Orduya səfərbərlik
Bir az öncə işarə etdik ki, Kufənin valisi olaraq Übeydulla ibn Ziyadı təyin etmək Sərcun Ruminin Yezidə məsləhəti idi. Oxu da hədəfə dəydi. Çünki Übeydulla bağlılıqları gözəl tanıyırdı. O, İmam Hüseynin (ə) Kufəyə tərəf yola düşməsinin başlanğıcında Ömər ibn Səd ibn Əbi Vəqqası İmamın (ə) hərəkatını darmadağın etmək üçün namizəd seçmişdi. Amma öz məqsədini həyata keçirmək üçün çox qəribə bir hiylə işlətdi. O, Rey vilayətinin fərmanını Ömər Sədin adına imzaladı. (O dövrün bölgüsünə əsasən, Elbrus dağlarının ətəyindən İsfahanadək və eni Qəzvindən Şahrudadək olan ərazi Rey vilayəti kimi məşhur idi). Bu seçimin və əsas etibarilə Rey və Təbəristan məsələsini gündəmə gətirməyin müxtəlif səbəbləri ola bilərdi. Bu səbəblərdən biri də o idi ki, Übeydulla Kufə camaatının özlərinin dəvət etdikləri əmirin əleyhinə onların öz daxilindən hərbi qüvvə səfərbər etmək istəyirdi. Digər dəlillər isə aşağıdakılardır:
1. Ömər Səd Qadisiyyə döyüşünün qalibi Səd ibn Əbi Vəqqasın oğludur. Rəsulullah(s) səhabələrinin tanınmış simalarındandır. İkinci fəsildə sənədli şəkildə qeyd etmişdik ki, Səd saxta Əşəreyi mübəşşərə hədisinə əsasən, cənnətlə müjdələnmiş 10 nəfərdən biridir və guya, Peyğəmbər(s) dünyadan köçəndə bu 10 nəfərdən razı olmuşdur.
2. Ömər Səd Qüreyşdəndir və Qüreyşin önündə daha yaxşı dayana bilər. Əgər Hüseynin(ə) atası Əşəreyi mübəşşərədəndirsə, Ömər Sədin də atası onlardandır. Ən azı müvazinət saxlanılmalıdır ki, onun vasitəsilə kütlə özünü söz-söhbətdən xilas edə bilsin və iş tamamlansın.
3. Ən əhəmiyyətlisi budur ki, Ömər Səd Rey tərəfə hərəkət etmək üçün qüvvə toplayır. Odur ki, az bir zamanda 4 minə yaxın ad yazdırır və qoşun Rey və Təbəristana yola düşmək üçün hazır olur.
4. Digər tərəfdən Hürr ibn Yezid Riyahinin Hüseyn ibn Əlinin(ə) karvanını ələ keçirmək barədə göndərdiyi məktub Übeydullaya çatdıqda, təbii olaraq casuslar vasitəsilə karvandakı kişilərin sayını da bildi və gördü ki, hər şey istədiyi kimidir.
5. Görürük ki, qoşun başçılarından bir neçəsi İmama(ə) məktub yazaraq, onu Kufəyə dəvət edən adamlardır. Rəvayətdə oxuyuruq ki, Aşura axşamı Ömər Sədin qoşunundan 32 nəfər ayrılıb İmamın(ə) qoşununa qoşuldular və Aşura günü elə ilk hücumda onlar xəzan yarpağı kimi yerə töküldülər. Bütün bunlar onların Rey və Dilman tərəfə getmək üçün səfərbər olmalarına sübutdur.
Übeydulla ibn Ziyad hətta Ömər Sədi Kərbəlaya göndərmək istəyəndə onun özü ilə də əməsləhətləşmədi. O, öz istəyini yazılı şəkildə, həm də inzibati göstəriş kimi ona çatdırdı. Ömər Səd məktubu açdıqda titrədi. Axı necə ola bilər ki, Peyğəmbər(s) səhabəsinin oğlunu, Peyğəmbərin(s) nəvəsini öldürsün?! Bundan başqa, o, Hüseyn ibn Əlini(ə) çox yaxşı tanıyırdı və dəfələrlə eşitmişdi ki, Peyğəmbər(s) necə Zəhra balasının çənəsinin altını öpüşlərə qərq etmişdir. O gecə gözünə yuxu getmədi. Öz-özünə danışırdı:
«Allaha and olsun, bilmirəm, başımı itirmişəm, öz işimin qarşısında olan iki təhlükə barədə fikirləşirəm».
«Görəsən, çox rəğbət bəslədiyim Rey hakimliyindən əl çəkim, ya Hüseyn ibn Əlini(ə) öldürməkdən?»
«Getsəm, daim danlaq yeri olacağam, əgər Hüseyn ibn Əlini(ə) öldürməyə əl atsam, cəhənnəm odu..».
«Cəhənnəmi özüm üçün hazırlamışam. Amma nə etməli, Rey hökuməti bütün vücuduma hakim olan arzu və ümidimdir».
Ömər Sədin məsləhətçiləri onun bu böyük cinayətə əl atmasının əleyhinə olmalarına baxmayaraq, Rey vilayətinin hakimliyi onu sərməst etmişdi. Birdən İbn Ziyadın məktubu sanki onu bu məstlikdən ayıltdı və o, sərxoş kimi Übeydullanın iqamətgahına gəldi. Xahiş etdi ki, onu bu işdə üzrlü saysınlar. Ancaq öz seçimini yaxşı tanıyan İbn Ziyad dərhal dedi: «Eybi yoxdur, amma bu şərtlə ki, Rey vilayətinin fərmanını geri qaytarasan».
Bu, bir imtahan mərhələsidir. Həzrət Əlinin(ə) buyurduqlarından biri də budur ki, vəziyyət dəyişəndə kişinin əsl qiyməti tanınar. Ömər Səd dedi: «Ya Əmir, sən mənə bir ənam vermisən ki, yaxın- uzaq hamı ondan xəbərdardır və hamı bilir ki, mən Rey vilayətinin fərmanını almışam. Odur ki, mənə çoxlu təbriklər deyilmişdir. İndi Hüseynlə vuruşmaq üçün əmirin çoxlu sərkərdələri vardır. O cümlədən Əsma ibn Xaricə, Məhəmməd ibn Əşəs, Kəsir ibn Səhab və s. Übeydulla qəti şəkildə dedi: Mən səndən orduya sərkərdə təyin etmək üçün məsləhət istəmirəm. Deyirəm ki, əgər meylin varsa, qoşuna sərkərdəlik etməyi öhdənə götür. Əks təqdirdə Rey valiliyindən azadsan, vəssalam.
Dedi: Gəlmişdim ki, əmirdən Kərbəlaya getmək üçün icazə alım!!! Buna rəyasət deyilir. O, dost-düşmən tanımır. Görəsən, Sədin oğlu bilmirdi ki, kiminlə və nə üçün müharibəyə gedir? O,bəlkə də yalnız bir söz deyə bilərdi. O da bu idi ki, camaata nə deyəcəyik? Amma İbn Ziyad bu barədə də fikirləşmişdi. Dəlicəsinə xərclədiyi dirhəm və dinara görə,»təyin olunmuş qazılar qazısı Şureyh» fitva vermişdi. Bir nəfər Əmirəlmöminin «Yezidə» qiyam qaldırmış və hərc-mərcliyə səbəb olmuşdur. Ona görə də bu şəxsin qanının hədər olması təsdiq olunur və onu dəf etmək vacibdən vacibdir, vəssalam.
Kitabın adı: Qədir günündən Aşurayadək
Müəllif: Seyid Kazim Pərpənçi