369. Var-dövlət
1667. Var-dövlət istəklərin mənşəyidir
Qur‘an:
«Var-dövlət və övladlar, dünya həyatının zivərləridir. Əbədi qalan yaxşı əməllər, Rəbbinin yanında yaxşı və eləcə də ümid baxımından daha xeyirlidir.»
Hədis:
5895. Allahın Peyğəmbəri (s): «Dinar və dirhəm sizdən əvvəlkiləri məhv etdi. Bu ikisi sizi də məhv edəndir.»
5896. Allahın Peyğəmbəri (s): «Allahın lənətlədiyi şeytan dedi: Dövlətli adam bu üç haldan birində mənim əlimdən qurtara bilməz və gecə-gündüz bu üç şeylə onun yanına gedərəm: halal olmayan yolla var-dövlət qazanmaq, onu yersiz yerə xərcləmək və mal-dövləti ona sevdirəcəyəm və bunun nəticəsində, onun haqq-hüququnu ödəməyəcək.»
5897. İmam Əli (ə): «Var-dövlət istəklərin mənbəyidir.»
5898. İmam Əli (ə): «Var-dövlət arzuları gücləndirər.»
1668. Mal sevgisinin nəticələri
Qur‘an:
«Mal-dövləti isə lap çox sevirsiniz.»
5899. Məsih (ə): «Dünyapərəstlərin var-dövlətinə baxmayın. Çünki onların mal-dövlətinin parıltısı sizin imanınızın nurunu aparar.»
5900. İmam Əli (ə): «Mal gələcəyi korlayır, arzuları böyüdür.»
5901.İmam Əli(ə):«Mal-dövlət sevgisi dini süst və yəqinliyi puç edər.»
1669. Halal malı sevmək
5902. Allahın Peyğəmbəri (s): «Düzgün insan üçün düzgün mal necə də yaxşıdır.»
5903. İmam Əli (ə): «Var-dövlət qürbətdə vətən, yoxsulluq isə vətəndə qürbətdir.»
5904. İmam Səccad (ə): «Maldan faydalanmaq (sərmayəni işə qoymaq) kamil mərdlikdir.»
5905. İmam Sadiq (ə): «Halal yolla mal-dövlət toplamaq istəməyən insanda xeyir yoxdur ki, onun vasitəsilə abrını qoruyub saxlasın, borcunu ödəsin və yaxın qohumları ilə mehriban olsun.»
Qur‘an:
«Daha çox olması ilə öyünmək, sizi işiniz qəbirstanlığa düşənə qədər qəflətdə saxladı.»
«Qızıl-gümüşü xəzinə toplayıb onu Allah yolunda sərf etməyənlərə ağrılı bir əzabdan xəbər ver.»
Hədis:
5906. Allahın Peyğəmbəri (s): «Mən sizinçün yoxsulluqdan qorxmuram. Əksinə, sizin çox istəməyinizdən və çox olmağa görə öyünmənizdən narahatam.»
5907. İmam Əli (ə): «Var-dövlətin çoxluğu ürəkləri korlayar və günahlar yaradar.»
5908. İmam Hüseyn (ə): «Var-dövlətin sənin malın olmasa, sən ona mal olacaqsan. Belə isə onu saxlama. Çünki o sənə qalmayacaq. O səni yeməmiş, sən onu ye.»
5909. İmam Sadiq (ə): «Allahın hüccəti ona böyüməmiş, heç bir insanın sərvəti artmadı. Belə hüccəti özünüzdən uzaqlaşdıra bilirsinizsə, bu işi görün.» Ərz olundu: «Nə ilə?» Buyurdu: «Mallarınızla öz qardaşlarınızın ehtiyaclarını ödəməklə.»
5910. İmam Sadiq (ə): «Allah-taalanın Musaya (ə) pıçıldadıqlarından biri də bu olmuşdur: Heç kəsin sərvətinin çoxluğuna qibtə etmə. Çünki sərvətin çoxluğu günahların çoxluğuna səbəb olur. Belə ki, onlarla əlaqədar hüquqlar vacib olur.»
5911. İmam Sadiq (ə): «Qəlbin rahatlığını axtardım və onu malın, sərvətin azlığında tapdım.»
5912. İmam Rza (ə): «Beş xislət olmadan mal-dövlət toplanmaz: bərk xəsislik, uzun-uzadı arzular, qalib tamah, özünə baxmamaq və dünyanı axirətdən üstün tutmaq.»
1671. Qeyri-düzgün yolla mal qazanan.
5913. Allahın Peyğəmbəri (s): «Kim narəva yolla mal-dövlət qazansa, Allah onu yoxsul edər.»
5914. Allahın Peyğəmbəri (s): «Kimsənin haradan mal-dövlət qazanmaq barədə qorxusu olmasa, Allah onu haradan cəhənnəmə aparmağa qorxmaz.»
5915. İmam Əli (ə): «Kim nahaq yolla mal qazanarsa, onları əcri olmayan yollarda xərcləyər.»
5916. İmam Sadiq (ə): «Kim qeyri-halal yolla mal-dövlət qazansa, bənnalıq, gil və su ona hakim kəsilər.»
5917. İmam Sadiq (ə): «Kim nahaq yolla mal axtararsa, onun qalanından məhrum olacaqdır.
1672. Var-dövlət odur ki, insanlara xeyri olsun
5918. Allahın Peyğəmbəri (s): «Sənin var-dövlətində üç nəfər şərikdir: özün, tələf və məhv olma, varis. Belə isə bacarırsansa elə et ki, bunların ən acizi olmayasan.»
5919. Allahın Peyğəmbəri (s): «Adam deyir: Mənim mülküm, mənim mülküm! Mənim malım, mənim malım! Ey binəva, mülk olanda və sən olmayanda sən haradaydın? Sənin malın yalnız yediyin, işlətdiyin, geydiyin, köhnəltdiyin, sədəqə verdiyin və (axirət üçün) saxladığın, ona görə ya rəhmətə şamil edildiyin və ya cəzalanacağın qədərdir. Onda fikirləş ki, başqasının mal-dövlətini öz malından çox sevməyəsən.»
5920. İmam Əli (ə): «Var-dövlət odur ki, camaata xeyri dəysin.»
5921. İmam Əli (ə): «Mal və sərvət öz sahibini, onu bəxşiş və hədiyyə edənə qədər sevir. Nə vaxt xəsislik etsə, onu rüsvay edər.»
5922. İmam Əli (ə): «Mal-dövlətindən özünə zəruri olan qədər saxla. Onun artıq qalanını özünün ehtiyac gününçün göndər.»
5923. İmam Əli (ə): «Ən yaxşı mal odur ki, onun vasitəsilə abır-həya qorunsun və hüquqlar təmin olunsun.»
5924. Allahın Peyğəmbəri (s): «Sənin ən yaxşı malın odur ki, ehtiyacını ödəməkdə sənə kömək etsin.»
5925. İmam Sadiq (ə): «Həqiqətən də, Allah bu çoxlu malı sizə vermişdir ki, onları Allahın məlum etdiyi yollarda işlədəsiniz. Onları sizə yığmaq üçün verməmişdir.»
5926. İmam Rza (ə): «İnsanın ən yaxşı malı, ehtiyat yığdığı sədəqədir.»
Kitabın adı: Mizanul – hikmət (xülasəsi) 2-ci cild