Böyük və kiçik günahlar
Bütün günahlar Allah qanunlarına zidd olduğu üçün böyükdür, lakin müəyyən xüsusiyyət və müxtəlif təsirlərinə görə onlar bir-birindən fərqlənirlər. Onlardan bəzisi çox böyük, bəzisi çox kiçik, bəzisi isə orta səviyyə daşıyır. Aydındır ki, adam öldürməyin günahı adam döyməkdən, zina etməyin (qeyri-qanuni cinsi əlaqə, kəbinsiz) günahı naməhrəmə (özgə qadına) baxmaqdan daha böyükdür. Bu baxımdan burada iki sual meydana çıxır:
1.-Bütün günahların bir-biri ilə müqayisədə güclü və zəif təsirə malik olduğundan böyük-kiçiyə bölünməsi ümumi və nisbidirmi?
2.-Fərz edək ki, bu (ümumi) bölüm düzdür. Bəs günahın böyük-kiçikliyi hansı meyarla ölçülür, böyük günahları kiçik günahlardan necə ayırmaq olar?
Birinci suala cavab olaraq demək lazımdır ki, günahların bir-biri ilə müqayisədə böyük və kiçik olmasına baxmayaraq, onların bu bölümü nisbi xarakter daşıyır, yəni bir günahın özündən böyük günaha nisbətən kiçik və özündən kiçik günaha nisbətən böyük hesab olunması mümkündür. Amma əvvəldə qeyd etdiyimiz «Quran» ayələri və məsumların hədisləri ümumi yekunlaşdırmada günahları iki qismə bölmüş və bu bölüm üçün də ümumi meyar söyləmişlər. Ümumi bölümdə günahlar iki böyük və kiçik qrupa ayrılmış və hər bir qrup xüsusi sırada yerləşmişdir. Bu baxımdan kiçik günahlardan heç biri böyük günahların sırasında və böyük günahlardan da heç biri kiçik günahların sırasında yerləşmir. Lakin günahlara başqa nöqteyi-nəzərdən yanaşmaq lazımdır.
Günahlar Allah qanunlarından boyun qaçırılmasına və itaət edilməməsinə görə çirkin və iyrəncdir. Heç bir günah bu cəhətdən kiçik deyildir, belə ki əgər bir şəxs Allaha boyun əyməməyi kiçik hesab edərsə, onun özü böyük günaha batmış olar. Həzrəti-Əli(ə) buyurur: "Ən böyük günah odur ki, insan etdiyi günahı kiçik hesab etsin."
"Bütün günahlar böyükdür, onlardan ən böyüyü odur ki, onunla insanın sümüyü möhkəmlənsin, çünki günahkar ya əzaba düçar, ya da Allahın rəhmətinə şamil olacaq. Cənnətə yalnız paklar daxil olarlar. (yəni əti günahla bərkimiş behiştə daxil ola bilməz)"
Başqa bir hədisdə nəql olunur ki: "Kiçik günahlardan çəkinin (Nəzərinizdə kiçik hesab etdiyiniz günahlardan çəkinin). Çünki onları istəyənlər ardınca düşərlər.»
İnsan bəzən günahını görməməzliyə vurub: «Eybi yox, indi bu günahı edirəm, sonra gedib tövbə edərəm,»-deyərək özünü aldadır. Bu barədə Allah-təala buyurur:
"Biz qabaqcadan və sonradan yerinə yetirdikləri hər bir əməli azaldıb-çoxaltmadan qiyamət məhkəməsində hesaba çəkərik" və yenə buyurur: "Əgər xaş-xaş dənəsi ölçüsündə bir əməl daşların arasında, göylərdə və ya yerdə gizlənmiş olsa belə, Allah-təala onların hamısını gətirər, (və hesabını çəkər) Allah mehriban və hər şeyi biləndir."
Təkrar etməyi özümüzə lazım bilirik ki, günahların yuxarıdakı bölgüsü nisbidir. Onlar yalnız bir-biri ilə müqayisədə böyük və kiçik ola bilərlər.
Kitabın adı: İslamda əxlaq
Müəllif: Ayətullah Məhəmmədrza Məhdəvi Kani
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6704
Bu gün: 0
