İnsan gərək kiçik günahlardan qafil olmasın
İmam Sadiq (ələyhissəlam) öz hədislərinin birində buyurur:
İslam Peyğəmbəri (s) öz səhabələri ilə birlikdə səfərə çıxmışdı. Səfər zamanı onlar susuz və quru səhraya çatdılar. Peyğəmbər (s) öz səhabələrindən çör-çöp yığmaqlarını istədi.
«Bura boş bir səhradır və yığılmağa heç bir şey gözə dəymir»-deyə səhabələr Peyğəmbərə (s) xitab etdilər. Peyğəmbər (s) buyurdu: Gedin və bacardığınız qədər yığın.
Onlardan hər birisi bir az quru çöp tapıb Peyğəmbərin (s) hüzuruna gətirdilər. Peyğəmbər (s) bu səhnəni gördükdə buyurdu:
هكَذا تَجْتَمِعُ الذُّنُوبُ
«Günahlar da bu cür bir-birinin üstünə cəmləşir».
Sonra o həzrət buyurdu:
اِيّاكُمْ وَالُْمحَقَّراتِ مِنَ الذُّنُوبِ
«Kiçik günahlardan qorunun. Çünki onların hamısı (Allah mələkləri tərəfindən) yazılıb saxlanılır».
Başqa bir hədisdə İmam Sadiq (ələyhissəlam) buyurur: Hər bir kiçik günaha israr etsən, onu böyük günah etmisən.
2. Günahı yüngül saymaq.
Hər bir kiçik günahı yüngül saymaq o günahı böyük günaha çevirir. Mətləbin daha aydınlaşması üçün aşağıdakı misala diqqət yetirin: Böyük bir daş parçasını başqasının başına vuran şəxs etdiyi işdən peşman olduğu halda, vurulan adamdan üzr istəsə, onun bağışlanması mümkündür. Əksinə əgər bir şəxs kiçik bir qum dənəsini başqasının başına vurduqdan sonra öz işindən peşman olmasa və nəticədə vurulan adamdan üzr istəməsə, onun bu əməlinə etiraz etdikdə isə bu işin çox kiçik olmasını dəlil gətirsə, daha vurulan şəxs onu heç vaxt bağışlamaz. Çünki onun bu sözü onda olan eqaistlik əhval-ruhiyyəsindən xəbər verir. Yəni vuran şəxs həddindən artıq özündən razıdır. Buna görə də günah işlədir. Bu barədə İmamlarımızdan nəql olunan bir neçə hədisə diqqət yetirək:
1. İmam Həsən Əskəri (ələyhissəlam) buyurur:
مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِي لا يَغْفَرُ: لَيْتَنِي لا أُآخَذُ بِهذا ا
Bağışlanmayan günahlardan biri də budur ki, insan (günah edən zaman) belə deyə: Kaş ki, Allahım bu günahdan başqasını görə məni cəzalandırmasın(Töhəfül-üqul, səh. 579.).
Bu söz onun etdiyi günahı yüngül saymasını göstərir.
2. İmam Əli (ələyhissəlam) buyurur:
اَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَهانَ بِهِ صاحِبُهُ
"Ən böyük günahlardan biri də odur ki, günah edən şəxs onu yüngül saysın.»
3. Zeyd Şəhham deyir: İmam Sadiqin (ə) hüzurunda ikən o həzrət belə buyurdu:
اِتَّقُوا الُْمحَقَرَّاتِ مِنَ الذُّنُوبث فَاِنَّها لا تُغْفَرُ
«Kiçik günahlardan qorun (onları yüngül sayma)! Çünki onlara bulaşanlar bağışlanmazlar». Ərz etdim:
Kiçik günah hansı günaha deyilir?
İmam buyurdu:
اَلرَّجُلُ يَذْنِبُ الذَّنْبَ فَيَقُولُ طُوبى لِي لَوْ لضمْ يَكُنْ لِي غَيْرُ ذلِكَ
«Bir şəxs günah etdikdən sonra belə deyə: Əgər bu günahdan başqa bir günahım olmasa, onda xoş mənim halıma».
4. Dördüncü hədisi dördüncü imam həzrəti Səccaddan (ələyhissəlam) nəql edirik. O Həzrət dua edərkən öz Allahına belə ərz edir:
اَللّهُمَّ اَعوُذُ بِكَ مِن... الاْصْرارِ عَلَى الْمَأْثَمِ وَاِسْتِصْغارِ الْمَعْصِيَةِ
«Ey mənim Rəbbim! Günahlara israr etməkdən və günahları yüngül saymaqdan Sənə pənah gətirirəm (özün mənə bu iki şeydən çəkinməkdə kömək ol).»
3. Günah edən zaman şad olmaq.
Kiçik bir günahdan ləzzət almaq və günah edən zaman şadlanmaq, o günahın böyük günah kimi hesablanmasına gətirib çıxarır. Nəticədə günahın axirət əzabı da artır.
Bu haqda da Məsum Peyğəmbərimiz (s) və İmamlarımızın müqəddəs kəlamlarından bir neçəsini araşdırırıq. Həzrət Əli (ələyhissəlam) buyurur:
شَرُّ الاَْشْرارِ مَنْ تَبَهَجَّ بِالشَّرِ
«Pis iş etdikdə şadlanan kəs ən pis insandır».(Qürərül-hikəm, 1-ci cild, 446-cı səh.)
Yenə o həzrət buyurur:
مَنْ تَلَذّذَ بِمَعاصِي اللهِ ذُلَّ
«Allaha qarşı günah etməkdən ləzzət alan insan xar və zəlil olar.(Fehresti-qürər, səh. 130.
