İnsanların əqidəsi ilə bağlı olan üzrlərdən biri qəza və qədər məsələsidir. Günahkar şəxsə «nə üçün günah etdin?»-deyəndə, cavabında deyir: «Allahın təqdiri belə imiş, qismətdən qaçmaq olmaz, ata-babalarımız bu yolu getdilər, ona görə biz də onların davamçılarıyıq». Bu kimi üzrlərlə Allahın onların üzərinə qoyduğu vəzifədən boyun qaçırmaq istəyirlər. «Maidə» surəsinin 148-ci ayəsində kafirlərin üzr gətirmələri haqqında belə oxuyuruq:
لَوْ شاءَ اللهُ ما اَشْرَكْنا وَلا آباؤُنا وَلا حَرَّمَنا مِنْ شَـْيء
«Bununla da onlar öz günahlarını Allahın boynuna yıxırdılar.»
«Nəhl» surəsinin 35-ci ayəsində və «Zuxruf» surəsinin 20-ci ayəsində də buna oxşar sözlər gəlmişdir. «Zuxruf» surəsinin 20-ci ayəsində belə oxuyuruq:
وَقالُوا لَوْ شاءَ الرَّحْمانُ ما عَبَدْناهُمْ
"Əgər Allah istəsəydi, biz onlara (bütlərə) sitayiş etməzdik».
Allah-təala isə onların bu bəhanələrini rədd edərək buyurur:
اِنْ هُمْ اِلاّ يَخْرُصُونَ
«Onlar yalnız yalan danışırlar».
Yezid ibni Müaviyənin bəhanə gətirməsi
İmam Hüseyn əleyhissəlamın mübarək başını Şam şəhərində Yezid ibn Müaviyənin yanına gətirdilər. Yezid əvvəlcə bir şe’r oxudu. Sonra üzünü orada toplaşanlara tutub dedi:
Bu başın sahibi deyirdi: «Mən rəhbərlik etməyə Yeziddən üstünəm. Deyəsən o, Qur’anda Allahın göndərdiyi bu ayədən xəbərsiz olub:
قُلِ اللّهُمَّ مالِكَ الْمُلْكَ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشاءُ وَتُذِلُّ مِنْ تَشاءُ...
«De ki, İlahi, ey mülklərin sahibi! Sən istədiyin şəxsə hökumət verərsən, istədiyin şəxsdən hökuməti alarsan, istədiyin şəxsi əziz edərsən və istədiyin şəxsi zəlil edərsən».
Yezid tarixin ən böyük və dəhşətli cinayətlərini etdikdən sonra belə deyir: «Allah-təala bizi hökumətə çatdırdı.» O, bu sözlə özünün dəhşətli cinayətlərini ört-basdır etmək istəyirdi.
Kitabın adı: Günahşünaslıq
Müəllif: Möhsin Qəraəti