Sual 141-150
Sual 141: Əgər bir şəxsin bir inəyi və ya iki qoyunu varsa, zəkat ödəməlidirmi?
Cavab: Zəkatın vacib olması üçün sadalanan şeylər nisab həddində olmalıdır. Yəni zəkatı vacib olan doqquz şeyin hər biri nisab həddinə çatdıqda, onun zəkatını vermək vacib olur. Bəzi nisab hədləri ilə tanış olaq: beş dəvəsi olan bir qoyun, otuz inəyi olan bir dana, qırx qoyunu olan bir qoyun zəkat verməlidir. Demək, nisab həddinə çatmamış malların zəkatını vermək lazım deyil.
Sual 142: Zəkat kimə verilməlidir?
Cavab: Zəkat fəqirə, miskinə, imam və imamın naibi tərəfindən zəkat toplamaq əmr olunmuş kəsə, zəkat vasitəsi ilə İslama meyl edəcək kafirə, qulların azad olunmasına, borcunu ödəyə bilməyənin borcunun ödənməsinə, Allah yolunda müəyyən işlərə, yolda qalmış müsafirə xərclənə bilər. Zəkatı müctəhidin icazəsi olmadan da sərf etmək olar.
Sual 143: Bir şəxs neçə dəfə Həcc ziyarətində olmalıdır?
Cavab: Şərtlər ödəndikdə hər bir müsəlmana ömrü boyu cəmi bir dəfə həcc ziyarətində olmaq vacibdir.
Sual 144: Həcc ziyarəti kimlərə vacibdir?
Cavab: Həcc ziyarətinin vacib olması üçün aşağıdakı şərtlər ödənməlidir:
1. Yol azuqəsi və səfərdə ehtiyac duyulan şeylər, eləcə də nəqliyyat mövcud olmalıdır;
2. İnsan sağlam olmalı və həcc ziyarətini yerinə yetirməyə qüdrəti çatmalıdır.
3. Yolda maneə olmamalıdır;
4. Həcc əməllərini yerinə yetirmək üçün kifayət qədər vaxt olmalıdır;
5. Həccə gedən şəxs ehtiyacını ödəməli olduğu kəslərin xərclərini ödəyə bilməlidir;
6. Həcc ziyarətindən qayıtdıqdan sonra dolanışıq xərclərinin əldə olunmasında çətinlik çəkməməlidir.
Sual 145: Hansı şeylərin alqı-satqısı batildir?
Cavab: Alqı-satqısı batil olan şeylər beş qisimdir:
1. Spirtli içkilər kimi murdar şeylər;
2. Qəsb olunmuş şeylər;
3. Mal sayılmayan həşərat kimi şeylər;
4. Qazancı haram olan qumar və musiqi aləti kimi şeylər;
5. Sələm qatqılı müamilələr;
Sual 146: Az yaşlı uşaq alış-veriş edə bilərmi?
Cavab: Alıcı və satıcı üçün müəyyən şərtlər təyin olunmuşdur. Alıcı və satıcı həddi-büluğ olmalı, ağıllı olmalı, ciddi alış-veriş məqsədində olmalı, kimsə tərəfindən məcbur edilməməli, satdığı şeyin və ya ödədiyi məbləğin sahibi olmalıdır. Körpə uşaq yalnız uşaq üçün adi sayılan bəzi şeyləri sata bilər. Ciddi alış-verişdə isə uşaq alıcı ilə satıcı arasında vasitə rolunu oynaya bilər.
Sual 147: Hansı hallarda müamiləni pozmaq, malı və ya pulu geri qaytarmaq olar?
Cavab: On bir halda müamiləni pozmaq olar:
1. Alış-veriş səhnəsini tərk etməmiş;
2. Aldadılmış olduqda;
3. Alqı-satqı zamanı müamilənin pozulması barədə şərt kəsildikdə;
4. Satıcı malını, alıcı pulunu olduğundan üstün göstərdikdə;
5. Alıcı və ya satıcı qeyd olunmuş şərti pozduqda;
6. Malda və ya pulda eyib olduqda;
7. Satılmış malın bir hissəsinin satıcıya aid olmadığı bilindikdə;
8. Satıcı malın görünməyən bir xüsusiyyətini dedikdə və sonradan bu xüsusiyyətin olmadığı aşkarlandıqda;
9. Müştəri aldığı malın pulunu üç gün ərzində ödəmədikdə və satıcı da həmin malı təhvil vermədikdə;
10. Heyvan alan şəxs üç gün müddətində onu qaytarmaq istədikdə;
11. Satıcı satılmış malı təhvil verə bilmədikdə.
Sual 148: Hansı hallarda malı geri qaytarmaq olmaz?
Cavab: Əgər alqı-satqı zamanı malın eybi məlum olarsa və alıcı bununla razılaşarsa, sonradan malı geri qaytara bilməz.
Sual 149: Nələrə baxmaq haramdır?
Cavab: Haram baxış yeddi qisimdir.
1. İstər ləzzət məqsədi ilə, istərsə də belə bir məqsədsiz, kişinin naməhrəm qadının bədəninə baxması;
2. Ləzzət məqsədi ilə kişinin naməhrəm qadının üzünə və əllərinə baxması;
3. Üz və əllər istisna olmaqla qadının naməhrəm kişinin bədəninə baxması;
4. Ləzzət məqsədi ilə həddi-büluğ olmamış qızın üzünə, bədəninə və saçına baxmaq;
5. Ləzzət məqsədi ilə kişinin kişi bədəninə baxması;
7. Ləzzət məqsədi ilə qadının qadın bədəninə baxması.
Sual 150: Halal-haramlığı məlum olmayan bank, müəssisə və bu kimi başqa yerlərdə namaz qılmaq olarmı?
Cavab: Əgər həmin məkanın qəsbi olması məlum deyilsə, namaz qılmaq olar.
Kitabın adı: 200 sual-cavab
Müəllif: Fəyyaz Rəfiq