339. Təkəbbür
1554.Təkəbbür.
Qur‘an:
«Sonra, yalnız təkəbbürlülük edərək kafirlərdən olan şeytandan başqa bütün mələklər hamılıqla səcdə etdilər.»
«(Allah)Buyurdu: Oradan (məqamdan) aşağı en. Sənin orada (o məqamda) təkəbbür göstərməyin yaramaz. Sən xar olmuşlardansan və çölə çıx.»
Hədis:
5385. İmam Əli (ə): «Allahın iblislə əlaqədar gördüyü işdən ibrət alın. Yalnız bircə anlıq təkəbbür ucbatından uzun-uzadı işləri, gərgin sə‘ylərini… (ibadətləri) zay etdi. Belə isə, iblisdən sonra (özü də bu qədər yüksək məqamı ilə) kimsə varmı ki, onun etdiyi günaha görə Allahın qəzəb və cəzasından amanda qalsın?»
5386. İmam Baqir (ə): «Az və çoxluğundan asılı olmayaraq həmin qədər, insanın ağlından azaltmamış təkəbbür onun qəlbinə yol tapa bilməz.»
5387. İmam Sadeq (ə): «Kim təkəbbürdən təmizlənərsə, comərdliyə nail olar.»
5388. İmam Sadiq (ə): «Böyüklük Allaha yaraşandır. Buna görə kimsə onun üstündə Allahla çəkişərsə, Allah onu odda alt-üst edər.»
1555. Təkəbbürün mə‘nası.
5390. İmam Əli (ə): «Təvazökarlığı axtardım və onu haqqı qəbul etməkdən qeyri bir şeydə tapmadım. (Belə isə) Haqqı qəbul edən olun. Çünki haqqı qəbul etmək (və həqiqət, adamı) təkəbbürdən uzaqlaşdırar.»
5391. İmam Sadiq (ə): «Allahın Peyğəmbəri (s) buyurmuşdur: Ən böyük təkəbbür camaatı alçaq saymaq və haqqı yüngül tutmaqdır. Əbdül əla Əli ibn Əyn deyir: Ərz etdim ki, camaatı aşağı sanmaq və haqqı yüngül tutmaq nədir? Buyurdu: Haqqın müqabilində nadanlıq etsin və haqq əhlinin əleyhinə danışsın. Kim belə etsə, Allaha layiq olan şeylərin üstündə Allahla mübarizəyə qalxmışdır.»
5392. İmam Sadiq (ə): «Kim başqalarından üstün olması fikrində olduğunu düşünürsə, o təkəbbürlülərdəndir. Həfəs ibn Qiyas deyir: "Ərz etdim ki, əgər günahkarı görsə və iffətli, günahsız olmasına görə özünü ondan üstün tutsa, necə? Buyurdu: Heyhat, heyhat! Çox da mümkündür ki, o bağışlansın, ancaq sən hesab-kitab üçün saxlanılasan. Məgər Musanın (dövründə) cadugərlərin əhvalatını oxumamısanmı?»
1556 . Təkəbbürlü insan.
5393. Allahın Peyğəmbəri (s): «Ən mənfur insan təkəbbürlü şəxsdir.»
5394. Allahın Peyğəmbəri (s): «Qiyamət günü sizlərdən mənə ən uzağı, çox danışanlar, yəni təkəbbürlülər olacaqlar.»
5395. İmam Əli (ə): «Əvvəli bir nütfə, sonu isə leş, bu ikisinin arasında isə nəcasət kisəsi olan insan övladının belə təkəbbürlü olmasına heyrət edirəm.»
5396. İmam Əli (ə): «Yalnız alçaq şəxs təkəbbürlülük edər.»
5397. İmam Sadiq (ə): «Özündə zəlillik və həqarət tapanlardan başqa heç kim, təkəbbürlülük etməz və boynunu dartmaz.»
1557. Təkəbbürün dərmanı.
5398. Allahın Peyğəmbəri (s): «Kişinin sevinc və fəxrlə bir şeyi öz əlləri ilə ailəsi üçün aparmasını və bununla da təkəbbürü özündən uzaqlaşdırmasını necə də xoşlayıram.»
