Qəlb oyaqlığı
Axirət əhlinin onuncu xüsusiyyəti budur ki, gözləri yuxuya getsə də, qəlbləri oyaq qalar. İnsan bir şey barədə dərindən və daimi düşündükdə nəinki oyaq vaxtı, hətta yuxuya getdikdə də həmin düşüncədən ayrıla bilmir. Çünki istək və diqqət həmin mövzuya yönəlmişdir. Elm vurğunu olan bə’zi tələbələr hətta yuxuda da mütaliə edirlər. Hətta bə’zi böyük şəxsiyyətlərin müəyyən çətin bir məsələnin həllini yuxuda tapdıqları bildirilir.
Dostlardan biri belə nəql edir: Mən öz dərslərimdən əlavə "Mütəvvəl”də oxuyurdum. Mütaliəm gecə yarıyadək çəkirdi. Anam dəfələrlə oyanıb "hələ də oxuyursan, yatmırsanmı” deyə soruşardı. Mən hələ öz dərslərimi başa vurub Mütəvvələ keçməmişdim. Düşündüm ki, əgər Mütəvvəl də mütaliə etsəm anam narahat olar. Anamı razı salmaq məqsədi ilə həmin kitabın mütaliəsini saxladım. Yuxuda gördüm ki, əyləşib Mütəvvəl mütaliə edirəm. Kitabın səhifəsini kəlmə-kəlmə oxuyub, onun haşiyələrinə keçdim. Mütaliə etdiyim məsələləri zehnimdə qruplaşdırdım. Səhər yuxudan durduğum vaxt yuxuda Mütəvvəl oxuduğumu xatırladım. Yuxuda nə oxumuşdumsa, hamısı yadımda idi. Həmin gün həmişəkindən də yaxşı tədris edə bildim...
Çox güman ki, Allah-təala həmin şəxsə anasına ehtiram göstərdiyi üçün belə bir lütf etmişdir. Bəli, insan bir mövzu haqında ardıcıl düşündükdə yuxuda da həmin düşüncə davam edir. Axirət əhli Allahı və onun övliyalarını dərin bir məhəbbətlə sevdiklərindən yuxuları da onlarsız keçmir. Oyaq vaxtı mövcud olan hal yuxuda da davam edərsə, insan sanki iki ömür yaşamış olar. Belə bir məqama çatmış insanlar düşüncələrindəki məfhumu daha aydın dərk edirlər. Çünki yuxu halında olan insanın ruhu bədənlə bağlı bir çox meyllərdən uzaq olur. Mərhum Mirza Cavad ağa Məliki Təbrizi öz kitablarından birində yazır: "Elə bir adam tanıyıram ki, yuxu zamanı özünü (həqiqi dəyərini) tanıya bilir.” (Olsun ki, bu hal alimin özünə aiddir) Axirət əhlinin on birinci xüsusiyyəti onların gözlərinin ağlar, qəlblərinin daim Allah zirki ilə məşğul olmasıdır. Allah-təala buyurur: "Hər kim Rəbbinin hüzurunda durmaqdan qorxmuş və nəfs istəklərindən qorunmuşdursa, həqiqətən, onun yurdu cənnətdir.”
Kitabın adı: Dost diyarının yolçuları
Müəllif: Doktor Misbah Yəzdi