Böyük islam tarixçisi Məhəmməd ibni Cərir Təbəri öz tarixində ("Tarixi-Təbəri"də) bu tarixi fəziləti mötəbər sənədlərlə nəql etmişdir. Amma öz təfsirində "və ənzir əşirətəkəl-əqrəbin" ayəsinə yetişdikdə, onun sənədini o qədər müəmmalı şəkildə söyləmişdir ki, ona yersiz təəssübkeşlikdən başqa bir səbəb tapmaq olmaz.
Əvvəldə qeyd etdik ki, Peyğəmbər (s) qonaqlığın sonunda məclisdəkilərə xitab edərək soruşdu: "Fə əyyukum yuvaziruni əla ən yəkunə əxi və vəsiyyi və xəlifəti?"
Təbəri Peyğəmbərin verdiyi bu sualı belə nəql etmişdir: "Fə əyyukum yuvaziruni əla ən yəkunə əxi və kəza və kəza?"
Aydındır ki, "vəsiyyi" və "xəlifəti" kimi iki kəlmənin ixtisara salınması və onların yerinə şübhəli və mənası aydın olmayan sözlərin ("kəza və kəza", yəni "filan cür", "filan cür" sözlərinin) deyilməsində məqsəd təəssübkeşlik, xəlifələrin mövqeyini və məqamını müdafiə etməkdən başqa bir şey olmamışdır. O yalnız Peyğəmbərin verdiyi sualı təhrif etməmiş, üstəlik hədisin ikinci hissəsi olan "innə haza əxi və vəsiyyi və xəlifəti" (yəni Əmirəl-möminin Əli (ə)-ın qanuni xilafəti üçün aşkar dəlil olan "canişinim və xəlifəmdir") sözlərinin yerinə bir növ müəmmalı və düzgün olmayan "kəza və kəza" kəlmələrini işlətmişdir. Tarixinin bünövrəsini "Tarixi-Təbəri" təşkil edən ibni Kəsir Şami bu sənədə çatanda dərhal "Tarixi-Təbəri"ni buraxıb, onun təfsirdəki üslubundan istifadə edir və elə onun kimi də müəmmalı sözlərə əl atır. Bunlardan da pisi, Misrin adlı-sanlı müasir ziyalısı Doktor Məhəmməd Hüseyn Heykəlin öz "Həyati-Məhəmməd" kitabında yol verdiyi təhrifdir. Bu təhriflə o, öz kitabının dəyər və etibarlılığına güclü zərbə vurmuşdur. Çünki əvvəla, Peyğəmbər (s)-in o məclisin axırındakı iki həssas cümləsindən yalnız sual cümləsini nəql etmiş, amma Peyğəmbər (s)-in Əli (ə)-a buyurduğu ikinci cümləni, yəni "Sən mənim qardaşım, canişinim və xəlifəmsən"-cümləsini tamamilə ixtisara salmış və ümumiyyətlə ondan söz açmamışdır. Ikincisi, o, qeyd olunan kitabın ikinci və üçüncü nəşrində daha da cürətlənmiş, hətta əvvəldə bir hissəsini nəql etdiyi hədisi kökündən çıxarmışdır. Təəssübkeş insanlar onu elə həmin hissəni də nəql etdiyinə görə danlamış, nəticədə onu vadar etmişlər ki, tarix tənqidçilərinin əlinə başqa bir sənəd versin, öz kitabına başqa bir ləkə salsın.
Kitabın adı: Vilayət günəşi birinci cild
Müəllif: Ayətullah Cəfər Sübhani
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6678
Bu gün: 0
