» » Qiyamın səbəbləri


Top İstifadəçilər


Fatimə Nuri Xuda 23 Ocak 2014
Xəbərləri: 3173
Şərhləri: 33
Admin 31 Ekim 2013
Xəbərləri: 2851
Şərhləri: 1509
Huseynci Medine 2 Mart 2014
Xəbərləri: 2056
Şərhləri: 2384
Yusifi Zehra 26 Aralık 2013
Xəbərləri: 1922
Şərhləri: 1689
Elya 20 Haziran 2014
Xəbərləri: 1379
Şərhləri: 2771
RuQeYyA 27 Ocak 2014
Xəbərləri: 783
Şərhləri: 3846
Aşiqi Rüqəyya 2 Mayıs 2015
Xəbərləri: 490
Şərhləri: 495
Ewqi_Kerbela 9 Mart 2014
Xəbərləri: 458
Şərhləri: 734
Sirli_melek 19 Aralık 2013
Xəbərləri: 367
Şərhləri: 3921

Online Sual-Cavab

Alemdar
Alemdar
2 Mart 2025

Salam olsun şie ehlinə.muqeddes ramazan ayının gəlişi ilə hamınızı tebrik edirem.Allah ibadetlərimizi ali derecəde qebul etsin amin
Allahıma aşiqəm
Allahıma aşiqəm
3 Şubat 2025

Allahın salam rəhmət və bərəkəti sizin üzərinizə olsun
Mövlüd günləri munasibəti ilə sizləri təbrik edirəm
yahuseyn
yahuseyn
13 Ocak 2025

Salam axşamınız xeyirli ve berüketli olsun sizleri ağam Eli(e) mövludu münasibeti ile tebrik edirem
Huseynci Medine
Huseynci Medine
12 Ocak 2025

Allahin Salami ve Salavati uzerinize olsun cox deyerli baci ve qardaslar. Muqeddes Receb ayina xatir Allah xesdelerimize sefa versin, gunahlarimizi bagislasin, hacetlerimizi qebul etsin insAllah.
Admin
Admin
1 Kasım 2024

Alemdar,Allah qebul etsin gozel qardas-iltimasi dua
Alemdar
Alemdar
17 Ekim 2024

Salam Şiəhli.Allahin izni ilə tezliklə kerbelaya gedirik.uşagligimiz gəncliyimiz bu sayitda kecdi.dini bilgilərde sayitin əməyi cox oldu bizlər ucun.Başda admin qardaş olmaqla haminiz hakinizi halal edin .haminiza dua edəcəm .kaşki her şəy əvvəlki kimi olardi .tovsiyye edirem tez tez sayitimizi ziyaret edək
Admin
Admin
30 Eylül 2024

Salam aleykum.Mesajlari oxuduqca iller oncesi yadima dusdu,xususen kohne uzvlerin adlarini gordukde.Allah her birinizden razi olsun,dualarin en gozeli sizin ve ailenizin uzerine olsun.Mueyyen sebeblere gore saytimiz fealiyetini dayandirib-amma baglanmayib-inseAllah ki fealiyeti davam eder evvelki kimi bir birinden deyerli kelamlarla kimlerinse haqq yol ile getmeyine nail olariq
Musa
Musa
23 Eylül 2024

Ellahummesselli ela Muhemmedin ve ali Muhemmed veccil ferecehum
Allahin-Asiqi
Allahin-Asiqi
2 Eylül 2024

Salam her vaxtınız xeyir məndə arada bura daxil oluram
Ewqi_Kerbela
Ewqi_Kerbela
15 Temmuz 2024

Salam Aleykum.Mende indi daxil oldum sayita uzun aradan sonra yeniden burda olacam inseAllah.Alemdar qardawin dediyi kimi uwaglar xahiw edirem kim burdadirsa yeniden sayita nezer edek
yahuseyn
yahuseyn
13 Haziran 2024

Salam Sayt ehli necesiz,Allah bütün ibadetlerinizi qebul etsin.
Alemdar
Alemdar
30 Mayıs 2024

Salam Sie ehli necesiz kim var uşaglar? Əvvəlki uzvlərden kim var admin qardaşı və butun uzvuləri salamlıyıram kaşki əvvəlki tek olardı her şey
Sirli_melek
Sirli_melek
9 Nisan 2024

