Hicab
Sual 1388: Hicab, dinin zəruri məsələlərindən hesab olurmu? Ona qarşı etinasız olanların hökmü nədir?
Cavab: Hicab şəriətin vacib məsələlərindəndir və Quranda da gəlmişdir. Amma bu aydın məsələyə diqqət etmədən hicabı inkar etmək, peyğəmbərliyin inkar olunması deyil və hicaba qarşı etinasız olmaq günahdır.
Sual 1389: Çadranın altından yaylığın bir hissəsini çölə çıxartmağın bir iradı varmı?
Cavab: Eybi yoxdur, amma gərək tüklərini örtsün.
Sual 1390: 17 yaşlı qızam. Anam bir yaşlı oğlan övladı olan kişi ilə izdivac etmişdir. Mənim bu kişi və oğlu qarşısında hicabım necə olmalıdır?
Cavab: Kişi sizə məhrəm, oğlan uşağı isə naməhrəmdir.
Sual 1391: Qadın namaz qıldıqda ayağının üstünü örtməlidirmi?
Cavab: Vacib deyil, amma naməhrəmdən örtməlidir.
Sual 1392: Hicabdan məqsəd, qadının paklığının, iffətinin qorunması, cəmiyyətin yolunu azmasının və günahla yanaşı olan baxışın qarşısını almaq deyilmi? Əgər belədirsə, qadın sadə, cəlbedici olmayan, iffətini qoruya bilən və kişilərin şəhvətli baxışlarının qarşısını alan paltar geyinsə, çadra örtməsi də lazımdırmı? Əgər lazımsa, nə üçündür?
Cavab: Hicab, yəni qadının bütün bədənini, zinətlərini və fitnə törədə bilən yerlərini, zinət və təhrikedici olmayan geyimlə özünü örtməsi vacibdir. Hökmlərin səbəbi şəriət yolu ilə məlum olur. Şəriətdə bu hökm üçün səbəb açıqlanmamışdır.
Sual 1393: Nə qədər qeyri-müsəlman qadının İslam ölkəsində hicaba riayət etməsi vacibdir, amma müsəlman qadın qeyri-islami ölkədə hicabsız olması qadağandır?
Cavab: Qadın üçün hicab vacibdir, istər müsəlman olsun, ya müsəlman olmasın, istər İslam ölkəsində olsun, ya qeyri-islami ölkədə.
Sual 1394: Kişi öz həyat yoldaşını hicaba riayət etməyə məcbur edə bilərmi?
Cavab: Kişi öz həyat yoldaşını hicaba riayət etməyə məcbur edə bilməz. Amma hətta hicabla olsa belə, evdən çölə getməsinə mane ola bilər. Deməli, onunla belə şərt edə bilər ki, əgər hicaba riayət etsə, çölə çıxmaya icazəsi vardır.
Sual 1395: Cavan qadın üçün niqabın hökmü nədir?
Cavab: Vacib deyil.
Sual 1396: Çadra və manto necə olmalıdır?
Cavab: Qadın elə paltar geyinməlidir ki, zinət olmasın. Əks təqdirdə başqa zinətlər kimi onu da örtməlidir. Həmçinin geyim kişiləri aldadan və cəlbedici olmamalıdır.
Sual 1397: İslamda qadın üçün hicab vacibdirmi? Bu vaciblik xarici ölkələrdə də öz hökmündə qalırmı? Hicabdan məqsədim yaylıqdır.
Cavab: Vacibdir ki, qadın üz və biləyə qədər əllərindən başqa bütün bədənini zinət olmayan hicabla naməhrəmdən örtsün.
Sual 1398: Qadınlar ayaqlarını corabla hansı həddə örtməlidirlər?
Cavab: Əgər ayaq və onun üstü görünməsə, eybi yoxdur. Baxmayaraq ki, corabdan ayağın həcmi bilinir.
Sual 1399: Qadınların üzlərini örtməsi vacibdirmi?
Cavab: Vacib deyil.
Sual 1400: Hicaba kamil surətdə riayət etməmək birinin günaha düşməsinə səbəb olmadığı bir yerdə bədən örtülü olsa, başı da bağlamağa ehtiyac varmı? Məsələn, Avropa ölkələrində hicaba elə də əhəmiyyət vermirlər və qadının başının tüklərinin görünməsi o qədər də problem yaratmır. Quranda da buyurulur ki, kişilərin təhrik olmasına mane olmaq üçün özünüzü örtün.
Cavab: Qadının hicabsızlığı başqalarını günaha salmasa belə, kamil surətdə hicaba riayət etməsi vacibdir.
Sual 1401: Qaşları aldırmaq qadın üçün zinət hesab olurmu? Onu hansı həddə örtmək lazımdır?
Cavab: Alınmış qaşları örtmək lazım deyil.
Sual 1402: Üzü, əlləri və ayağın üstünü örtmək lazımdırmı?
Cavab: Qadınlar ayaqlarının üstünü naməhrəmdən örtməlidirlər.
