Gözün şəkil çəkən aparatla oxşarlığı
Fiziki cəhətdən şəkil çəkənlə göz arasında oxşarlıq vardır. Şəkil çəkəndə, təsvir ölçülər vasitəsilə lentin üzərinə cəm olunur. Gözün bəzi əzaları da ölçü kimi əşyaların təsvirini sarı şəbəkiyyə üzərinə cəmləşdirir.
Şəkil çəkən aparatda, ölçü vasitələrini irəli və geri verməklə dəyişmək olar və bununla təsviri aydın salmaq olar. Gözdə də, pərdələrdə dəyişiklik etməklə təsviri şəbəkiyyə üzərinə aydın salmaq olur.
Aparatın diafraqması və gözün ənbiyyə hissəsi, nurun şiddətinin tənzimlənməsində müştərəkdirlər. Nəhayət, istər şəkil çəkəndə, istərsə də gözdə, əşyanın şəkli düşür. Məğz, qismən gözə düşmüş şəkli düzəldib, nəticədə, əşyanı olduğu kimi görməkdə bizə kömək edir.
Görmək üçün əşyaların şəkli gözün şəbəkiyyə qismətinə düşür. Bu da gözün görməklik sisteminin hərəkətə gəlməsinə səbəb olur. Əsəb dalğası, görmək əsəb sistemləri vasitəsilə məğzə yetişir və orada dərk olunur. Nurun tənzim olunması, refleks vasitəsilə olur. Bu refleks, nurun şiddəti və əşyanın fasiləsinə nisbət gözün xırda mexanizmini kiçik və böyük edir. Çox işıqda göz mexanizmi xırda, az işıqda isə böyük olur.
Təbii halda əşyaların təsviri gözün şəbəkiyyəsinin üzərinə düşür. Bəzən əşyanın təsviri şəbəkiyyənin üzərinə düz düşmür. Qabaq yaxud, arxa qismətə düşür. Əgər əşyanın təsviri şəbəkiyyənin əvvəlinə düşərsə, göz yaxın görən və əgər onun arxasına düşərsə göz uzaq görən olur.
Bəzi göz xəstəliklərindən: Mirvarid suyu, ratarakt, kədurət qərniyyə, göz vərəmi və s. adlarını qeyd etmək olar.
Kitabın adı: İslamda hüquq nəzəriyyəsi
Müəllif: Qudrətullah Məşayixi