Hövsələsizlik günahın daha bir iqtisadi amilidir
«İnşirah» surəsinin 7-ci ayəsində oxuyuruq:
فَاِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ
«Bir işi bitirdikdən sonra başqa bir işlə məşğul ol!»
İslamda bu göstərişdən məqsəd budur ki, insan mühüm bir iş bitirdikdən sonra daha tam istirahətlə məşğul olmasın. (İstirahət etsə də, cü’zi bir işlə məşğul olsun) Çünki tam bekarçılıq insanı ruhi cəhətdən yorur. Bir sözlə bə’zi hallarda tam bekarçılıq müxtəlif cür günahlara səbəb olur. Elə buna görədir ki, tə’til vaxtları cinayətlərin sayı başqa vaxtlarla müqayisədə 7 dəfə artır. Bu səbəbdən İslam dinində insanın daimi əmək fəaliyyəti üçün gözəl təkliflər verilib, bekar qalmamaq və süst olmaq pislənib: Bu barədə bir neçə hədisə diqqət yetirək.
1. İmam Sadiq (ə) buyururdu:
«Fəhlənin Allah dərgahında savabı cəbhədə vuruşan əsgərin savabı ilə bərabərdir».
2. O Həzrət başqa bir hədisdə buyurur:
اِيّاكَ وَالْكَسَلَ وَالضَّجْرَ فَاِنَّهُما يَمْنَعانِكَ مِنْ حَظِّكَ مِنَ الدِّنْيا وَالاْخِرَةِ
«Hövsələsiz olmaqdan çəkin. Çünki bu səni dünya və axirət ləzzətindən məhrum edər».
3. Yenə o Həzrət buyurur:
وَمَنْ كَسَلَ عَمّا يُصْلِحُ بِهِ اَمْرَ مَعِيشَتِهِ فَلَيْسَ فِيهِ خَيْرٌ لاَِمْرِ دِينِهِ
«Güzəranını tə’min etməkdə tənbəllik edən şəxsin dini əməllərində də heç bir fayda yoxdur».
4. İmam Kazim (ə) buyurur:
اِنَّ اللهَ عَزَّ وَجَلَّ يَبْغُضُ الْعَبْدَ النَّوّام الْفارِغ
«Allah-təala çox yatan və bekar adamdan qəzəblidir».
5. O Həzrət başqa bir hədisdə buyurur:
اِيّاكَ وَالْكَسَلَ وَالضَّجْر فَاِنَّكَ اِنْ كَسَلْتَ، لَمْ تَعْمَلْ وَاِنْ ضَجَرْتَ لَمْ تُعْطِ الْحَقَّ
«Hövsələsiz və süst olmaqdan çəkin. Çünki hövsələsiz olsan, iş dalınca getməzsən və süst olsan, özünün və başqalarının haqqını yerinə yetirmizsən».
6. İmam Əli (ə) buyurur:
«Hövsələsizliyin axırı yoxsulluqdur».
İnsanın şəxsiyyətini alçaldan və nəticədə onu bir neçə günaha çəkən ən pis işlərdən biri başqalarına əl açmaqdır:
İslam Peyğəmbəri (s) buyurur:
مَسْئَلَةُ النّاسِ مِنَ الْفَواحِشِ
"Ən pis işlərdən biri camaata əl açmaqdır».
Qeyd edilənlərdən belə nəticəyə gəlmək olar ki, bekar olmaq və süstlük həm yoxsulluğa gətirib çıxarır, həm də günahın yayılmasına şərait yaradır.
Günahın ictimai amilləri
Günahın ictimai amillərinə nəzər saldıqda aşağıdakı mövzuları açıqlamağa ehtiyac duyulur:
1. Pozğun mühit.
2. Azğın rəhbərlər.
3. Pis yoldaş.
4. İctimai məhrumiyyətlər.
Çirkin tullantılardan mikrob yarandığı kimi, şübhəsiz pozğun mühit də günahın yayılmasına və çoxalmasına bir vasitədir. Mühitin keyfiyyət və kəmiyyət cəhətindən bir neçə növi var: Misal olaraq: Məktəb mühiti, ev mühiti, mədəni mühit, şəhər mühiti, xəstəxana mühiti, məclis mühiti və...
Qur’anda "Ə’raf» surəsinin 138-141-ci ayələrində Musa peyğəmbərin və onun səhabələrinin haqqında oxuyuruq:
Musa peyğəmbər və onun tərəfdarları Fir’onun zülmündən qaçıb dəryadan keçdikdən sonra öz bütlərinin ətrafına toplaşıb onlara ibadət edən bir dəstə camaatla üzləşdilər. Musa peyğəmbərin tərəfdarları bu səhnəni gördükdə dedilər:
قالُوا يامُوسى اجْعَلْ لَنا اِلهاً كَما لَهُمْ آلِهَةٌ
«Ey Musa, bunların bütləri kimi bizə də bir tanrı düzəlt»
Bütə pərəstiş edən şəxslərin hərəkətləri Musanın tərəfdarlarında elə tə’sir qoymuşdu ki, onlar yeganə Allaha sitayiş etsələr də, bu sözləri Musaya dedilər. Musa peyğəmbərsə onları bu sözlərinə görə tənbeh edib buyurdu:
اِنَّكُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ ـ اِنَّ هؤُلاء مُتَبَّرٌ ما هُمْ فِيهِ وَباطِلٌ ما كانُوا يَعْمَلُونَ
Musa dedi: «Siz həqiqətən cahil bir qövmsünüz dini artıq yıxılmış, gördüyü işlər də batil və bihudədir».
Kitabın adı: Günahşünaslıq
Müəllif: Möhsin Qəraəti
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6734
Bu gün: 2
