Aşura - ərəb mənşəli sözdür
Aşura...
Aşura - ərəb mənşəli sözdür. "10” mənasını ifadə edir. Məhərrəm
ayının onuncu günü üçün işlənməsi isə hamıya məlum olan tarixi
hadisə ilə əlaqəli olduğuna görədir. Həmin gün İmam Hüseyn (ə) və
onun 72 nəfər silahdaşı Yezidin qoşunları tərəfindən faciəli şəkildə
qətlə yetirildi. Şəhidlərin başları kəsildi,onların heç birinə rəhm
olunmadı və bədənləri atların ayaqları altında tanınmaz hala salındı.
Ərbəin...
Ərbəin - ərəb mənşəli sözdür. "40” mənasını ifadə edir.İmam Hüseynin (ə) və Kərbəla şəhidlərinin şəhadətə çatmaqlarının qırxıncı
günü. Həmin gün məscidlərdə əzadarlıq mərasimləri keçirilir,
mərsiyyələr və nohələr oxunur.
Tasua...
Tasua - ərəb mənşəli sözdür. "9”-cu mənasını ifadə edir. Aşura
günündən bir gün əvvəl nəzərdə tutulur. Kərbəla iştirakçılarının
mühasirədə qaldıqları doqquzuncu gün. Tarixi məlumatlara görə,
İmam Hüseyn(ə) həmin gün ibadət etmək məqsədilə Yezidin
qoşunundan möhlət alır.
Mərsiyə...
Mərsiyə - ərəb mənşəli sözdür. Vəfat edən şəxsin yaxınlarının onu
yad edib ağlamaqlarına və kədərli şeirlər söyləməsinə deyilir.
Mərsiyələrdə, adətən həmin şəxsin yaxşı xüsusiyyətlərindən söz
açılır. Mərsiyənin tarixi İslamdan əvvələ qayıtsa da, Kərbəla
hadisəsindən sonra yalnız İmam Hüseyn (ə) və onun tərəfdarlarının
müsibətləri haqqında oxunan şeirlərə "mərsiyyə” deyildi.
Əzadarlıq...
Əzadarlıq - ərəb mənşəli sözdür.
Kərbəla şəhidlərinin il dönümünə həsr olunan məclislərə verilən
addır. İlk əzadarlıq mərasimləri hicrətin 61-ci ili İmam Səccad (ə) və
Hz. Zeynəb (ə) tərəfindən Mədinə şəhərində keçirilir.
Nohə...
Nohə - ərəb mənşəli sözdür. Matəm nəğmələri deməkdir. Dünyasını
dəyişən şəxsin xatirəsinə həsr olunan qəmli nəğmələr "nohə” adlanır.
Məsum İmamların müsibətlərinə həsr olunan nohələr istisna olmaqla,
digər insanlar üçün nohələrin oxunulması bəyənilməyən
əməllərdəndir.
Matəm...
Matəm - ərəb mənşəli sözdür. Qəm-qüssə, kədər, əzadarlıq, müsibət
deməkdir. Matəm mərasimləri insan dünyasını dəyişdiyi zaman təşkil
olunur. Dünyasını dəyişən şəxsin ruhuna dualar və Quran oxumaq,
ehsan vermək və dini moizələr (söhbətlər) etmək bu mərasimlərə
xas olan əməllərdəndir.
Kitabın adı: Kərbəla həqiqətləri