Təməttö həccində iştirak edənlərə vacib olan ikinci əməl, "Mina”da qurbanlıq kəsməkdir. Bu əmələ, ibadət və Allaha yaxın olmaqdan ötrü olduğuna görə "qurbanlıq" deyilir. "Məcməul-bəhreyn" kitabında yazır: Allahın rəhmətinə yaxın olmaqdan ötrü görülmüş hər bir xeyir işə "qurbanlıq"deyilir.(Məcməul-bəhreyn, "Qurb” kəlməsi )
Biz bu bəhsimizdə İmam Səccad (əleyhissalam)-ın qurbanlıq barəsindəki kəlamını izah etmək istəyirik. Ona görə də, Qurani-Kərimdə qurban barəsində gələn ayələrdən zikr etməliyik. Bununla da, bu mövzunun əhəmiyyəti aydınlaşmış olar. Quran buyurur:
"Allahdan ötrü həcc və ümrə (kiçik həcc) əməllərini yerinə yetirin, əgər arada sizə maneçilik olarsa, (sizə) müyəssər olan bir qurbanlıq göndərin, qurbanlıq öz yerinə (Minaya) çatıncaya qədər başınızı qırxdırmayın. Əgər (ehramda ikən, ziyarət zamanı) sizdən xəstələnən və yaxud baş ağrısına tutulub əziyyət çəkən olarsa, belə şəxs (başını qırxdırmağın əvəzində) fidyə olaraq (üç gün) oruc tutmalı və ya sədəqə verməli, yaxud da bir qurban kəsməlidir. Əmin olduqda isə həcc vaxtına qədər ümrə ziyarətindən istifadə edən şəxs müyəssər etdiyi bir heyvan kəsməlidir"(Bəqərə surəsi, ayə:196 )
Allah-taala, bu ayədə üç dəfə qurbanlıq mövzusuna toxunur.
Birinci: Ehram bağladıqdan sonra xəstəlik və ya qorxu qarşıya çıxıb mane olsun. Bu vaxt bir qurbanlıq kəsmək lazımdır.
İkinci: Qurban bayramı günü Şeytana daş atıb, başını qırxdırmazdan əvvəl qurbanlıq kəsilməlidir. Qurbanlıq kəsməyincə hacı başını qırxdıra bilməz.
Üçüncü: Əmin olduqdan sonra yəni, hər vaxt təməttö həccini yerinə yetirdikdə əməllərdən biri də şübhəsiz ki, qurbanlıqdır. Bu da, Minada kəsilir.
Başqa yerdə Quran buyurur:"Ey iman gətirənlər! Allahın müyyən etdiyi mərasimə (həcc mərasiminə) haram (hörmətli) aya, qurbanlara, boynuna nişan taxılmış qurbanlıqlara, həmçinin, Rəbbinin lütf və razılığını diləyərək Beytül-hərama üz tutub (ziyarətə) gələnlərə hörmətsizlik etməyin!”(Maidə surəsi, ayə:2 )
Bu ayədə səkkiz göstəriş gəlib. Onlardan biri qurbanlıqdır. Həcc qurbanı, istər nişanlı, istərsədə nişansız. "Hədy”, ərəbcədən qurbanlıq ünvanı ilə Allah evinə aparılmış heyvana deyilir. "Qəlaid”, "qəladə" sözünün cəm şəklidir. Ayədə boynuna nişan vurulub qurbanlıqdan ötrü gətirilmiş heyvana deyilir.
Bu ayədə yenə də həmin mövzu bəhs olunur, buyurur:
"Allah, Beytul-həram (müqəddəs ev) olan Kəbəni, haram ayı, boyunları bağsız və bağlı qurbanlıqları insanın düzəldib sahmana düşməsi üçün bir yol müəyyən etdi.”(Maidə surəsi, ayə:97 )
Başqa ayədə yenə də buyurur:"Ey iman gətirənlər! Ehramda olarkən ovu öldürməyin. Sizdən, ovu qəsdən öldürən hər bir kəsin boynuna cəza və ya kəffarə düşür. Onun cəzası içərinizdən olan iki ədalətli şəxsin hökmü ilə öldürdüyünə bənzər bir heyvanı Kəbəyə çatası qurban etməkdir.”(Maidə surəsi, ayə:95 )
Bu kəffarənin, Kəbənin yanında qurbanlıq olunmasına göstəriş verilir. Diqqət etmək lazımdır ki, din alimləri arasında məşhur nəzəriyyə budur ki, ümrədə ehram halında ov etməyin kəffarəsi Məkkədə kəsilməlidir. Amma, həccdə ehram halında ov etməyin kəffarəsi isə Mina və qurbangahda kəsilməlidir.
Yenə də başqa ayədə qurbanlıq mövzusunda buyurur: "Küfr edənlər də, sizin, Məscidul-hərama daxil olmağınıza maneçilik törədənlər də, qurbanlıqları öz yerinə (qurbangaha) gedib çatmağa qoymayanlar da məhz onlardır (Məkkə müşrikləridir).”
Allahın Qurani-Kərimdə qurbanlıq məsələsinə işarə etdiyi yeddi mövzu bunlar idi. Bütün bu ayələrdə bəndələrə bildirir ki, qurbanlıqda Allahın rəhmətinə qovuşmaq və yaxın olmaq niyyəti olmalıdır. Xüsusilə, qurbanlıq Kəbə üçün olarsa, daha diqqətli olmalıdır.
Kitabın adı: İslamda hüquq nəzəriyyəsi
Müəllif: Qudrətullah Məşayixi
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6734
Bu gün: 2
