"Ali-İmran” surəsi (37-38)
37. فَتَقَبَّلَهَا رَبُّهَا بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَأَنبَتَهَا نَبَاتًا حَسَنًا وَكَفَّلَهَا زَكَرِيَّا كُلَّمَا دَخَلَ عَلَيْهَا زَكَرِيَّا الْمِحْرَابَ وَجَدَ عِندَهَا رِزْقاً قَالَ يَا مَرْيَمُ أَنَّى لَكِ هَـذَا قَالَتْ هُوَ مِنْ عِندِ اللّهِ إنَّ اللّهَ يَرْزُقُ مَن يَشَاء بِغَيْرِ حِسَابٍ
"Rəbbi onu yaxşı şəkildə qəbul etdi və yaxşı yolla cücərtdi. Ona himayədarlığı Zəkəriyyaya tapşırdı. Nə vaxt Zəkəriyya ibadət mehrabında Məryəmin yanına gəlirdisə, onun yanında (heyrət doğuran) ruzi görürdü. Soruşurdu: "Ey Məryəm, bu haradandır?!” Məryəm onun cavabında deyirdi: "O, Allah tərəfindəndir. Həqiqətən, Allah istədiyi kəsə saysız ruzi verər.”
Allah yolunda qədəm götürənin dünya ehtiyacları da təmin olunar. Məryəmin anası öz övladını Allah yolunda nəzir etdi. Allah bu ayədə buyurur: Həm onun cismini inkişaf etdirdik, həm Zəkəriyya kimi qəyyum qərar verdik, həm də səmadan süfrə (maidə) nazil etdik...
Hesabsız ruzi hesab-kitabın olmaması demək deyil. Nəzərdə tutulan şey ümumi hesabın olmamasıdır.
Həzrət Məryəm zahiri və cismi baxımdan kamil və yaxşı inkişaf etmişdi.
Məryəm kimi anadan, Məscid kimi tərbiyə yerindən, Zəkəriyya kimi qəyyumdan, behişt ruzilərindən İsa kimi övlad ərsəyə gəlir. Tərbiyədə aşağıdakı təsirli amillər var: ananın pak ruhu, sağlam cisim, ilahi təlim-tərbiyə, pak qidalanma.
Tarixi mənbələrdə nəql olunur: Mədinəni qıtlıq bürüdüyü vaxt həzrət Fatimə (s) bir qədər çörək və ət götürüb həzrət Peyğəmbərin (s) yanına gəldi. Həzrət soruşdu: "Qəhətlik dövründə bu qidalar haradandır?” Həzrət Fatimə (s) buyurdu: "Allah tərəfindən.” Həzrət Peyğəmbər buyurdu: "Allaha şükür olsun ki, səni Məryəm kimi qərar verdi.” Sonra Peyğəmbər (s) həzrət Əli (ə), imam Həsən (ə) və imam Hüseyni (ə) çağırdı. Birlikdə həmin qidalardan yedilər və qonşulara da verdilər.("Təfsire-ruhul-bəyan”, c. 2, s. 29. )
1. Duanın qəbulu ilahi rübubiyyət cilvələrindəndir.
2. Allahın qəbul etməsinin də dərəcələri var. Allah Məryəmin anasının nəzrini ən üstün şəkildə qəbul etdi.
3. Allah ixlaslı insanın işini yaxşı şəkildə qəbul edir.
4. Məryəmin anası nəzir etdi ki, övladını Allah evinə xidmətçi qoysun. Allah bunun cavabında Öz peyğəmbərini bu uşağa himayətçi təyin etdi.
5. Peyğəmbərlərin himayəsinə düşən insanlar şeytandan uzaq olar.
6. İbadət mövsümi və müvəqqəti olmamalıdır.
7. Nəzarət və araşdırma himayədarlıq şərtidir.
8. İbadət şeytanla savaş, ibadət yeri (mehrab) isə savaş meydanıdır.
9. Pak ruzi ibadət sayəsində ələ gəlir.
10. Qadın elə bir məqama çata bilər ki, Allahın peyğəmbərini heyrətə gətirər.
11. İlahi övliyalardan kəramət görünməsi çətin bir iş deyil.
12. Əlinizə gələn nemətləri öz çalışmalarınızın nəticəsi yox, Allahın ətası bilin.
13. Allah maddi səbəblərsiz də ruzi verə bilər.
14. Sağlam şərait və mühitdə qadın və kişi söhbət edə bilər.
38. هُنَالِكَ دَعَا زَكَرِيَّا رَبَّهُ قَالَ رَبِّ هَبْ لِي مِن لَّدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاء
"Bu məqamda (bütün bu kəramətləri və səma süfrəsini gördükdə) Zəkəriyya öz Rəbbini çağırdı və dedi: «Pərvərdigara! Öz tərəfindən mənə pak və bəyənilmiş bir nəsil əta et. Həqiqətən, Sən duaları eşidənsən.»”
Əvvəlcə qeyd olunduğu kimi, Məryəmin anası Zəkəriyyanın zövcəsi ilə bacı idi və hər iki qadın sonsuzdu. Məryəmin anası quşun öz balasına dən verdiyini görüb pərişan oldu və Allahdan ona övlad əta etməsini istədi. Məryəmin məqam və mərtəbəsini görən Zəkəriyya da Allahdan övlad dilədi.
1. Duanın qəbul olunmasında insanın halı və dua vaxtı təsirlidir.
2. Qibtə etmək kamal, həsəd isə nöqsandır. Zəkəriyya Məryəmin məqamını görüb heyrətə gəldi, qibtə etdi və dua üçün əlini açdı.
3. Qadın Allahın peyğəmbərini heyrətə sala bilər.
4. Başqalarının kamilliyinin müşahidəsi kamillik istəyi yaradır və insanın diqqətini Allaha yönəldir.
5. Pak övlad və nəsil istəyi peyğəmbərlərin qaydasıdır.
6. Nəsil və övladların dəyəri onların paklığından aslıdır.
7. Duada Allah böyük tutulmalıdır.
Kitabın adı: Nur təfsiri (ikinci cild)
Müəllif: Möhsin Qəraəti