Sual 1403: Öz hicabına kamil surətdə riayət etməyən naməhrəm müsəlman qadınla söhbət etmək olarmı?
Cavab: Şəhvətli baxışla yanaşı olsa və harama düşmək qorxusu olsa, icazəli deyil.
Sual 1404: Kafir qadının saçına baxmaq haramdırmı?
Cavab: Şəhvətlə yanaşı olmasa, eybi yoxdur.
Sual 1405: Hicab üçün manto və yaylıqdan istifadə etmək olarmı?
Cavab: Maneəsi yoxdur.
Sual 1406: Əllərə biləyə qədər və üzə sadə bir bəzək verilsə, iradı varmı?
Cavab: Bəzənmiş üzü naməhrəmdən örtmək lazımdır.
Sual 1407: Dindar və ruhani ailələri üçün islamı hicab camaatın hicabından fərqli olmalıdırmı?
Cavab: Şəri baxımdan fərqi yoxdur, amma ailənin cəmiyyətdəki yeri və məqamı nəzərə alınmalıdır.
Sual 1408: Qayınata və qayınana izdivacdan qabaq və ya sonra gəlini çadra atmağa məcbur edə bilərlərmi?
Cavab: Məcbur edə bilməzlər. Amma ər öz həyat yoldaşına çadrasız olduqda evdən bayıra çıxmağa icazə verməyə bilər.
Sual 1409: Büluğ həddinə çatmamış müməyyiz uşağın yanında hicaba riayət etmək vacibdirmi?
Cavab: Vacibdir.
Sual 1410: 13-14 yaşlı qohum oğlanlardan özümü qorumalıyammı?
Cavab: Qadın gərək başının tükünü, əl və üzdən başqa bütün bədənini naməhrəm kişilərdən örtsün. Vacib ehtiyat budur ki, özünü deyilmiş qaydada büluğ həddinə çatmamış, lakin yaxşını, pisi bilən və naməhrəmin bədəninə baxdıqda şəhvəti təhrik olması güman edilən uşaqdan örtsün. Amma qadın üzünü və əllərini biləyə qədər naməhrəmdən örtməyə bilər. Amma günaha düşməsindən qorxduğu və ya naməhrəm kişini haram baxışa düçar edəcəyi təqdirdə, örtmək vacibdir.
Sual 1411: Universitetin dərs otağında qızlar, oğlanların yanında otura bilərlərmi?
Cavab: Şəri hədləri örtməklə, eybi yoxdur.
Sual 1412: Qadın aptekdə dərman hazırlaya bilərmi?
Cavab: Hicab və şəri meyarlara riayət etməklə, olar.
Sual 1413: Qız hansı yaşlarında hicabsız ola bilər?
Cavab: Qəməri tarixi ilə 9 yaşı tamam olmazdan qabaq.
Sual 1414: 1.Kamil hicab olmadan şəkil çəkdirmək olarmı?
2. Naməhrəmin şəklini çıxartdırmağın hökmü nədir?
Cavab: 1. Öz-özlüyündə eybi yoxdur.
2. Şəkil sahibini tanımasa və şəhvətlə yanaşı ona baxmasa, eybi yoxdur.
Sual 1415: Namaz çadrasının altından bədənin kölgəsinin görünməyinin iradı varmı? Adi namaz çadralarının qalınlığı bir həddədir ki, azca bədənin kölgəsi bilinir.
Cavab: İradı vardır.
Sual 1416: Qadın süni saçlarını - istər parik olsun, istərsə də yapışdırılmış tük - naməhrəmdən örtməyə bilərmi?
Cavab: Zinət olsa, gərək örtsün.
Sual 1417: Əgər qadın naməhrəmin ora gəlməyəcəyindən əmin olduğu bir yerdə namaz qılmaq istəsə, hicablı olması vacibdirmi?
Cavab: Namaz qıldıqda hicablı olmaq, naməhrəm olmasa belə, vacibdir.
Sual 1418: Yanaqları hansı həddə qızartmaq olar? Qaşları götürdükdə vəzifə nədir? Çənənin altını, üzün qıraqlarını örtən və yuxarıdan qaşların üstünə qədər gələn qara məqnəə və enli qara manto geyilsə, hicaba riayət olunmuşdurmu? Məqnəə və manto rəngli olsa, iradı varmı?
Cavab: Kamil hicab budur ki, başın tüklərini və bədənini tamamilə örtsün və özü zinət hesab olmasın, qadının bədən çıxıntılarını bildirməsin. Üzü və biləyə qədər əlləri örtmək lazım deyil. Çənə və adətən məqnəənin örtmədiyi çənənin altından bir qədər yeri örtmək vacib deyil. Üz və qaşlar alındıqda onları örtmək lazım deyil, amma zinətlə bəzənilsə, örtmək lazımdır.
Sual 1419: Əgər qadın çadra atmasa və əqd oxunmazdan qabaq da çadra atmayacağını şərt etmiş olsa, şəri hicabı riayət etdiyi surətdə ər onu çadra atmağa məcbur edə bilərmi?