)
Ayrı bir hədisdə İmam Səccad (əleyhissəlam) belə buyurur:
اِيّاكَ وَاِبْتهاجَ الذَّنْبِ فَاِنَّهُ اَعْظَمُ مِنْ رُكُوبِهِ
«Günah edən zaman şadlanmağın (mənfi) təsiri günahın özündən çoxdur.(Biharül-ənvar, 78-ci cild, 159-cu səh.)
Başqa bir hədisdə o həzrət buyurur:
«Günahın çətin axirət əzabı onun şirinliyini məhv edir».(Biharül-ənvar, 78-cild, 23-cü səh.)
Sonra o həzrət buyurur:
لا خَيْرَ فِي لَذَّة مِنْ بَعْدِهَا النّارُ
«Ardınca cəhənnəm atəşi gələn ləzzətdə heç bir fayda yoxdur.»
Axırıncı hədis Həzrət Peyğəmbərdəndir (s). O həzrət buyurur:
مَنْ اَذْنَبَ ذَنْباً وَهُوَ ضاحِكٌ دَخَلَ النّارَ وَهُوَ باكٌ
«Gülə-gülə günah edən şəxs, ağlayan halda da cəhənnəmə daxil olar.»
4. Azğınlıq səbəbindən günah etmək.
Günahın azğınlıqla edilməsi onun böyük günaha çevrilməsinə səbəb olur.
Bu haqda «Naziat» surəsinin 37-38-ci ayələrində oxuyuruq:
وَاَمّا مَنْ طَغى وَآثَرَ الْحَياةَ الدُّنْيا فَاِنَّ الْجَحِيمَ هِيَ الْمَأوى
«Azğınlıq (tüğyan) edən və dünya həyatını axirətdən üstün tutan şəxsin yeri şübhəsiz ki, cəhənnəmdir».
5. Allahın insana verdiyi möhlətdən qürurlanmaq.
Bəzi vaxtlar günahkar insan Allahın ona verdiyi möhləti və onun cəzasını təxirə salmasını, Allahın ondan razı qalması kimi başa düşür. Kiçik günahların böyük olmasının səbəblərindən biri də elə budur. «Mücadilə» surəsinin 8-ci ayəsində Allah-təala buyurur:
وَيَقُولُونَ فِي اَنْفُسِهِمْ لَوْلا يُعذِّبُنَا اللهُ بِما نَقُولُ حَسْبُهُمْ جَهَنَّمُ يَصْلَوْنَها فَبِئْسَ الْمَصِيرُ
«Kafirlər öz-özlərinə deyərlər: «Dediklərimizə görə Allah bizi nə üçün əzaba uğratmadı? Cəhənnəmə vasil olacaqları onlara bəs eləyər. Onların gedəcəkləri o yer necə də pis yerdir!».
Bu ayədə Allah möhlətinə məğrur olanlara cəhənnəm vədəsi verilmişdir.
6. Günahı aşkarda etmək.
Kiçik günahı aşkarda etmək həmin günahın böyük günaha çevrilməsinə gətirib çıxarır. Ona görə ki, bu iş həm günahkar şəxsin Allah qarşısında qorxmazlığından xəbər verir, həm də cəmiyyətdə günahın əxlaqi dəyərləri məhv etməsinə səbəb olur. Bunun nəticəsində isə günah etmək adi bir işə çevrilir. Həzrət Əli (əleyhissəlam) bu barədə buyurur:
اِيّاكَ وَالُمجاهَرَةَ بِالْفُجُورِ فَاِنَّهُ مِنْ اَشَدِّ الْمَآثِمِ اِيّاكَ وَالُمجاهَرَةَ بِالْفُجُورِ فَاِنَّهُ مِنْ اَشَدِّ الْمَآثِمِ
«Aşkarda günah etməkdən çəkin. Çünki bu iş ən böyük günahlardan biridir.»(Qürərül-hikəm, 1-ci cild, 151-ci səh.)
Bu haqda başqa bir hədisdə imam Riza (əleyhissəlam) buyurur:
اَلْمُسْتَتِرُ بِالْحَسَنَةِ يَعْدِلُ سَبْعِينَ حَسَنَةً، وَالْمُذِيعُ بِالسَّيِّئَةِ مَخْذُولٌ
«Yaxşı işini camaatdan gizlədən şəxsin savabı 70 bərabərdir. Aşkarda günah edən şəxs isə xalq arasında xar olacaqdır».
7. Böyük şəxsiyyətlərin günahı.
Cəmiyyətdə nüfuzlu şəxsiyyətlərin günahları adi adamların etdikləri günahlardan fərqlidir. Ona görə ki, adlı-sanlı adamların şəxsiyyəti iki cəhətdən formalaşıb:
1. Fərdi cəhət.
2. İctimai cəhət.
İctimai nüfuza malik olduqları üçün onların günah etməsi cəmiyyətdə mənfi əhval-ruhiyyə yaradıb, ətrafdakıları pis yola çəkə bilər. Adi bir nümunəyə diqqət edək: Əgər bir adam başqasının əlindən çirkli bir suyu alıb içər və xəstələnərsə, burada suyu verən şəxsi yox, onu içən təqsirləndirilir. Amma əgər bir şəxs çox gözəl xarici görünüşü olan bir dondurmanı alıb yesə və zəhərlənsə, burada dondurmanı istehsal edən zavod günahlandırılır. Çünki bu zavoddan dondurmanın aşağı keyfiyyətdə istehsalı gözlənilmir. Böyük şəxsiyyətlər də belədir. Camaat onlardan günah hərəkət gözləmirlər. Elə buna görə də onların günahı adi camaatın günahları ilə fərqlidir və bağışlanılmazdır.
Kitabın adı: Günahşünaslıq
Müəllif: Möhsin Qəraəti
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6678
Bu gün: 1
