Əmr be məruf və nəhy əz münkəri tərk etməyin aqibəti
Yuxarıda deyilənlər İmam Baqirin (ə) buyuruqları idi. Rəvayətin axırında imam əmr be məruf məsələsinə hədsiz diqqət etməyimiz, bu böyük ilahi təklifi unutmamağımız üçün başqa bir əhvalatı nəql edir: "Allah-taala Şüeyb peyğəmbərə vəhy edərək buyurur: "Sənin qövmündən yüz min nəfərə yaxın adamı həlak edəcəyəm. Bu yüz min nəfərin adamın arasında qırx min nəfəri günah əhlidir, yerdə qalan altımış min nəfəri isə, bu qövmün yaxşı adamlarıdır.” Həzrəti Şüeyb (ə) təəccüb edir və deyir: "Günah əhli olan qırx min nəfəri həlak etmək istədiyini başa düşdüm. Çox gözəl, əzaba düçar olmaq onların haqqıdır. Amma yaxşıları niyə?" Allah-taala buyurur: "Yaxşılarınızı ona görə həlak edəcəyəm ki, pislərinizlə müdahinə edirdilər.” .
Heç bilirsinizmi müdahinə nədir? Yəni ört-basdır etmək, vecinə almamaq, özünü görməməzliyə vurmaq. "Müdahinə” sözünün kökü "dühn” sözündən olub, mənası "yağlamaq” deməkdir. Maşının bir hissəsi ilə digər bir hissəsi arasında sürtüşmə, çəkişmə yaranmasın deyə, həmin hissəni yağlayırlar. Burada da tərəflər arasında çəkişmə düşməsin və bir-birləri ilə mehriban olsunlar deyə, pis əməllərin üstünü ört-basdır edirlər. Bu cür rəftara "müdahinə” deyilir. Əzab veriləcək altımış min nəfər "yaxşı»nın da günahı bunun üçündür ki, həmin qırx min nəfər günahkarla saziş edirdilər. Onlarla yumşaq davranıb, etirazlarını bildirmirdilər. Günah əhlinə qarşı əmr be məruf və nəhy əz münkər etmirdilər. Allah-taala bu barədə buyurur: "Mən xalqa qəzəbləndiyim işlərdə, bunlar qəzəb göstərmirdilər.”
Bəzi yerlərdə qəzəblənmək insana vacib olur. Əgər lazım bilinmədiyi yerdə insan qəzəblənərsə, Allah ona əzab göndərər. İslam ki, məhəbbət, rəhmət dinidir! Bəs nə üçün Allah, sizin altmış min yaxşılarınız mənə görə qəzəblənmədiyi üçün onlara əzab verəcəyəm – deyə buyurmuşdur? Buradan məlum olur ki, bəzi işlərdə biz qəzəb əhli də olmalıyıq. Həmişə üzə gülməklə, yumşaq davranmaqla yaşamaq olmaz. Allah da bizdən həmişə belə olmağımızı istəməyib. Bəzi yerlərdə buyurur: "Sərt olun, acıqlı görsənin.” Yəni, günah əhli ilə acıqlı danışın. Bəziləri məndən soruşurlar: "Hərdən, minbərdə niyə acıqlı və əsəbi olursunuz?” Yəqin ki, yuxarıdakı izahla sualınızın cavabı aydınlaşmış olar. Sualın cavabını mən deyil, İmam Baqir (ə) bu rəvayət əsnasında verdi.
İcazə verin, bu barədə başqa bir neçə hədis də oxuyum. Bu hədisi İmam Sadiq (ə) Əmirəl-möminin Əli əleyhissəlamdan nəqlən buyurur: Əgər nəhy əz münkər barəsində heç bir iş görə bilməsəniz, heç olmasa günahkarın qarşısında qaş-qabaq sallayıb acıqlı olun. Artıq bu təklifi heç kim boynundan ata bilməz. Əlbəttə, taktiki olaraq mehribançılıq da göstərə bilərsiniz. Yəni, əgər bilsəniz günah edən adam, səhv olaraq o işi görür, məsələdən xəbəri yoxdur, onu hidayət etmək məqsədi ilə evinizə qonaq çağırıb mehribançılıq və hətta ona maddi yardım da göstərə bilərsiniz. Belə rəftarın müsbət təsirini kimsə inkar edə bilməz. Taktiki olaraq qarşı tərəfi doğru yola yönəltmək üçündür. Amma əməlindən əl çəkməyən, həyasız günahkarlar qarşısında acıqlı və sərt rəftar edilməlidir.
Başqa bir rəvayət də var, onu da xatırlatmaq yerinə düşər. Həzrət (ə) buyurur: "Allah-taala iki mələyə bir şəhəri alt-üst etməyi əmr edir. Bəzən Allahın əzabı bu cür olur. Necə ki, Allahın əmri ilə mələklər Lut qövmünün yaşadığı şəhəri alt-üst etmişdilər. Allah bu şəhərin camaatına əzab vermək üçün iki mələk göndərir. Çünki, şəhərin sakinləri arasında fasiqliklərində həddən artıq inadcıl olan şəxslər var idi. Bu adamlar heç vəhclə tövbə etmir, günahlarından əl götürmürdülər. Həmin iki mələk şəhər camaatına əzab vermək üçün gələndə, görürlər ki, camaat arasında həddən artıq dua və ibadət əhli olan bir nəfər müqəddəs şəxsiyyət var. Mələklərdən biri digərinə deyir: "Mən belə ibadət əhli olan adama əzab verməyə cürət etmirəm, şəhəri onun başına uçura bilmərəm. Allahdan bir daha soruşaq, sual edək”. O biri mələk deyir: "Sən vəzifəni icra et!”. Əvvəlki mələk deyir: ”Qorxuram, Allahın əmri dəyişsin.” Bəlkə də mələk düşünüb ki, Allahın əzab vermək əmri alınanda bu adam hələ tövbə etməmişdi. Mümkün idi ki, əmrin verildiyi vaxt ərzində həmin abid də tövbə etsin. Bir daha deyir: "Bəlkə əmr dəyişdirilib? Yenidən soruşmağın eybi yoxdur.” Ona görə də həmin mələk qayıdıb Allaha xitab edir ki, mən əmrinizi icra etmək üçün həmin şəhərə getdim, amma camaat arasında ibadət və duaya məşğul bir nəfər abid gördüm. Təklifə əməl etməliyəm, yoxsa əmr dəyişdirilmişdir? Allah buyurur: "Əmr öz qüvvəsində qalmaqdadır, gedin şəhəri viran edin!” Daha sonra Allah-taala mömin abidin də olduğu şəhəri bütövlükdə əzaba düçar etməsinin səbəbini açıqlayır: "Düzdür ki, bu adam ibadət və dua əhlidir, amma heç vaxt üzünün rəngi mənə görə bozarıb, qeyzlənib, dəyişməyibdir. Yəni, bu şəxs şəhər əhlinin günah etdiyini gördüyü halda, çöhrəsində etiraz əlaməti olaraq qəzəb, narazılıq görünməyibdir. Mənə görə qəzəblənib, etiraz etmədiyi üçün digər camaatla birlikdə ona da əzab olunmalıdır.”
Kitabın adı: Kərbəlada çaxan bir şimşək
Müəllif: Doktor Mishab Yəzdi
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6704
Bu gün: 0