5399. Allahın Peyğəmbəri (s): «Kim özü öz qoyununu sağsa və paltarını yamasa, ayaqqabısını tiksə, xidmətçisi ilə bir yemək yesə, malını bazardan (evə) gətirsə, şübhəsiz ki, təkəbbürdən təmizlənmişdir.»
5400. Əbu Ummame: «Bir gün Peyğəmbər Bəqiyə tərəf yola düşdü. Həzrətin səhabələri də onun ardınca yollandılar. Peyğəmbər dayanıb onlara əmr etdi ki, irəli getsinlər. Özü isə onların ardınca hərəkət etdi. Səbəbini soruşduqda isə buyurdu: «Mən sizin ayaqqabılarınızın səsini eşitdim və hansısa bir təkəbbürün vücuduma yol tapmasından qorxdum.»
5401. İmam Əli (ə): «Allah öz bəndələrini müxtəlif növ çətinliklərlə sınayır. Onları çətinliklə ibadət və bəndəliyə götürür, cürbəcür ağrılar və xoşagəlməz şeylərlə imtahan edir ki, təkəbbürü ürəklərindən çıxarsın və təvazökarlığı canlarına hopdursun. Eləcə də bütün bu sınaqları öz fəzlinə (və ehsanına) açılan qapılara çevirsin.»
5402. Allahın Peyğəmbəri (s): «Allah imanı şirkdən (çirkinliklərindən) təmizlənmək, namazı isə təkəbbürü uzaqlaşdırmaq üçün vacib buyurmuşdur.»
5403. İmam Həsən (ə): «Allahın böyüklüyünü bilən insanın özünü böyük sanması layiqli iş deyil. Çünki Allahın əzəmətini bilənlərin böyüklüyü təvazökar olmalarındadır. Allahın cəlalı və qüdrətindən agah insanların izzəti, zəlil olduqlarını bildirmələrindədir.»
1558. Təkəbbürün nəticələri.
5404. Allahın Peyğəmbəri (s): «Təkəbbürlü olanları Allah alçaldar.»
5405. Allahın Peyğəmbəri (s): «Tamah, təkəbbür və paxıllıq günahlara batmağın səbəbləridir.»
5406. İmam Əli (ə): «Təkəbbürlü insan bəhrəsiz dostlardandır."
5407. İmam Əli (ə): «Kim təkəbbürlü olsa, alim olmaz.»
5408. İmam Əli (ə): «Kim özünü camaata böyük kimi göstərsə, xar olar.»
5409. İmam Sadiq (ə): «Təkəbbürlü insan heç vaxt başqalarından (özü haqda) tərif və təqdir gözləməməlidir.»
5410. İmam Kazim (ə): «Əkin daş üzərində deyil, torpaqda cücərdiyi kimi, hikmət də belədir; təvazökar insanın qəlbində cücərər, təkəbbürlü və boynunu dartanın qəlbində kök atmaz. Çünki Allah təvazökarlığı ağıl və bilik, təkəbbürü isə nadanlıq vasitəsi etmişdir. Məgər bilmirsənmi başını tavana vuranın başı yarılar, başını aşağı tutan isə tavanının kölgəsi və pənah altında olar? Eləcə də kim Allaha görə təvazökar olmasa Allah onu alçaldar, hər kim Allaha görə təvazökar olsa, Allah onu yuxarı qaldırar.»
1559. Təkəbbürlülərin yolu.
Qur‘an:
«Cəhənnəm qapılarından içəri keçin və orada həmişəlik qalın. Həqiqətən də təkəbbürlülərin yeri necə də pisdir.»
Hədis:
5411. İmam Sadiq (ə): «Cəhənnəmdə təkəbbürlülər üçün "Səqər" adlanan bir dərə var. Bu dərə özündə olan istinin yuksək hərarətindən Allaha şikayət edərək ona nəfəs çəkməyə icazə verməsini xahiş etdi. Sonra nəfəs çəkdi və (öz nəfəsinin istisi ilə) cəhənnəmi yandırdı.»
Kitabın adı: Mizanul – hikmət (xülasəsi) 2-ci cild
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6678
Bu gün: 0
