Dilənçi və dilənmişin haqqı
وَأمّا حَقُّ السَّائِلِ فَإعْطَاؤُهُ إذا تَيَقَّنتَ صِدْقَهُ وَقَدَرْتَ عَلَى سَدِّ حَاجَتِهِ، وَالدُّعَاءُ لَهُ فِيمَا نزَلَ بهِ، وَالْمُعَاوَنةُ لَهُ عَلَى طَلِبَتِهِ، وَإن شَكَكْتَ فِي صِدْقِهِ وَسَبَقْتَ إلَيهِ التُّهْمَةُ لَهُ وَلَمْ تَعْزِمْ عَلَى ذَلِكَ لَمْ تَأْمَنْ أَنْ يَكُونَ مِنْ كَيْدِ الشَّيْطَانِ أَرَادَ أَنْ يَصُدَّكَ عَنِ حَظِّكَ ويَحُولَ بَيْنَكَ وبَينَ التَّقَرُّب إلَى رَبكَ فَتَرَكْتَهُ بسِترِهِ وَرَدَدتَهُ رَدًّا جَمِيلاً. وَإنْ غَلَبتَ نفْسَكَ فِي أَمْرِهِ وَأَعْطَيتَهُ عَلَى مَا عَرَضَ فِي نفْسِكَ مِنْهُ، فإنَّ ذلِكَ مِنْ عَزْمِ الأُمُورِ.
"Dilənçinin sənin boynunda haqqı odur ki, əgər hazır sədəqən varsa, ona ver və ehtiyacını ödə. Fəqirliyinin aradan getməsindən ötrü ona dua et və istəyinə kömək et. Əgər onun sözünün doğruluğuna şəkk edirsənsə və əlində buna dəlilin yoxdursa, ola bilsin bu Şeytanın sənə olan tələsidir və bununla, sənin Allaha yaxın olmaq bəhrəni əlindən alsın. Allahla sənin aranda pərdə olsun. Onda, onu öz halına burax və yaxşı cavab ver. Əgər bu halda da ona bir şey versən, yerində iş görmüsən!"
وَأمّا حَقُّ المَسئولِ فَحَقُّهُ إنْ أَعْطَى قُبلَ مِنْهُ مَا أَعْطَى بالشُّكْرِ لَهُ وَالمَعْرِفَةِ لِفَضْلِهِ وَطَلَبَ وَجْهِ الْعُذْرِ فِي مَنعِهِ، وَأَحْسَنَ بهِ الظَّنَّ. وَاعْلَمْ أنَّهُ إنْ مَنِعَ [فَ]مَالَهُ مَنَعَ وَأَنْ لَيْسَ التَّثرِيبُ فِي مَالِه، وَإنْ كَانَ ظَالِمًا فَإنَّ الإنسَانَ لَظلُومٌ كَفَّارٌ.
"Dilənçinin boynunda, sual etdiyi şəxsin haqqı odur ki, əgər bir şey verərsə, təşəkkür və qədirdanlıqla ondan qəbul olunsun. Əgərverməsə, xoşluqla onun üzürlü bilsin və onun barəsində yaxşı nəzərdə olsun. Bil ki, əgər bir şey vermədisə, zalim də olsa, öz haqqından vermədi və heç bir məzəmmət yeri yoxdur. Çünki, insan sitəmkar və haqqı gizlədəndir."
İmam Səccad (əleyhissalam), "dilənçi və dilənilmişin haqqı" barəsindəki sözünün qısası budur ki, imkan olan həddə insan dilənçini boş qaytarmasın və onun fəqirliyinin aradan getməsindən ötrü dua etsin. Dilənçinin sözlərində şəkk edərsə öz şəkkinə fikir verməyib, binanı qoysun ki, Şeytan onu İlahi feyzə çatmasından məhrum etməkdən ötrü vəsvəsə edir. Əgər dilənçiyə bir şey verməyə imkanı yoxdursa, ehtiram və alicənablıqla onu yola salsın. Sual olunmuşun haqqının xülasəsi budur ki, əgər bir şey bağışlayarsa, ona təşəkkür edib qədirdanlıq göstərsin. Əgər bir şey verə bilmsədə onu ittiham edib məzəmmət etməsin.Çünki, insan öz malını çox sevir.
Kitabın adı: İslamda hüquq nəzəriyyəsi
Müəllif: Qudrətullah Məşayixi
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6677
Bu gün: 0
