«هل اتی» (Həl əta) surəsi
Hər bir azad düşüncəli və hər növ məktəb, firqə və qəbilə təəssübkeşliyindən uzaq olan insanı islamın əvvəllərinin tarix və olaylarını araşdırmaq bu həqiqətə çatdırır ki, peyğəmbər (s) özü heç vaxt vilayət ailəsi barəsində Allahın fərmanından və vəhydən başqa bir söz deməmişdir. Bu alim ailənin ən böyük iftixarına və islamda uca məqama layiq olmalarına ən böyük dəlil budur ki, Allah Təala onların əzəməti, böyüklüyü, azadlığı və əhdə vəfalı olmaqları barəsində ardıcıl olaraq on səkkiz ayə göndərmişdir. Allahın seçdiyi və təsdiq etdiyi ləyaqətlilər barəsində nə demək olar? Onların mükafatları behişt və ipəkdir ki, orada «əyinlərində yaşıl ipəkdən incə və qalın paltarlar vardır. Gümüş bilərziklərlə bəzəndirilərlər. Onların rəbbi onlara tər-təmiz içgi içirər».
Yaxşıar kafurla qatılmış piyalələrdən içərlər. O (kafur) bir çeşmədir ki, Allahın bəndələri ondan içəcəklər və (istədikləri yerə) onu axıdacaqlar. Nəzrlərinə vəfa edərlər və qorxusu aləmi bürüyən gündən qorxarlar.
Və yeməyi özləri istədikləri halda yoxsula, yetimə və əsirə yedirərlər. (Və deyərlər) «Biz sizə məhz Allah rizası üçün ehsan edirik, sizdən bir əvəz və təşəkkür istəmirik. Biz rəbbimizdən o şiddətli olan və (üzlər) qarsılan gündən qorxuruq. Allah da onları bu günün şərrindən saxladı, onlara şadlıq və sevinc bəxş etdi»1.
İmam Fəxr Razi «Təfsiri Kəbir»də, Vahid Nişaburi «Əl-Bəsit»də, Zəməxşəri «Əl-Kəşşaf»da, Xarəzmi «Mənaqib»də, Mуhəmməd ibn Yusif Gənci Şafei «Kifayətul mətalib»də, İbn Məğazəli «Mənaqib»də, Nizaməddin Nişaburi «Ğəraibul Quran»da, Şəblənci «Nurul əbsar»da və bir qrup ammə alimləri İbn Əbbasdan rəvayət etmişlər ki, buyurur: İmam Həsən və İmam Hüseyn (ə) xəstələnmişdilər, peyğəmbər bir dəstə adamla onları yoluxmağa gəldilər. Adamlardan bəzisi təklif etdilər ki, «Ya Əbəlhəsən, yaxşı olar ki, övladlarının şəfası üçün bir nəzir edəsən. Elə burada Əli (ə), Fatimə (s.ə) və onların kənizi olan Fizzə nəzir etdilər ki, Həsəneyn (ə) şəfa tapsalar üç gün oruc tutsunlar. Həsəneyn (ə) sağalarkən iftar üçün Əlinin (ə) evində bir şey olmadı. Ona görə də Əmirul mu`minin əleyhissəlam Xeybər yəhudisi Şəm`undan üç sa` arpa borc aldı və Fatimə (s.ə) onun bir sa`ından beş ədəd çörək bişirərək iftar süfrəsinə qoydu. İftar hazır olan kimi bir sailin səsi gəldi: Sizə salam olsun ey Muhəmmədin (s) ailəsi, müsəlman yoxsullarından biri sizin qapınıza gəlmişdir, onu yedirin. Allah sizi behişt ruziləri ilə ruziləndirsin.
Vəhy ailəsi öz iftar çörəklərini fədakarlıq edərək Allah yolunda verdilər. Fizzə də onların yolunu davam etdi. Beləliklə hamısı gecəni ymədən sübhü açdılar. Ağızlaına sudan başqa bir şey dəymədi... Ertəsi gün də oruc tutdular və axşam olan kimi iftar çörəyi süfrəyə qoyuldu. (Bu dəfə də) bir yetim qapını döydü. Yenə də həmin minvalla hamı öz yeməyini o yetimə verdilər. Üçüncü gün bir əsir gələrək yemək istədi. Bu dəfə də süfrədə olanlar Peyğəmbər (s) ailəsi tərəfindən isar edildi. Dördüncü günün səhəri Əli (ə) Həsəneynin əlindən tutub Allahın rəsuluna (s) tərəf yollandı. Peyğəmbərin (s) gözü Həsəneynə düşdükdə onların xırda quşlar kimi aclıqdan əsdiyini gördükdə buyurdu: Sizi bu halda görmək mənə çox çətindir. Allahın rəsulu (s) dərhal yerindən qalxaraq onlarla birlikdə həzrəti Zəhranın (s.ə) evinə gəldi və onun ibadət mehrabında olmağınım şahidi oldu. (Amma necə bir müşühidə) Aclığın şiddətindən mübarək qarnı belinə yapışmış və gözləri çuxura düşmüşdü. Bu mənzərədən peyğəmbərin halı pozuldu. Elə bu zaman Cəbrail enərək belə dedi:
بيتك فأقرأه السورة فى اهل هنّأك الله محمد خذها يا
Al! Ya Muhəmməd, sənin bu ailən sənə mübarək olsun. Sonra isə «هل اتی» surəsini qiraət etdi.
