Xeybər döyüşü və böyük imtiyaz

Necə oldu ki, düşmən öz dili ilə Əli (ə)-ın iftixarlarını açıb şərh elədi? Və necə oldu ki, o həzrətə qarşı nalayiq sözlər demək üçün təşkil olunmuş bir məclis onun təriflənməsinə çevrildi? Imam Həsən (ə)-ın şəhid olması Müaviyəyə elə öz sağlığında oğlu Yəzidin xilafətinə zəmin hazırlamağa, Məkkədə, Mədinədə yaşayan böyük səhabələrdən, Peyğəmbərin dostlarından Yəzid üçün beyət almaq və nəticədə onların Yezidin əlini "islam xəlifəsi" və "Peyğəmbərin canişini" kimi sıxıb beyət etmələrinə fürsət verdi. Həmin məqsədlə Müaviyə Allah evinin ziyarətinə getmək üçün Şamdan yola düşdü. O, Hicazın dini mərkəzində qaldığı dövr ərzində Peyğəmbər (s)-in dostları və səhabələrlə görüşüb söhbət etdi, təvafı qurtardıqdan sonra cahiliyyət dövründə Qüreyş başçılarının yığıncaq yeri olan "Darün-Nədvə"də bir az istirahət edib Səd Vəqqas və digər islam şəxsiyyətləri ilə danışıqlara başladı. Çünki o vaxt Yezidin xilafət və canişinlik məsələsi bu şəxslərin razılığını cəlb etmədən mümkün deyildi. Müaviyə Darün-Nədvədə onun üçün qoyulmuş taxtın üstündə oturdu, Səd Vəqqası da öz yanında oturtdu. O, məclisdə Əli (ə)-a nalayiq sözlər demək üçün münasib şəraitin yarandığını gördü. Allah evinin yanında və Əli (ə)-ın gözəl və parlaq keçmişindən, fədakarlıq və rəşadətindən tam mənada agah olan səhabələrin hüzurunda, bu işi görmək o qədər də asan deyildi. Çünki onlar unutmamışdılar ki, bir müddət əvvəl Kəbə daxildən və xaricdən batil məbudlarla, bütlərlə dolu idi və onların hamısı Əli (ə)-ın əli ilə məhv edilmişdi. Əli (ə) Peyğəmbər (s)-in fərmanı ilə onun mübarək çiyninə çıxmış, həm Müaviyənin özünün, həm də onun ata-babalarının uzun illər boyu sitayiş etdikləri bütləri əzəmətin ən yüksək zirvəsindən zillətin ən alçaq nöqtəsinə salmış və hamısını sındırmışdı. Indi Müaviyə istəyirdi ki, özünü zahirdə tövhidə inanan, Allaha pərəstiş edən bir adam kimi göstərib, tövhid yolunun ən böyük qəhrəmanını tənqid etsin və ona qarşı nalayiq sözlər desin. Halbuki Əli (ə)-ın fədakarlıqları sayəsində tövhid əqidəsi qəlblərə kök atıb çiçəklənmişdi.
Səd Vəqqas batində Imam (ə)-ın düşmənlərindən idi, o və imamın bariz iftixarlarına, mənəvi məqamlarına həsəd aparırdı. Osmanın misirli qiyamçılar vasitəsi ilə öldürüldüyü vaxt hamı bir nəfər kimi və yüksək rəğbətlə Əmirəl-möminin Əli (ə)-ı xilafətə seçdilər. Yalnız bir neçə nəfər onunla beyət etməkdən imtina etdi. Səd Vəqqas da onlardan biri idi. Əmmar Səd Vəqqası Əli (ə)-la beyətə dəvət edəndə ona sərt bir cavab verdi. Əmmar bu əhvalatı Əli (ə)-a çatdırdıqda Həzrət buyurdu: "Həsəd onun bizimlə beyət və həmkarlıq etməsinə mane olmuşdur."
Sədin Imam (ə)-la ədavəti o qədər çox idi ki, ikinci xəlifə fərman verərək altı nəfərlik şura üzvlərini təyin etdikdə və Səd Vəqqası, onun əmioğlusu və eyni zamanda Osmanın bacısının əri Əbdürrəhman ibni Ovfu şura üzvü kimi seçdikdə şuradan kənardakı şəxslər dedilər ki, Ömər Səd və Əbdürrəhmanı şuraya qəbul etməklə üçüncü dəfə olaraq Əli (ə)-ı xilafətdən uzaqlaşdırmaq istəyir.