Deprecated: Array and string offset access syntax with curly braces is deprecated in /home/nehliw342/domains/ehliwie-samux.com/public_html/engine/modules/sitelogin.php on line 159
Salam ramazan bayrami sabahdi??sabah oruc tutacayiq yoxsa yox? Cox sagolun Allah razi olsun
Admin
Admin
12 Mart 2024

Rabi,Salam aleykum,
Nece ki?
Rabi
Rabi
11 Mart 2024

Salam niye namaz vaxtını yukleyende görünen yüklenmir?
nanchy
nanchy
10 Mart 2024

:D
Furkan
Furkan
27 Ocak 2024

Salam kor uşağın əhvalatı flmini necə izləyə bilərəm
Hz Hüseyn
Hz Hüseyn
13 Kasım 2023

Salam Eleykum
sky
sky
2 Eylül 2023

salam imamin qirxi ayin 28 den hesablayanda 5 ine duwur axi.
Musa
Musa
2 Eylül 2023

Essalamu Eleykum Ve Rehmetullahi ve Bereketuh
Admin
Admin
8 Mart 2023

Muxtar.Seqefi,Onurga sutununda olan ilik yemek haramdi,amma digerleri icazelidu
Admin
Admin
8 Mart 2023

Salam aleykum,Allah her birinizden razi olsun,bayraminiz mubarek olsun inşəallah
Muxtar.Seqefi
Muxtar.Seqefi
7 Mart 2023

Salamımaleykum etin sümüyde olan iliyini yemek ne derecede düzdür
Alemdar
Alemdar
25 Şubat 2023

Allahin salam olsun şiə ehlinə.başda admin qardaş olmaqla butun sayit uzvulərin mövludlar munasibeti ilə tebrik edirem

Sadece kayıtlı kullanıcılar mesaj yazabilir.

Youtube kanalımıza Abunə ol

İnstagramda Biz

Təqvim


Statistika

+0  
Xəbərlər: 18484
+0  
Şərhlər: 48540
+0  
İstifadəçilər: 6728

Bunlardan:
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
Şərh nəzarətçisi: 0
İstifadəçi: 6712

Qeydiyyatdan keçiblər:
Bu gün: 0
Dünən: 0
Həftə ərzində: 4
Ay ərzində: 5

Saytın Arxivi

Ocak 2025 (3)
Nisan 2024 (1)
Ocak 2024 (1)
Aralık 2023 (6)
Mart 2023 (1)
Ekim 2022 (2)

Yeni İstifadəçilər

Sorğu

Namaz qılırsız?

Ən çox oxunanlar

    Təqvim

    «    Mart 2025    »
    PtSaÇaPrCuCtPz
     12
    3456789
    10111213141516
    17181920212223
    24252627282930
    31 
    Həzrət Rəsuli-Əkrəmdən (s) nadir və bənzərsiz hikmətli kəlamlar:"Təqva (günahdan çəkinib vacibata əməl etmək) ən şərəfli əməldir." "İmkan olduğu halda borcu qaytarmamaq zülmdür." "İmkan olduğu halda dilənmək atəşdir. (Cəhənnəm odudur.)" "Allahın ne`mətlərini yada salmaq həmin ne`mətlərin şükrüdür." "Fərəcin (İmam Zamanın (ə) zühuru) intizarı ibadətdir."
    Qiyamın səbəbləri
    0
    Müəllif: RuQeYyA | 10-12-2017, 12:00 | Baxılıb: 880

     

    Qiyamın səbəbləri

     

