doğrunun xeyri və yalanın ziyanı
dOĞRU DANIŞMAĞIN XEYRİ, YALAN DANIŞMAĞIN ZİYANI BARƏDƏ
Bismillahirrəhmanirrəhim!
Başqa bir rəvayət isə öz zamanının ən böyük alimlərindn biri olmuş Əbdülqadir Gilani barədədir. Deyilənə görə o, hələ kiçik uşaq ikən elmə, mərifətə çox böyük həvəs göstərərmiş. Atası onun elmlərin sirrinə dərindən vaqif olması üçün əlindən gələni əsirgəməzmiş. Lakin günlərin birində atası bərk xəstələnir və yatağa düşür. Ölümün yaxınlaşdığını görüb, oğlunu yanına çağırır və deyir:
-Oğlum, mənim haqq dünyasına köçmək vaxtım gəlib çatdı. Son illər gecə-gendüz çalışıb sənin üçün 40 qızıl pul toplamışam ki, həmin pulla Bağdada gedib təhsilini davam etdirəsən, Bağdadın ən böyük alimlərindən dərs alıb elmini daha da dərinləşdirəsən.
Kişi bu sözləri deyib, bu dünyaya əlvida edir.
Əbdülqadir böyüyüb həddi-büluğa çatan kimi anasından Bağdada gedərək, atasının vəsiyyətinə əməl etmək, təhsilini davam etdirə bilmək üçün icazə istəyir. Anası oğluna bu sövdadan əl çəkməsi, onu tək qoyub getməməsi üçün nə qədər dil-ağız tökürsə xeyri olmur. Naəlac qalıb oğlunun getməsinə icazə verir.
Həmin dövrdə Xilafətdə əmin-amanlıq pozulmuş, çox sayda qaçaq-quldur, karvan soyan peyda olmuşdu. Başqalarının mal-mülkünə sahib çıxmaq üçün qan tökmƏkdən belə çəkinməyənlərin sayı xeyli artmışdı. Bağdad yolu da çox təhlükəli bir hala gəlmişdi. Əslində qadının da narahatçılığı elə buna görə idi. Əslində rəhmətlik ərinin vəsiyyətindən onun da xəbəri var idi və o da oğlunun təhsilinə davam edərək, böyük alim olmasını istəyirdi. Amma ana ürəyi də öz sözünü deyirdi. Odur ki, oğlunu yola salmamışdan öncə onunla qarşı-qarşı oturub başını sığalladı və nəsihət verməyə başladı:
-Canım-gözüm oğlum, şəkər balım oğlum, sənə yeganə nəsihətim budur ki, heç vaxt yalan danışma, çünki Rəbbimiz yalanı və yalançıları sevməz. Həttə çətinə düşsən və məcburiyyət qarşısında qalsan da yalana baş vurma. Həmişə doğru, dürüst ol, sözün düzünü de. Bilvə agah ol ki:
Kim danışsa doğru gerçək,
Ona edər Allah kömƏk.
Daim doğru-düzgün danış,
Tanrı etsin sənə alqış.
Əbdülqadir anasına söz verir ki, onun bu nəsihətini ömürlük qulaqlarına sırğa edəcək, ona hər zaman əməl edəcək. Belə olan halda, anası ərindən miras qalan qırx qızılı bir kisəyə qoyur və kisəni oğlunun köynəyinin iç tərəfindən qoluna tikir ki, yolda düşüb itməsin. Həm də pulun harada olduğu heç kəsin ağlına gəlməsin.
Bundan sonra ana oğlunu dost-tanışa tapşırıb, bir karvanla Bağdada yola salır. Arxasınca su atıb, karvan gözdən itənə qədər balasını qəmli nəzərləri ilə müşayiət edir.
Karvan bir neçə gün yol gedir, dərələrdən, təpələrdən aşır, ucu-bucağı görünməyən çöllərdən keçib, gecələrin birində çox vahiməli bir yerə yetişir. Yolçular bu yerə yetişər-yetişməz, çoxdan bəri pusquda durub onların yolunu gözləyən quldurlar dörd bir yandan üstlərinə tökülüşür və bütün yolçuları əsir alırlar. Təbii ki, mal-mülklərinə də sahib çıxırlar. Hamının xurcun və ciblərini bir-bir soyub talayan quldurbaşı sonda yeganə uşaq olan Əbdülqdiri yanına çağırr və soruşur:
-Hə, söylə görək, sənin qızıl-gümüşdən nəyin var.
Uşaq fikrə gedir, anasının nəsihətini və ona verdiyi sözü xatırlayb doğrusunu söyləyir:
-Mənim qırx qızılım var. Onlar mənə atamdan miras qalıb, anam da qaçaq-quldurun basqınına uğrayacağımız halda onları tapa bilməsinlər deyə köynəyimin iç tərəfindən qoluma tikib.
