Xüsusi imamət və vilayət

İşarə:

“Ümumi imamət”dən sonra “xüsusi imamət” məsələsini, Peyğəmbərdən (s) sonrakı mə’sum imam və ilahi canişinin kim olması mövzusunu araşdırmağa başlayırıq. Bu araşdırmada İslamın müxtəlif mənbələrinə, ayə və rəvayətlərə, eləcə də, ilahi rəhbərlərin tanınmasında ən gözəl üsullardan olan “şahidlər toplusu”na istinad edəcəyik.

Allahdan düşüncəmiz, qələmimiz və bəyanımıza haqq və həqiqəti cari etməyi, hər bir büdrəmə və çaşqınlıqdan uzaq olmağı diləyirik!

Əvvəlcə, Qur’an ayələrinə üz tutaraq “xüsusi imamət”lə əlaqədar ayələri araşdırırıq. Bu ayələri iki qismə bölmək olar:

1. İmamət haqda aşkar söz açan ayələr;

2. Bu haqda qeyri-müstəqim (və dolayısı yolla) söz açan ayələr.

Ümumiyyətlə, hər iki qismə aid olan ayələr çoxdur. Lakin məqsədimiz imamətə dəlalət edən daha aydın ayələri araşdırmaqdır.

Birinci qismə aid ayələr:

1-“Təbliğ” ayəsi və “Qədir-Xum” əhvalatı;

2-“Vilayət” ayəsi;

3-“Ulil-əmr” (əmr sahibləri) ayəsi;

4-“Sadiqin” (sadiq olanlar) ayəsi;

5-“Qurba” (ən yaxınlar) ayəsi.

İkinci qismə aid ayələr:

Bu ayələr imamət və xilafət məsələsini birbaşa açıqlamasa da, Əmirəl-mö’minin Əlinin (ə) fəzilətlərini sübut edir. Uyğun ayələr Həzrətin İslam ümmətinin ən fəzilətlisi, Peyğəmbərdən (s) sonra ən üstün şəxsiyyət olduğunu göstərir. Belə nəticə alırıq ki, Peyğəmbəri-əkrəmdən (s) sonra ümmətin rəhbərliyini öhdəsinə götürməyə ən layiqli şəxs odur.

Bu ayələr daha çox olduğundan, yalnız iyirmi beş ayəni qeyd edəcəyik:

1-“Mübahilə” ayəsi;

2-“Xeyrul-bəriyyə” (yaradılmışların ən yaxşısı) ayəsi;

3-“Leylətül-məbit” ayəsi;

4-“Hikmət” ayəsi;

5-“Həl-əta” surəsinin ayələri;

6-“Bəraət” surəsinin ilk ayələri;

7-“Siqayətul-hacc” (hacılara su vermə) ayəsi;

8-“Salihul-mu’minin” (mö’minlərin əməlisalehi) ayəsi;

9-“Vəzarət” (vəzirlik) ayəsi;

10 və 11-“Əhzab” surəsinin ayələri;

12-“Bəyyinə” (şahid) ayəsi;

13-“Siddiqun” (sadiqlər) ayəsi;

14-“Nur” ayəsi;

15-“İnzar” (qorxudan) ayəsi;

16-“Mərəcəl-bəhreyn” (iki dənizin bir-birinə qovuşma) ayəsi;

17-“Nəcva” (pıçıltı, gizli söhbət) ayəsi;

18-“Sabiqun” (öndə olanlar) ayəsi;

19-“Uzunun-vaiyə” (eşidib yadda saxlayan qulaq) ayəsi;

20-“Məvəddət” (məhəbbət) ayəsi;

21-“Münafiqun” (münafiqlər) ayəsi;

22-“İyza” (əziyyət) ayəsi;

23-“İnfaq” ayəsi;

24-“Məhəbbət” ayəsi;

25-“Məs’ulun” (sorğu-suala tutulanlar) ayəsi.