Yersiz təəssüblər 

Əbu Bəkr özünün geri çağırılmasından xəbərdar olduqda tam narahatçılıqla Mədinəyə qayıtdı, Peyğəmbərə gileylənib dedi:–Necə oldu ki, məni bu iş (ilahi ayələri təbliğ edib qətnaməni oxumaq) üçün layiq gördün, amma bir az keçməmiş məni bu məqamdan uzaqlaşdırdın?! Bu barədə ilahi fərman gəlibdirmi?! Peyğəmbər (s) mehribanlıqla buyurdu ki, ilahi mələk gəldi və mən və ya məndən olan şəxsdən başqa bir kəsin bu işə ləyaqəti olmadığını dedi. Əli (ə)-ın fəzilətlərinin təhlilində xüsusilə inhirafa yol verən təəssübkeş tarixçi və yazıçılardan bəziləri Əbu Bəkrin bu işdən geri çağırılmasını və Əli (ə)-ın qeyd olunan məqama seçilməsini belə izah edib deyirlər ki, Əbu Bəkr şəfqət və mehribanlıq siması, Əli (ə) isə qüdrət və şücaət məzhəridir. "Bəraət" surəsinin ilk ayələrinin təbliğ olunması və qətnamənin oxunmasının şücaətə və ruhi qüdrətə ehtiyacı var idi və bu xüsusiyyət də Əli (ə)-da daha çox idi.
Bu cür yozum yersiz təəssübkeşlikdən başqa bir şey deyildir. Çünki əvvəldə qeyd etdiyimiz kimi, Peyğəmbər (s) bu işin səbəbini başqa cür bəyan etdi və buyurdu ki, bu iş üçün onun özündən və ondan olan bir şəxsdən başqa qeyrisinin ləyaqət və səlahiyyəti yoxdur.
Ibni Kəsir öz təfsirində hadisəni başqa cür təhlil etmişdir. O yazır: "Ərəblərdə belə bir qayda var ki, nə vaxt bir nəfər müqaviləni pozmaq istəsəydi, onun pozulması ya onun şəxsən özü, yaxud da onun yaxın adamlarından birinin vasitəsi ilə olardı. Bundan başqa hallarda müqavilə öz qüvvəsində qalırdı. Buna görə də Əli (ə) bu iş üçün seçildi.
Bu cür izahın yetərli olmaması tam aydındır. Çünki Peyğəmbər (s)-in Əli (ə)-ı ayələri və qətnaməni oxumağa göndərməkdə əsas məqsədi hansısa bağlanmış olan müqaviləni pozmaq deyildi ki, öz yaxın adamlarından birini bu işə göndərsin, əksinə "Tövbə" surəsinin dördüncü ayəsi göstərir ki, müqavilə müddəti sona çatana qədər onun maddələrinə tam şəkildə əməl edənlərin müqaviləsinə ehtiram qoyulacaq. Buna görə də hətta əgər müqavilə pozanların müqaviləsini qarşılıqlı olaraq pozmaq məsələsi qarşıya çıxsaydı da belə, bu tamamilə ikinci dərəcəli bir məsələ idi. Əsil məqsəd bu idi ki, bütpərəstlik qeyri-qanuni bir iş, bağışlanılmaz bir günah kimi tanıtdırılsın. Əgər bu tarixi hadisə barəsində tam bitərəf şəkildə mühakimə yürütmək istəsək, onda deməliyik ki, Peyğəmbər (s) Allahın əmri əsasında və elə öz həyatı dövründə Əli (ə)-ı siyasi məsələlərə, islam hökumətinə aid olan işlərə qoşurdu ki, müsəlmanlar Peyğəmbərin vəfatından sonra siyasət və hökumət işlərində məhz Əli (ə)-a müraciət etməyin vacib olduğunu dərk etsinlər. Peyğəmbərdən sonra bu işlər üçün Əli (ə)-dan başqa ləyaqətli bir şəxs yox idi. Çünki onlar görürdülər ki, Allah tərəfindən Məkkə müşriklərinin şərini dəf etmək üçün (bu hökumət işlərindən idi) seçilən şəxs yalnız Əli (ə)-dır.