İbn Əbil Hədid Nəhcul bəlağənin şərhinin doqquzuncu cildində bu hədisin səhih olmasını təkidlə israr edərək yazır:
Peyğəmbər (s) buyurdu: «Fatimə (s.ə) dünya xanımlarının sərvəri və İmranın qızı Məryəmin tayıdır. Qiyamət səhrasından keçmək istədikdə ərş tərəfdən mələyin səsi eşidiləcək ki, belə deyir: «Ey ərəsat camaatı, gözlərinizi bağlayın ki, Muhəmmədin (s) qızı Fatimə (s.ə) keçsin».
Bəziləri həzrəti Fatiməni (s.ə) həzrəti Məryəmə üstün bilmək üçün «Ali İmran» surəsi 42-ci ayəsinə istinad etməyi şübhə altına almışlar. Orada buyurulur:
وَإِذْ قَالَتِ الْمَلاَئِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللّهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَى نِسَاء الْعَالَمِينَ
«Və yad et ki, bir zaman mələklər dedilər: «Ya Məryəm, həqiqətən Allah səni seçmiş, pak-pakizə etmiş və səni aləmlərin xanımlarından üstün tutmuşdur».
Ustad Cə`fəri Mərağeyi «Kövsər» təfsirində bu ayənin təfsirində zərif bir cavab vermişdir ki, olduğu kimi nəql olunur:
Allahın Məryəmi dünya qadınlarının ən üstünü qərar verməsi barədə bəziləri demişlər ki, bu üstünlük onun öz əsrinin qadınlarına aiddir. Həzrəti Zəhraya (s.ə) aid deyildir. Buna görə də həzrəti Zəhra (s.ə) həzrəti Məryəmdən üstündür. Lakin biz bu çətinliyin qarşıya çıxmaması üçün üstünlüyü mütləq fəzilətdə seçmək kimi deyil yalnız həzrəti Məryəmin həzrəti İsanı atasız doğmaq və bu bakirə doğmağın yalnız ona məxsusluğu baxımından olmasında görürük. Bu sifət həzrəti Zəhrada (s.ə) yox idi. Bunun isə insani sifat, nəfsani bərəkat və iman mərtəbələri baxımından həzrəti Zəhranın (s.ə) həzrəti Məryəmdən (s.ə) üstün olması ilə heç bir ziddiyyəti yoxdur və bəlkə də ayədə «istəfa» kəlməsinin iki dəfə gəlməsinin səbəbi elə bu nöqtəyə işarə etmək olsun.
Şeyx Səduq «Əmali»də və Əllamə Məclisi «Biharul Ənvar»da İbn Əbbasdan rəvayət edirlər ki, Peyğəmbər (s) buyurdu: «Ya Əli, sən mənim ümmətimin möminlərini qızım Fatimə isə mənim ümmətimin möminə qadınlarını cənnətə tərəf aparan rəhbəri olacaqsınız. Həqiqətən o dünya qadınlarının xanımıdır. Sual olundu ki, ya Rəsulallah (s) öz zamanəsinin qadınlarının xanımımı? Buyurdu: Həzrəti Məryəm öz zamanəsinin qadınlarının xanımı idi.
فاما ابنتى فاطمة فهى سيدة نساءالعالمين من الاولين والاخرين
Amma qızım Fatimə əvvəldən axıradək olan dünya xanımlarının xanımı və aləmin qadınlarının başçısıdır. Sonra da Peyğəmbər (s) belə dua etdi: «İlahi, mən səni şahid edirəm ki, bunları sevəni sevir, bunlara düşmən olanı düşmən bilirəm, bunlarla sülh və barışıq edənlə sülh şəraitində olacaq, bu dörd nəfərlə hər kəs savaşarsa mən onunla savaşacağam. Mən bunlarla düşmən olana düşmən, dost olana isə dostam».
Xarəzminin «Fəraidus siməteyn» və «Mənaqib» kitablarında Əbu Bəkr ibn Əbi Quhafədən (birinci xəlifə) nəql olunmuşdur ki, deyir: «Bir gün Peyğəmbəri (s) bir çadır quraraq bir ərəb kamanına söykəndiyini gördüm. Əli, Fatimə, Həsən və Hüseyn də o çadırda idi. Peyğəmbər (s) üzünü oradakılara tutaraq dedi: Müsəlmanlar, bilin ki, hər kəs bunlarla sülh və səfa şəraitində olsa mən də onunla sülh və barışıq halındayam və hər kəs bunlarla savaşarsa mən də onunla savaşacağam. Mən bunları sevəni sevirəm, bunları pak ətəklərdən vücuda gələn xoşbəxtlərdən başqa sevən və bulaşmış ətəklərdən doğulan bədbəxtlərdən başqa bunlarla düşmənçilik edən olmaz.
Kitabın adı: Qədir günündən Aşurayadək
Müəllif: Seyid Kazim Pərpənçi
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6734
Bu gün: 2