    Osman hicrətin 24-cü ilində Məhərrəm ayının üçündə şura yolu ilə xilafətə seçildi və on iki illik hakimiyyətdən sonra hicrətin 35-ci ilində zil-hiccə ayının on yeddisində Misir və Iraq inqilabçıları, eləcə də mühacir-ənsardan olan bir dəstə adam tərəfindən öldürüldü. Islam tarixçiləri öz əsərlərində Osmanın hakimiyyətinin süqutunun və müsəlmanların inqilab etməsinin səbəblərini qeyd etmişlər. Amma bəzi tarixçilər xilafət məqamına ehtiramsızlıq olmasın deyə, bu səbəbləri şərh etməkdən çəkinmişlər.
    Aşağıdakı amillər qəzəbli müsəlmanların qiyam və inqilabının əsası idi:
    1. Ilahi qanunların icrasının ləğv edilməsi;
    2. Beytül-malın Bəni-Üməyyə tayfası arasında bölüşdürülməsi;
    3. Əməvi hökumətinin təsis olunması və ləyaqətsiz adamların islami mənsəblərə qoyulması;
    4. Peyğəmbər (s) səhabələrindən bir çoxuna əziyyət verilib şəxsiyyətlərinin sındırılması (çünki onlar xəlifə və onun tərəfdarlarının ədalətsiz və nahaq işlərini tənqid edirdilər);
    5. Səhabənin bir çoxunun sürgün edilməsi (xəlifə onların varlıqlarını özünün fikir və proqramları üçün bir maneə hesab edirdi).
    İlk amil: İlahi qanunların icrasının ləğv olunması

