaha yaxınlaşmaqdan ötrü
ibadət edirik.” Ərəblər bu mənzərəni gördükdən sonra onları özlərinə büt
götürdülər. Beləliklə, hər bir qəbilənin Allaha yaxınlaşmaqdan ötrü ibadət
etdiyi özünəməxsus bir bütü oldu. Allah-taala bu mənzərəni QuraniKərimdə
belə qeyd edir:
"... biz onlara yalnız bizi Allaha daha çox
yaxınlaşdırsınlar deyə, ibadət edirik (deyirlər)...”
Kəbə evində qoyulan bütlərin sayı üç yüz altmışa çatırdı. Onlar müxtəlif şəkil, heyət və formalarda idi. Hətta məsihilər Kəbə evinin divarları və
sütunları üzərində xanım Məryəm (ə), İsa (ə), mələklər, İbrahimin (ə)
əhvalatını həkk etmişdilər.
45
Kəbə evinin ətrafında təvafa gəlincə isə Qüreyş tayfasından başqa digər
ərəblər lüt halında təvaf edirdilər. Onlar təvaf edən zaman fit və əl çalırdılar. Bu insanlar "hillə” adlanırdılar. Onların arvadları ayıb yerləri
açıq formada təvaf edərdilər. Kəbə evinin bu vəziyyəti İslam peyğəmbərinin (s.ə.s.) besətindən
əvvəlki dövrə aid idi. Beləliklə, ilahi nur parlayaraq Muhəmmədi (s.ə.s.)
peyğəmbərliyə seçdi. Bununla da, Kəbə evinin əvvəlki heyəti və paklığı
özünə qayıtdı. Belə ki Məkkə şəhərinin fəthi zamanı İmam Əli (ə)
Peyğəmbərin (s.ə.s.) mübarək çiyinlərinə çıxaraq Kəbəni bütlərdən
təmizlədi. İmam Əli (ə) həmin şəxsdir ki, Qüreyşin ibadət etdiyi bir çox
bütləri sındırıb darmadağın etməsini öz öhdəsinə götürdü. Kəbənin damı və
içi bu bütlərlə dolu idi. Bu hadisədən sonra İmam Əli (ə) "bütləri sındıran”
ləqəbi ilə məhşurlaşdı. ...Kəbə evinin vəziyyəti Peyğəmbərin (s.ə.s.) besətindən əvvəl belə idi...
Lakin Peyğəmbərin (s.ə.s.) vəfatından sonrakı halına gəlincə isə o, daha da
pis və hörməti tapdalanmış oldu ..! Çünki Bəni Üməyyə hakimləri Kəbə
evində nə divar, nə də pərdə qoymuşdular, əksinə onu pərakəndə
səpələnmiş daşlara çevirmişdilər, hətta rəngi belə qalmamışdı! Onun
rəngini odlar və yanmağa macal tapmayan neftin rəngi dəyişmişdi.
Ey kaş bu iş elə belə də qurtaraydı! Kəbə evi ətrafında bir çox səhabə
və tabeinlərin qanı tökülmüşdü, hətta Məscidül Hərəmin həyəti onların
cəsədləri ilə dolmuşdu. Hərəmin daxilində gedən müharibənin şiddətindən
onların bəzilərinin bədən üzvləri ətrafa səpələnmişdi. İslam tarixində belə deyilir: "Bəni-Üməyyə tərəfdarları dəfələrlə
Kəbənin ehtiramını tapdamışlar. Əgər onların hakimiyyəti uzun müddət davam etsəydi, İslam şəriətindən yalnız ad və adətlərdən başqa bir şey
qalmazdı. İslam peyğəmbəri diqqəti Bəni-Üməyyənın həqiqətinə yönəldərək belə
buyurmuşdur: "Əgər Əbul Asın övladları otuz nəfərə çatsalar, onda Allahın
malını özlərinə dövlət, bəndələrini qul, Allahın dinini isə əxlaqsızlıq yuvası
edərlər.”
Əgər Bəni-Üməyyə hakimlərinin pisliklərini və törətdikləri cinayətləri
sadalasaq, onda bu kitab öz məzmunundan kənara çıxmış olacaq. Lakin
onların Məscidül Hərəmdə törətdikləri bəzi hadisələrə toxunmaq zəruridir.
Əziz oxucular, bununla da siz Kərbəla türbətinin Məkkə türbətindən
fəzilətli olmasının səbəbini öyrənə, həmçinin Kərbəla torpağının İslam
dininin və onun müqəddəslərinin qorunmasında kəsb etdiyi hikməti dərk
edib yəqinə çata bilərsiniz.
Həmçinin sizə aydın olacaq ki, Kərbəla torpağı İslam dininin bərpa
olduğu və ucaldığı əsaslara nisbətdə hansı mövqedə dayanmıĢdır. Yer
üzündə fitnə-fəsad törədən hakimlər, yoxsa Allahın kitabı və peyğəmbərin
pak Əhli- beyti ilə bir mövqedə ?! Baxaq görək, bu iki hərəmin (Məscidül
Hərəm və Məscidün Nəbi) fasiq və zalım hakimlərin nəzərində nə qədər
hörməti vardır ?!
Kitabın adı: İmam Hüseyn (ə) türbətinin qeybi təsirlərinin həqiqəti
Müəllif: Seyyid Nəbil Əl-Həsəni
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6734
Bu gün: 2