Quldurbaşıya elə gəlir ki, oğlan yalan söyləyir, onu ələ salır. Odur ki, bərk qəzəblənərək, adamlarına uşağın köynəyinin qollarını axtarmağı və yalanını faş etməyi tapşırır. Quldurlar Əbdülqadirin köynəyinin qollarını eşələyib, qzıl kisəsini tapırlar. Kisəni söküb qızılları başçlarına verirlər. Hamı bu işə mat-məəttəl qalır. Quldurbaşı oğlandan soruşur:
-Oğul, səni nə vadar etdi ki, sözün düzünü dedin. Əgər yalan söyləsəydin, cibini, xurcununu axtarıb, bir şey tapmayacaq və səndən əl çəkəcəkdik. Üstündə qırx qızıl olduğu və onların köynəyinin qOluna tikildiyi heç ağlımıza da gəlməyəcəkdi. Səni buna nə vadar etdi?
Əbdülqadir cavab verir:
-Yola çıxmamışdan öncə anam mənə vəsiyyət edeib dedi ki, heç vaxt yalan danışma, çünki Rəbbimiz yalanı və yalançıları sevməz. Həttə çətinə düşsən və məcburiyyət qarşısında qalsan da yalana baş vurma. Həmişə doğru, dürüst ol, sözün düzünü de. Bil və agah ol ki:
Kim danışsa doğru gerçək,
Ona edər Allah kömk.
Daim doğru-düzgün danış,
Tanrı etsin sənə alqış.
Uşağın dürüstlüyü, cəsarəti və sədaqəti hər kəsə bərk təsir etdi. O qədər çox təsir etdi ki, quldurbaşı utandığından qıpqırmızı oldu. Daha sonra isə rəngi saraldı, dodaqları tir-tir əsməyə başladı. Uşağı bir müddət süzdükdən sonra papağını çıxarıb var gücü ilə yerə çırpdı:
-Halım necə də yamandı. Bu barmaq boyda uşaq Allahdan qorxaraq, yalan danışmamağa qərar verərək, bizlərə əməlli-başlı dərs verdi. Bizə – yolunu azmışlara haqqın yolunu göstərdi. Biz isə… biz isə bu yekə boyumuzla, Allahı unudub, nələr etmişik, nələr! Yalan danışmaq bir yana, min bir oyundan çıxmışıq, neçə evlər yıxıb, neçə canlar almışıq. Ayıb olsun bizə!
Quldurbaşı bu sözləri deyib, üzünü adamlarına tutdu:
-Kimin nəyi alınıbsa, dərhal özünə qaytarılsın! Bu gündən etibarən mən yaman işlərdən tövbə edirəm. Bir daha pis iş tutmayacağıma, haqq yola dönəcəyimə söz verirəm. Ancaq savab işlər görəcək, günahlarımı yumaq üçün gecə-gündüz çalışacağam.
Quldurlar yolçulardan qarət etdiklri hər şeyi özlərinə qaytarıb, tövbə etdilər. Beləcə, balaca Əbdülqadir həm özünü, həm də yol yoldaşlarını Allahın köməyi ilə xilas etmiş oldu.
Bir də belə rəvayət edirlər ki, günlərin birində bir kişi Peyğmbərə (s) yaxınlaşıb deyir:
-Ya Rəsulullah! Sənə bir neçə sualım var.
Peyğəmbər dedi:
-Buyur, qulağım səndədir.
Kişi soruşdu:
Ey Tanrının elçisi, mömin qorxaq ola bilərmi? Qorxudan dizləri tir-tir əsə bilərmi?
Peyğəmbər (s) dedi:
-Bəli, ola bilər.
Kişi soruşdu:
Mömin adını daşıyan adam simic, xəsis olarmı?
Peyğəmbər (s) cavab verdi:
-Əlbəttə, ola bilər.
Kişi:
-Bəs, gopçu, yalançı, necə, ola bilər?
Rəsulullah (s) bu dəfə belə dedi:
-Xeyir ola bilməz. Hər bir mömin pislik etməkdən və yalan danışmaqdan qəti surətdə çəkinməlidir. Çünki bu ikisi onu mütləq cəhənnəmə sürükləyər.
 |
Mətndə qramatik səhv var? Onu siçan ilə seçin və
"Ctrl+Enter" düyməsini sıxın (Savab qazanmağa çalışın) |
Bilgilendirme
Yorum Ekleyebilmeniz için Sitemize Kayıt Olmanız Gerekmektedir.
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6678
Bu gün: 0