    1. Xəlifə özünün anadan bir olan qardaşını–Vəlid ibni Əqəbəni Kufəyə vali seçdi. Qurani-Məcid onun iki yerdə "fisq" (yaramaz əməl və günah işlər) ilə məşğul olduğunu və islam hökmlərindən boyun qaçırdığını qeyd etmişdir.(Təfsirçilərin hamısının dediyi kimi, bu iki ayə – "Hücürat" surəsinin 6-cı və "Səcdə" surəsinin 18-ci ayəsi onun barəsində nazil olmuşdur. Sonuncu ayə nazil olandan sonra Həssan ibni Sabit onun barəsində bir şer də qoşmuşdu.)Amma xəlifə onun keçmişdəki rüsvayçı əməllərini nəzərə almayaraq onu, islam ölkəsinin böyük bir məntəqəsinə vali seçdi.("Nəhcül-bəlağə"nin şərhi" (Ibni Əbil-Hədid) 2-ci cild, səh. 103 (qədim çap).)
    Fasiq bir şəxs üçün əhəmiyyətsiz sayılan şey məhz ilahi qanunlardır. O zaman hakimlər siyasi işləri idarə etməkdən əlavə, cümə və camaat namazlarına pişnamazlıq etməyi də öhdələrinə alırdılar. Bu ləyaqətsiz rəhbər (Vəlid) məst halda sübh namazına pişnamazlıq edərək namazı dörd rəkət qıldı və qusaraq mehrabı batırdı. O qədər sərxoş idi ki, onun üzüyünü barmağından çıxartdıqları zaman xəbəri olmadı. Kufə əhalisi şikayət etmək üçün Mədinəyə yola düşdü və hadisəni xəlifəyə xəbər verdilər. Xəlifə onların sözlərinə azacıq belə etina etmədi, üstəlik onları təhdid edib dedi:–"Nə vaxt görmüsünüz ki, mənim qardaşım şərab içsin?!" Onlar dedilər:–"Biz onun şərab içməsini görmədik, lakin onu sərxoş halda gördük, onun üzüyünü barmağından çıxrtdıq, heç xəbəri də olmadı."
    Hadisənin şahidləri islamın qeyrətli kişilərindən idi. Onlar hadisəni Əli (ə)-a və Ayişəyə xəbər verdilər. Osmanın əlindən cana gələn Ayişə dedi:–"Osman ilahi qanunların icrasını qüvvədən salmış və şahidləri təhdid etmişdir!" Əli (ə) Osmanla görüşüb ikinci xəlifənin şura günündə onun barəsində dediyi sözü xatırladaraq dedi:–"Üməyyə övladlarını camaatın canına salma! Vəlidi gərək valilik məqamından azad edəsən və onun barəsində ilahi cəzanı tətbiq edəsən!"
    Təlhə və Zübeyr də Vəlidin bu vəzifəyə seçilməsinə etiraz etdilər və xəlifədən, ona şallaq vurmasını tələb etdilər. Xəlifə ümumxalq kütləsinin göstərdiyi təzyiqlər nəticəsində xəbis Bəni-Üməyyə şəcərəsindən olan Səid Ibni Ası Kufəyə vali təyin etdi. O, Kufəyə gəldikdən sonra mehrabı, mənbəri və darül-imaməti yudurtdu, Vəlidi də Mədinəyə göndərdi.
    Vəlidin vəzifədən götürülməsi xalq kütlələrini sakitləşdirmək üçün kafi deyildi: Xəlifə şərab içən adam barəsində təyin olunmuş ilahi cəzanı qardaşı üçün icra etməli idi. Osman qardaşına olan məhəbbətinə görə ona gözəl paltar geyindirdi və bir otaqda oturtdu ki, müsəlmanlardan biri ilahi cəzanı icra etsin. Vəlid onu cəzalandırmaq və tənbeh etmək istəyənləri hədələyirdi. Nəhayət, Əli (ə) şallağı əlinə alıb qorxmadan ona şallaq vurdu və onun hədə-qorxusuna, nalayiq sözlərinə etina etmədi.("Kamil" (Ibni Əsir), 3-cü cild, səh.42; "Əl-Qədir", 8-ci cild, səh.172 (Bilazərinin "Əl-ənsab" kitabından nəqlən); "Müsnədi-Əhməd ibni Hənbəl", 1-ci cild, səh.142; "Sünəni Beyhəqi", 8-ci cild, səh.318; "Usdul-ğabə", 5-ci cild, səh.91 )
    2. Ictimai həyatın əsaslarından biri cəmiyyətdəki fərdlərin canlarını və əmlaklarını təcavüzkarlıqdan qoruyan ədalətli və qanuni bir hakimiyyətdir. Bundan da mühüm olan şey həmin qanunların icra olunmasıdır. Qanunu icra edən şəxs dost-düşmən, yaxın-uzaq tanımamalıdır ki, qanun kağız üzərində qalmasın və ictimai ədalət bərqərar olsun. Ilahi şəxsiyyətlər Allah qanunlarını heç bir qorxu olmadan icra edirlər və heç vaxt insani duyğular, qohumluq əlaqələri və fani maddi mənafelər onlara təsiri edə bilmir. Peyğəmbər (s)-in özü islam qanunlarını icra etməkdə ən qabaqcıl bir şəxs və hamıya nümunə idi.("Maidə" surəsi, ayə:54 ) O həzrətin oğurluq edən qadın Fatimeyi-Məxzumi barəsində buyurduğu qısa bir cümlə onun ictimai ədaləti bərərar etməkdə seçdiyi yolu aydınlaşdırır.
