Fatimə Nuri Xuda 23 Ocak 2014 Xəbərləri: 3173 Şərhləri: 33 |
Admin 31 Ekim 2013 Xəbərləri: 2851 Şərhləri: 1509 |
Huseynci Medine 2 Mart 2014 Xəbərləri: 2055 Şərhləri: 2384 |
Yusifi Zehra 26 Aralık 2013 Xəbərləri: 1922 Şərhləri: 1689 |
Elya 20 Haziran 2014 Xəbərləri: 1380 Şərhləri: 2771 |
RuQeYyA 27 Ocak 2014 Xəbərləri: 783 Şərhləri: 3846 |
Aşiqi Rüqəyya 2 Mayıs 2015 Xəbərləri: 490 Şərhləri: 495 |
Ewqi_Kerbela 9 Mart 2014 Xəbərləri: 458 Şərhləri: 734 |
Sirli_melek 19 Aralık 2013 Xəbərləri: 367 Şərhləri: 3921 |
« Mayıs 2024 » | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Pt | Sa | Ça | Pr | Cu | Ct | Pz |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Yəhudilərin böyük alimi ilə mübahisəsi
Peyğəmbər (s)-in vəfatından sonra yəhudi və məsihi alimlərindən təşkil olunmuş dəstələr müsəlmanların əqidələrini zəiflətmək, ruhiyyələrini sarsıtmaq üçün islam mərkəzinə gəlir, çox mürəkkəb və müəmmalı suallar verirdilər. O cümlədən, yəhudi əhbarından (alimlərindən) bir qrupu Mədinəyə gəlib birinci xəlifəyə dedilər: Biz Tövratda oxumuşuq ki, peyğəmbərlərin canişinləri onların ümmətlərinin ən biliklisi olmalıdır. Sən Peyğəmbərinizin xəlifəsisənsə, de görək Allah haradadır: yerdədir, yoxsa göylərdə?
Əbu Bəkr onları qane edə bilməyən bir cavab verib Allah üçün ərşdə xüsusi bir yer olduğunu söylədi. Bu vaxt yəhudi alimləri ona etiraz edib dedilər: Bu halda gərək yerdə Allah olmasın!
Bu həssas anlarda Əli (ə) islamın dadına çatdı və islam cəmiyyətinin heysiyyətini qoruyub saxladı. O, özünün dərin məntiqi ilə belə cavab verdi: "Məkanları Allah yaratmışdır və məkanlar heç vaxt Onu əhatə edə bilməz. O hər yerdə vardır, lakin heç vaxt heç bir varlıqla təması və qonşuluğu ola bilməz. Onun hər şeyə elmi əhatəsi vardır və heç nə Onun tədbir dairəsindən xaricdə deyildir."
Bu cavabda Imam (ə) aydın dəlillərlə Allahın məkanla əhatə oluna bilməməsini isbat etdi və yəhudi alimini elə təəcübləndirdi ki, o ixtiyarsız olaraq Əli (ə)-ın sözlərinin haqq olmasını və yalnız onun xilafət məqamına layiq olmasını etiraf etdi.
Imam (ə) özünün ilk ifadəsində (məkanları Allah yaratmışdır...) tövhid dəlilindən istifadə etdi və "kainatda Allahdan başqa zatən qədim olan (qədimün biz-zat) varlıq yoxdur və Ondan qeyri hər nə vardırsa, Onun məxluqudur" hökmünə əsasən Allah üçün hər hansı bir məkanın ola bilməsini rədd etdi. Çünki əgər Allah məkanda olsa, gərək məkan əvvəldən Onun vücudu ilə birgə olsun, halbuki, kainatda hər nə varsa, (o cümlədən bütün məkanlar) Onun məxluqudur, buna görə də heç nə Onun zatı ilə birgə ola bilməz. Daha aydın desək, əgər Allah üçün bir məkan fərz olunsa, onda gərək bu məkan ya Allahın zatı kimi qədim olsun, ya da Onun məxluqu sayılsın. Birinci fərz tövhid dəlili və "varlıq aləmində Allahdan başqa qədim olan heç bir şey yoxdur" qanunu ilə, ikinci fərz isə "fərz olunan məkan Allahın məxluqudur" əslinin hökmünə əsasən isbat edir ki, Onun heç bir məkana ehtiyacı yoxdur. Çünki Allah var idi və bu məkan mövcud deyildi, sonradan onu yaratdı.
Əli (ə) özünün ikinci ifadəsində (O, hər yerdə vardır, lakin heç vaxt heç bir mövcudla təması və qonşuluğu ola bilməz) Allahın sifətlərindən birinə istinad etmişdir. O da budur ki, O, sonsuz (qeyri-məhdud) bir vücuddur, sonsuzluğun qayəsi budur ki, hər yerdə mövcud olsun, elmi cəhətdən hər şeyi əhatə etmiş olsun. Cism olmaması hökmünə əsasən, heç bir mövcudla səthi təmasda və heç nə ilə yanaşı deyil. Görəsən, bu qısa və dolğun mənalı ifadələr Əli (ə)-ın dərin elminə, onun ilahi elmdən bəhrələndiyinə dair bir sübut deyilmi?!
Əlbəttə, Əli (ə)-ın Allahın sifətləri barəsində yəhudi alimləri ilə apardığı mübahisələr bununla bitmir. Həm sonrakı iki xəlifənin, həm də özünün xilafəti dövründə dəfələrlə onlarla mübahisə aparmışdır.
Əbu Nəim Isfahani Əli (ə)-ın qırx nəfər yəhudi alimi ilə müzakirəsini nəql etmişdir. O həzrətin bu mübahisələrdəki sözlərini şərh etmək bu kitaba sığmaz, bunun üçün müstəqil bir kitab yazılmalıdır. Imam (ə)-ın ayrı-ayrı şəxslərlə elmi mübahisə üsulu onların elmi məlumat və agahlıqlarının səviyyəsinə uyğun olurdu. Bəzi vaxtlar ən dəqiq isbat yollarından istifadə edir, bəzən də təşbih və misal vurma ilə məsələni aydınlaşdırırdı.
Kitabın adı: Vilayət günəşi (birinci cild)
Müəllif: Ayətullah Cəfər Sübhani
Mətndə qramatik səhv var? Onu siçan ilə seçin və "Ctrl+Enter" düyməsini sıxın (Savab qazanmağa çalışın) |