"Lətərkəbunnə sunənə mən qəbləkum" hədisini nəql edən mənbələr
Bu hədis «Kənzul-ummal» ilə yanaşı, digər mötəbər mənbələrdə də nəql olunmuşdur.
O cümlədən:
1. «Musnəd» (Əhməd ibni Hənbəl, Vaqedidən nəql edir, 5-ci cild, 218-ci səh) 3-cü cildin 14-cü səhifəsində isə Əbu Səid Xidridən nəql edir.
2. «Etisam» (Buxari) Peyğəmbərin (s) buyurduqları fəsil, 8-ci cild 151-ci səh. Hədisi belə nəql edir: (ərə)
3. «Səhih Müslim» «Elm» (Müslim «Yəhudi və nəsranilərin adət-ənənələrini davam etmək» fəsli, 8-ci cild 51-ci səh).
4. «Məcməuz-zəvayid» (Hisəmi) 7-ci cild, 261-ci səh. Hədisi İbni Abbasdan nəql edir.
Müəllifin bir yəhudi alimi ilə apardığı elmi mübahisə
Mən, yəhudi alimlərinin biri ilə «Yəhudi dininin dövranı arxada qaldığı və hal-hazırda heç bir möcüzəyə malik olmadığı haqda» fikir mübadiləsi apardığım zaman, ona belə bir sual verdim: Şəriət (din) təkcə yəhudilərə aiddir, yoxsa bütün bəşəriyyətə? Əgər yalnız yəhudilərə aiddirsə, onda digər millətlər peyğəmbərlərin göndərilməsinə ehtiyac duyacaqlar və həmən peyğəmbər sizin nəzərinizcə islam peyğəmbərindən (həzrət Məhəmməddən (s)) başqa kim ola bilər? Əgər Musa (ə)-ın gətirdiyi şəriət ümumbəşəri və əbədidirsə, demək o, əbədiliyinə dəlalət edəcək dəlil və sübutlara malik olmalıdır. Bir halda ki, hal-hazırda bunu sübuta yetirəcək heç bir dəlil yoxdur. Çünki, Musa (ə)-ın göstərdiyi möcüzələr yalnız öz dövrünə aid idi və hal-hazırda onun gətirdiyi dinin həqqaniyyətini sabit edəcək möcüzələrdən heç bir əsər-əlamət qalmamışdır.
Əgər «Bu möcüzələr hal-hazırda mövcud olmasa da lakin, nəql olunmuş bir çox mütəvatir rəvayətlərdə onların mövcud olduğu açıq-aşkar bəyan edilmişdir.» desəniz, cavabında deyəcəyik: Əvvəla möcüzə yalnız o zaman mütəvatir rəvayətlərlə sabit ola bilər ki, nəql edən ravilərin sayı camaat tərəfindən mötəbərliyini isbat edəcək miqdara çatmış olsun. Siz belə mütəvatir rəvayətlərlə Musa (ə)-ın möcüzələrini bütün əsrlərdə və bütün millətlər üçün sabit edə bilməzsiniz.
Digər tərəfdən isə, əgər yalnız möcüzələrin nəql olunması har hansı bir həqiqəti isbat etməyə kifayət edərsə, bunu təkcə Musa (ə)-ın möcüzələrinə aid etmək olmaz. Belə ki, siz Musa (ə)-ın möcüzələrini nəql etdiyiniz halda, məsihilər İsa (ə)-ın möcüzələrini, müsəlmanlar da öz peyğəmbərlərinin möcüzələrini nəql edəcəklər. Möcüzələr haqda nəql olunmuş bu rəvayətlər arasında nə kimi fərq var? Demək, başqalarının öz peyğəmbərlərinin möcüzələri haqda nəql etdikləri rəvayətlər yox, təkcə sizin Musa (ə)-ın möcüzələri haqda nəql etdiyiniz rəvayətlər qəbul olunur?! Əgər hər hansı bir peyğəmbərin göstərdiyi möcüzələr onun həqqaniyyətini sübuta yetirirsə, bəs nə üçün siz, digər peyğəmbərlərin möcüzələri haqda nəql olunmuş rəvayətləri qəbul etmirsiniz?
Cavabında dedi: Yəhudilərin, Musa (ə)-ın möcüzələri haqda nəql etdikləri rəvayətləri həm məsihilər, həm də müsəlmanlar təsdiq edir və onların mötəbərliyini etiraf edirlər. Lakin, digər peyğəmbərlərin möcüzələri isə hamı tərəfindən qəbul olunmayır. Bu səbəbdən də onların həqqaniyyətini isbat etmək üçün digər dəlillərə ehtiyac vardır.
Cavabında dedim:
Düzdür, Musa (ə)-ın möcüzələrini müsəlmanlar və məsihilər hamılıqla qəbul edir. Lakin, onlar bu rəvayətləri yəhudilərin mötəbər mənbələrindən deyil, öz peyğəmbərlərinin möcüzələr haqda verdikləri məlumatlardan əldə etmişlər. Müsəlmanlar və məsihilər Musa (ə)-ın möcüzələrini öz peyğəmbərlərinin ilahi möcüzələri vasitəsilə tanıya bilmişlər. Demək, onlar əgər Məhəmmədin (s) və İsa (ə)-ın peyğəmbərliyini qəbul etməzlərsə, Musa (ə)-ın, peyğəmbər kimi qəbul olunması üçün göstərdiyi möcüzələri də heç cür təsdiq edə bilməyəcəklər.
Bu irad tək yəhudi dininə deyil, bütün qədim dinlərə aiddir. Əbədi möcüzəyə malik olan din varsa, o da müqəddəs islam dinidir. Onun möcüzəsi bütün dövr və millətlərə şamil olunur, qiyamət gününədək bəşəriyyəti haqqa hidayət edəcək və öz əzəmətini itirməyəcəkdir.
Biz bu əbədi möcüzə [Quranla] ilə islamı qəbul edib, onun həqqaniyyətini təsdiq etdik. İslamı qəbul edib həqqaniyyətini təsdiq etdikdən sonra, keçmiş peyğəmbərlərin də haqq olaraq Allah-taala tərəfindən bəşəriyyətə göndərildiklərini qəbul etməliyik. Çünki, Quran və Peyğəmbər (s) onların həqqaniyyətini dəfələrlə təsdiq etmişdir. Belə bir nəticəyə gəlirik ki, Quran əbədi möcüzə olduğu üçün, bütün səmavi kitabların və ilahi peyğəmbərlərin həqqaniyyətini təsdiq etmiş və onlara lazımı qiymət vermişdir.
Kitabın adı: Əl-bəyan 1-ci cild
Müəllif: Ayətullah Hacı Seyyid Əbülqasim Xoyi