Salavatın mənası
Salavat, lügətdə dua mənasındadır. Namaz da dua oldugu üçün "Salavat" adlanır. Hal hazırda insanlar arasında salavatı iki şeyə aid edirlər. Biri salam və məxsus duadır ki, Həzrət Məhəmmədə (s) aiddir. İkinci salavat isə namazdır. Bəzilərinin fikrincə "Salavat" "tabeçilik" sözündən ayrılıb tabeçilik mənasına gəlir. Yəni namaz Allaha tabe olmaqdır. Bəziləri deyirlər:
"Salavat" "silə" sözündən götürülüb. Yəni həqiqi namaz odur ki, namaz halında insan xalqdan ayrılıb xaliqə birləşir və namaz qılanın bəndənin öz məbuduna yaxınlaşmasına vasitə olur. Bu zaman salavat ümmətin Məhəmməd (s)-lə birləşməsi mənasına gəlir. Bəziləri Allah Təala tərəfindən salavatı beş mənada izah ediblər; rəhmət, məgfirət, səna, təmizlənmə və kəramət.
Hərf elminin alimlərindən bəziləri deyirlər;
"Salavat aşağıdakı tərkibə malikdir:
Salavatdakı "Sad"hərfi-"Səməd","Lam"hərfi-"Lətif","Vav"hərfi-"Vahid","Ha"hərfi isə-"Hadi" kəlməsindəndir ki, bunların hamısı Allahın adlarındandır.
Bəziləri deyir:" Salavat təslim olmaq mənasındadır, yəni özünü o kəsə təslim edəsən ki, Allah onu özünün vəsi və xəlifəsi seçib ." Bu zaman "Muhəmməd" çoxlu bəyənilən və çoxlu ibadət edən mənasında olar.
Daha yaxşı olar ki, Məhəmmədi çox həmd etsinlər, yəni o, hər növ həmdlə tərif olunsun. Elə buna görə də "Muhəmməd" salavata aid edilib.
Bəziləri deyirlər ki, "Muhəmməd" və "Əhməd"-"Həmid" sözündən götürülüb. "Həmid" isə "Hamid" mənasındadır."Hamid"-səna edən deməkdir. "Məhmud" sözünün mənası isə "həmd-səna olunan"deməkdir. "Məhmud"sözünün mənası isə "Həmd-səna olunan"deməkdir. Allah bu iki adı (Hamid və Mahmud) Peygəmbər (s)-ə aid etmişdir. O, Allahı həmd-səna edən məqamda Əhməddir, yəni hamıdan daha çox Allahı həmd səna edəndir. Həmd-səna olunan məqamda isə Məhəmməddir. Yəni hamıdan daha çox həmd-səna olunub.
Peyğəmbər (s)-in əzəmətini tanıdıqdan sonra peyğəmbərlərin sonuncusu olan o həzrətin həyatına ixtisarla nəzər salaq.
Kitabın adı: Salavat, çətinliklərin həllinin açarı (1-ci cild)
Müəllif: Əli Xəmseye Qəzvini