    Fatimeyi-Məxzumi tanınmış bir qadın idi. Oğurluq etməsi Peyğəmbərə isbat olunduqda məhkəmənin çıxardığı hökmü onun barəsində icra etməyi qərara aldı. Bir neçə nəfər vasitəçi olaraq hökmün icra olunmasının qarşısını almaq üçün canfəşanlıq etdilər. Axırda Üsamə ibni Zeydi Peyğəmbərin yanına göndərdilər ki, o həzrət bu tanınmış qadının əlini kəsmək fikrindən dönsün. Rəsuli-Əkrəm (s) bu vasitəçilikdən bərk narahat oldu və buyurdu: "Keçmiş ümmətlərin bədbəxtliklərinin səbəbi bu idi ki, onların arasında yüksək rütbəli bir adam oğurluq etsəydi, onu bağışlayar və görməməzliyə vurardılar, lakin adi bir adam oğurluq etsəydi, onun barəsində Allah hökmünü dərhal icra edərdilər. Allaha and olsun, əgər qızım Fatimə belə bir iş görərsə, onun da barəsində Allah hökmünü icra edərəm! Allah qanunu qarşısında Fatimeyi-Məxzumi ilə Fatimeyi-Məhəmmədi eyni bir səviyyədədir."("Əl-istiab", 4-cü cild, səh.374 )
    Əziz Peyğəmbər (s) islam ümmətini məhz bu fikir əsasında tərbiyə edirdi, lakin o həzrətin vəfatından sonra qanunların icra olunmasının tədricən zəifləməsi islam cəmiyyətinə ağır və öldürücü zərbələr vurdu. Xüsusilə də ikinci xəlifənin dövründə millətlər arasında ayrı-seçkilik, ərəblərin başqalarından üstün olması kimi məsələlər ortaya atıldı, amma bu məsələlər inqilab və üsyana səbəb olmadı. Osmanın xilafəti dövründə qanunların icra olunmasında ayrı-seçkilik özünün son həddinə çatmış və o qədər narazılıq yaratmışdı ki, bəzilərinin qəzəb hisslərini xəlifə və onun ətrafındakıların əleyhinə qaldırmışdı. Nümunə olaraq qeyd etmək olar ki, ikinci xəlifə Əbu Lölö adlı bir iranlının (Müğeyrə ibni Şöbənin qulamı) əli ilə öldürüldü. (Qətlin səbəblərini indi qeyd etmək istəmirik.)
    "Əli və şura" adlı bölmədə Ömərin qətlinin səbəblərindən bəzisini qeyd etdik. Şübhəsiz, xəlifənin qətlə yetirilməsi islam qəzavət (məhkəmə) sistemi tərəfindən araşdırılmalı, qatil və onu təhrik edənlər (əgər olsaydı) islam qayda-qanunları və hökmləri əsasında mühakimə edilməli idi. Lakin xəlifənin oğlu, yaxud onun yaxın adamlarından başqa birisinin qatili mühakimə etməsi, yaxud öldürməsi heç də düzgün iş deyildi. Qatilin yaxın adamlarının, yaxud dostlarının da, xəlifənin qətlində iştirak etmələri sübuta yetmədən öldürülməsi isə ümumiyyətlə qanuna ziddir.
    Lakin təəssüflər olsun ki, xəlifənin qətlə yetirilməsindən sonra (yaxud can üstündə olan vaxt) onun oğlu Übeydullah, Hürmüzan və Cüfeynə (Əbu Lölönün qızı) adlı iki günahsız adamı atası Ömərin qətlində əli olması ilə müttəhim etdi və öldürdü. Əgər səhabələrdən biri qılıncı onun əlindən almasaydı və onu tutub saxlamasaydı, Mədinədə olan bütün əsirləri qılıncdan keçirəcəkdi.
    Übeydullahın törətdiyi cinayət Mədinədə güclü əks-səda yaratdı. Mühacir və ənsar Übeydullahdan qisas alıb Hürmüzanın və Əbu Lölönün qızının intiqamını almasını tam israrla Osmandan tələb edirdilər.("Təbəqat" (Ibni Səd) -5ci cild, səh.71 (Beyrut çapı) )
    Əmirəl-möminin Əli (ə) Übeydullahdan qisas alınmasına hamıdan çox israr edirdi. O, xəlifəyə belə dedi: "Günahsız öldürülənlərin intiqamını Übeydullahdan al, çünki o, böyük bir günaha batmış, günahsız müsəlmanları öldürmüşdür." Lakin o həzrət Osmanın bu işi görməsindən məyus olduqda üzünü Übeydullaha tutub dedi: "Əgər bir gün əlimə keçsən, Hürmüzanın qisasını səndən alacağam!"("Ənsab" (Bilazəri), 5-ci cild, səh.24 )
    Osmanın Übeydullahdan qisas almağa laqeyd yanaşmasına narazılıq artdı. Hələ də Hürmüzanın və Əbu Lölönün qızının nahaq yerə tökülən qanı yerdə qalırdı. Xəlifə təhlükə hiss etdiyi üçün Übeydullaha Mədinədən çıxıb Kufəyə getməsini əmr etdi. Özü də geniş bir torpaq sahəsini onun ixtiyarında qoydu. Oranı "Ömərin oğlunun kiçik Kufəsi" adlandırırdılar.

     

    Kitabın adı: Vilayət günəşi (birinci cild)

    Müəllif: Ayətullah Cəfər Sübhani

     

     
     
    Bölmə: İslami mövzular
    Şərhlər: 0
    Ctrl+Enter Mətndə qramatik səhv var? Onu siçan ilə seçin və "Ctrl+Enter" düyməsini sıxın (Savab qazanmağa çalışın)
    Bilgilendirme
    Yorum Ekleyebilmeniz için Sitemize Kayıt Olmanız Gerekmektedir.