Təvəssül tövhiddir, yoxsa, şirk (2.Təvəssülün mənası)
Təvəssül tövhiddir, yoxsa, şirk (2.Təvəssülün mənası)
Bu nəzəriyyəyə cavab vermək üçün ilk növbədə təvəssülün lüğəvi və terminoloji mənasını izah edib daha sonra onu Quran və sünnədə araşdıracağıq.
Tanınmış lüğətçi Xəlil ibn Əhməd Fərahidi belə yazır:
وسّلتُ الى ربّى وسيلة أى عملتُ عملا أتقرّب به إليه وتوسّلتُ إلى فلان بکتاب او قرابة أى تقرّبتُ به إليه
"Allahıma doğru bir vəsilə axtardım, yəni məni Allaha yaxınlaşdıran bir əməli yerinə yetirdim və ona yaxın oldum." Mən "Filankəsə kitab və ya qohumluq vasitəsi ilə təvəssül etdim." söylədiyim zaman, bunun mənası "həmin vasitələr sayəsində ona yaxınlaşdım və yaxın oldum" deməkdir. ( "Kitabul-eyn", "Vəsələ" sözü.)
Digər lüğətçi İbn Mənzur yazır:
توسّل إليه بوسيلة إذا تقرّب إليه بعمل
"Ona doğru hansısa bir vəsilə (vasitə) ilə təvəssül etdi, yəni müəyyən bir əməli yerinə yetirməklə ona yaxın oldu." Daha sonra o, Cövhəridən belə nəql edir:
الوسيلة ما يُتقرّب به إلى الغير
"”Vəsilə” onun sayəsində başqasına yaxın olmağa çalışılan bir vasitədir." ("Lisanul-ərəb", "Vəsələ" sözü.)
Beləliklə, "təvəssül" "bir şeydən istifadə etməklə başqasına yaxınlaşmaq" mənasındadır. Allaha təvəssül etmək də şəri məsələlərdən istifadə etməklə ona yaxınlaşmaq mənasını ifadə edir və biz yaxşı işlər görməklə ona yaxın oluruq. Allah övliyalarına təvəssül etmək isə Allah yanında onları özümüzə "şəfaətçi seçmək" deməkdir. Həqiqətdə, təvəssülün mahiyyəti şəfaət tələb etməklə eynidir. Onlar (Allah övliyaları) Allah dərgahında onlara təvəssül edənlərə şəfaət edirlər. (Ayətullah əl-uzma Məkarim Şirazi, "Şiə cavab verir", səh. 233-234.)
Əlbəttə, ilahi övliyalara təvəssül etmək onları çətinliklərin həllində müstəqil şəkildə təsirli hesab etmək mənasında deyil, əksinə onlardan Allah dərgahında ehtiram və layiqli bəndə olmaları səbəbi ilə bizim çətinliklərimizin həllini və ya günahlarımızın bağışlanmasını Allahdan istəməsini diləyirik. Bəzən də onların özündən Allahın izni və təkvini icazəsi ilə çətinliklərimizi aradan qaldırmasını istəyirik. Amma düzgün olmayan məsələ onların təsir və müdaxilədə müstəqil olmasını düşünməkdir. Həmçinin, ilahi övliyaların Allahın kənarında (ondan asılı olmadan) çətinliklərimizin həlledicisi və hacətlərimizi həyata keçirən hesab etməkdir.
Qeyd: Bu məqalənin ardı var...
Müəllif: Höccətül-İslam Səid Davudi
Mənbə: Ayətullah əl-uzma Məkarim Şirazinin dəftərxanasının rəsmi internet saytı
|
Mətndə qramatik səhv var? Onu siçan ilə seçin və
"Ctrl+Enter" düyməsini sıxın (Savab qazanmağa çalışın) |
Bilgilendirme
Yorum Ekleyebilmeniz için Sitemize Kayıt Olmanız Gerekmektedir.