Imamla olan keçmiş ədavətinə baxmayaraq, Səd Müaviyənin Əli (ə)-a qarşı nalayiq sözlər dediyini gördükdə Müaviyəyə dedi:–Məni öz taxtında oturdub hüzurumda Əliyə nalayiq sözlər deyirsən?! Allaha and olsun, əgər Əlinin malik olduğu üç fəzilətdən biri məndə olsaydı, bu vəzifənin mənə qismət olmasından daha yaxşı olardı:
1) Peyğəmbər (s) onu Mədinədə öz yerinə canişin qoyub özü Təbuk döyüşünə getdi və Əliyə belə buyurdu. "Sənin mənimlə olan münasibətin Harunun Musa ilə olan münasibəti kimidir. Bir fərqlə ki, məndən sonra daha heç bir peyğəmbər yoxdur."
2) Peyğəmbər (s) Nəcran başçıları ilə mübahiləyə başlayacağı gün Əli, Fatimə, Həsən və Hüseynin əlindən tutub dedi: "Ilahi, bunlar mənim Əhli-beytimdir."
3) Müsəlmanlar Xeybər qalalarının mühüm hissələrini fəth etmişdilər, amma onların pəhləvanlarının ən böyük qalası və mərkəzi sayılan Qəmus qalası səkkiz gün mühasirədə qaldı, islam mücahidləri o qalanı fəth edə bilmədilər. Peyğəmbərin şiddətli başağrısı onun şəxsən müharibədə iştirak edib qoşuna rəhbərliyi öz öhdəsinə almasına mane olurdu. Hər gün bayrağı islam ordusunun sərkərdələrindən birinin əlinə verirdi, onlar da heç bir nəticə əldə etmədən, əliboş geri qayıdırdılar. Bir gün bayrağı Əbu Bəkrə verdi, sonrakı gün Ömərə verdi, amma hər ikisi işi sona yetirmədən Peyğəmbərin hüzuruna qayıtdılar. Bu cür vəziyyətin davam etməsi Peyğəmbər üçün çox çətin və ağır idi. Buna görə də buyurdu: "Sabah bayrağı elə bir şəxsin əlinə verəcəyəm ki, heç vaxt döyüşdən qaçmaz və düşmənə arxa çevirməz. O elə bir şəxsdir ki, Allah və Onun Rəsulu o şəxsi sevir. Allah bu qalanı o şəxsin əli ilə fəth edəcəkdir." Peyğəmbər (s)-in buyurduğu sözləri Əli (ə)-a nəql etdikləri vaxt o həzrət üzünü Allah dərgahına tutub dedi: "Pərvərdigara, Sənin əta etdiyinin qarşısını heç kim ala bilməz, Sənin məhrum etdiyin şeyi əta edə biləcək bir kəs tapılmaz."
Səd davam etdi: Günəş çıxan zaman Peyğəmbərin dostları onun çadırını dövrəyə aldılar ki, bu iftixarın kimə nəsib olacağının şahidi olsunlar. Peyğəmbər çadırdan çıxdıqda, hamı boynunu həzrətə sarı uzatdı. Mən həzrətin qarşısında durdum ki, bəlkə bu iftixar mənə qismət oldu. Şeyxeyn (Əbubəkr və Ömər) hamıdan çox arzulayırdılar ki, bu şərəf onlara qismət olsun. Birdən Peyğəmbər buyurdu: "Əli haradadır?" O, həzrətə deyildi ki, Əlinin gözü ağrıdığına görə istirahət edir. Səlmət ibni Əkvə Peyğəmbərin buyurduğuna əsasən Əlinin çadırına getdi, əlindən yapışaraq onu Peyğəmbərin hüzuruna gətirdi. Peyğəmbər onun sağalması üçün dua etdi, dua da dərhal qəbul olundu. Sonra ona özünün zirehli paltarını geyindirdi, Zülfüqarı belinə bağladı və bayrağı onun əlinə verib bir daha xatırlatdı ki, döyüşdən əvvəl onları islam dininə dəvət etsin. Əgər islamı qəbul etməsələr, onlara desin ki, tərk-silah olunub cizyə (vergi) verməklə islam bayrağı altında azad surətdə yaşayıb öz dinlərində qala bilərlər. Əgər bunlardan heç birini qəbul etməsələr döyüşə hazır olsunlar. Sonra buyurdu: "Əli, bil ki, əgər Allah-Taala bir nəfəri sənin vasitənlə düz yola (islama) hidayət etsə, (bu iş) sənin qırmızı dəvələrə sahib olub onları Allah yolunda infaq etməyindən daha yaxşıdır."
Səd Vəqqas bizim burada geniş şəkildə şərh etdiyimiz hadisəni qısa şəkildə nəql edib etiraz əlaməti olaraq Müaviyənin məclisini tərk etdi.