Cavab: Ərin belə bir haqqı yoxdur.
Sual 1420: Şəri hicabı olan qadınlara dərs deməyin və ya onların qarşısında çıxış etməyin hökmü nədir?
Cavab: Eybi yoxdur.
Sual 1421: Ata-ananın büluğ həddinə çatmış övladlarını hicaba riayət etməyə vadar edə bilmək haqları varmı?
Cavab: Haqları vardır. Amma bu işdə vurmaq və onun kimi metodlardan istifadə edə bilməz.
Sual 1422: Dostlarla bir yerdə olduqda hicabsız və ya təkcə baş örtüyü olmadan şəkil çəkdirmək olarmı? Əgər dostlar şəkli naməhrəmə göstərməməklərinə söz versələr, amma sonradan onu naməhrəmə göstərsələr, buna diqqət etməklə ki, dostun sözünə etimad edilmişdir, bunun günahı kimin öhdəsindədir?
Cavab: Qeyd olunan surətdə şəkil çəkdirməyin öz-özlüyündə eybi yoxdur və günah, onu naməhrəmə göstərən şəxsin öhdəsindədir.
Sual 1423: Bəzi müsəlman hicablı qadınlar çənə və çənənin altından bi qədərini açıq qoymağa adət etmişlər, amma boğaz hissəsini örtürlər. Bu icazəlidirmi? Üzdən hansı hissəni açıq qoymaq olar? Qulaqları örtməmək olarmı?
Cavab: Üz, qulaqlara şamil olmur, ona görə də onları örtmək vacibdir. Amma çənə və çənənin altından bir qədər yer üz hökmündədir.
Sual 1424: Əgər niqab və ya üzlük vurmaq bir şəhərdə qeyri-adi və camaatın təəccübünə səbəb olub, şöhrət libası hesab olsa, ondan istifadə etməmək vacibdirmi?
Cavab: Əgər o şəhərdə niqab və ya üzlük vurmaq diqqəti cəlb etsə və ya həmin şəhərin camaatının nəzərində qeyri-adi, pis və şöhrət libası kimi cilvələnsə, ondan istifadə etməmək vacibdir.
Sual 1425: Qadın tək, amma hicaba riayət etməklə və harama düşmək qorxusu da olmasa, naməhrəm kişidən sürücülük öyrənə bilərmi?
Cavab: Fəsada düşməyəcəyinə əmin olduğu təqdirdə, icazəlidir.
Sual 1426: Cavan qadın, rəngi və ya qıçı gözəl göstərən corabı hicab ünvanı ilə geyinə bilərmi?
Cavab: Belə corabı geyinməyin eybi yoxdur. Amma zinət hesab olduqda onu naməhrəmdən örtməlidir.
Sual 1427: Ayağı örtməsinə baxmayaraq, onun çıxıntılarını bildirən corabı geymək olarmı?
Cavab: Belə corabı geyinmək öz-özlüyündə icazəlidir.
Sual 1428: Mömin qadın gülərüzlülüklə, təbəssümlə və birbaşa naməhrəmlə söhbət edə bilərmi?
Cavab: Təhrikedici olmasa, eybi yoxdur.
Sual 1429: Qadın və kişi bir su hovuzunda üzə bilərlərmi?
Cavab: Ər-arvad olmasalar, icazəli deyil.
Sual 1430: Qadınlarla, kişilər bir yerdə qarışıq olan su hovuzlarında ləzzət qəsdi olmadan üzmək olarmı?
Cavab: Ehtiyata əsasən, fəsadlı yerlərə getmək mütləq surətdə icazəli deyil.
Sual 1431: Qadın həkim, kişiləri müayinə etməyə, onlara toxunmağa məcbur olur və həkim olduğu üçün kişi həkimlərlə söhbət etməyə məcbur olur. Bunun hökmü nədir?
Cavab: Zəruri olsa, eybi yoxdur.
Sual 1432: Qadınların nazik və ayaq görsətən corab geymələrinin və evdən çölə və naməhrəm olan yerə getmələrinin hökmü nədir? Naməhrəm olan yerdə başın tükünü çadra və məqnəədən çöldə qoymağın hökmü nədir?
Cavab: İcazəli deyil.
Sual 1433: Kamil hicab olduğu surətdə çadra da lazımdırmı?
Cavab: Çadra ən yaxşı hicabdır və mömin qadınların çadrasız evdən çölə çıxmaları yaxşı deyil.
Sual 1434: Taksi və başqa ümumi nəqliyyat vasitələrində naməhrəm yanında oturmaq, əgər onların bir-birlərinə dəyməsi paltarın üzərində olarsa, icazəlidirmi?
Cavab: Əgər şəhvətin təhrik olmasına səbəb olsa, icazəli deyil.
Kitabın adı: İstiftaat, Şəri suallara cavablar
Müəllif: Ayətullah Əl-Uzma Seyid Əli Hüseyni Sistani