Misilsiz fədakarlıq
Hər bir insanın rəftar və əməlləri onun təfəkkür tərzinin və əqidəsinin məhsuludur, candan keçib fədakarlıq etmək imanlı insanların nişanələrindəndir. Əgər hər hansı insan bir şeyə olan imanın müəyyən bir həddə çatdırıb, onu öz can və malından üstün hesab edərsə, onda hökmən o şeyin yolunda canından keçib bütün varlığını ona fəda edəcəkdir. Qurani-Məcid bu həqiqəti aşağıdakı ayədə əks etdirmişdir: "Möminlər Allaha və Onun Peyğəmbərinə iman gətirib Ona heç vaxt şəkk etməyən, öz mal və canları ilə Allah yolunda çalışanlardır. Onlar həqiqətən öz imanlarında sadiqdirlər."
Besətin başlanğıcında müsəlmanlar öz ali məqsədlərinə çatmaq üçün ən çətin işkəncələrə və əzab-əziyyətlərə dözürdülər. Düşmənlərin tövhid ayininə yönəlməsinə mane olan şey ata-babalarının xurafat və yanlış əqidələri, məbudların (bütlərin) məqamını hifz etmək, qəbilə və sinfi imtiyazlarla iftixar etmək və irsi olaraq bir-birinə keçən qəbilə düşmənçilikləri və kinləri idi. Bu amillər Peyğəmbər (s)-in Məkkəni fəth etdiyi günə qədər islamın Məkkədə və onun ətraf məntəqələrində yayılmasına maneçilik törədirdi. Bu maneələr yalnız qüdrətli islam ordusunun vasitəsi ilə aradan qaldırıldı. Qüreyş müşriklərinin müsəlmanlara göstərdiyi təzyiqlər nəticəsində onların bir qrupu Həbəşəyə (indiki Həbəşistana), bir qrupu isə Yəsribə (indiki Mədinəyə) hicrət etdilər. Bəni-Haşim tayfasının, xüsusilə Əbu Talibin Peyğəmbəri və Əlini himayə etməsinə baxmayaraq, Cəfər ibni Əbu Talib məcbur oldu ki, besətin beşinci ilində bir neçə müsəlmanla birlikdə Məkkədən Həbəşəyə getsin və hicrətin yeddinci ilinə (Xeybərin fəthinə) qədər orada qalsın. Besətin onuncu ilində Peyğəmbərin ən böyük himayəçisi və müdafiəçisi olan Əbu Talib vəfat etdi. Əziz əmisinin vəfatından bir-iki gün keçməmiş mehriban həyat yoldaşı və Peyğəmbərin müqəddəs hədəfi yolunda mal və canını heç vaxt əsirgəməyən Xədicə də vəfat etdi. Bu iki böyük himayəçinin vəfatı ilə Məkkədə müsəlmanlara qarşı təzyiqlər şiddətləndi, bunun nəticəsində onların iztirabları daha da artdı. Iş o yerə çatdı ki, besətin on üçüncü ilində Qüreyş başçıları ümumi bir yığıncaqda qərara aldılar ki, Peyğəmbəri həbs etmək, yaxud öldürmək və ya sürgün etməklə tövhid çağırışının qarşısını alsınlar. Qurani-Məcid onların bu üç planını xatırladıb buyurur: "Yada sal o vaxtı ki, kafirlər sənin əleyhinə hiylə qurdular və belə qərara gəldilər ki, səni ya zindanda saxlasınlar, ya öldürsünlər, ya da sürgün etsinlər. Onlar məkr (hiylə) işlədirdilər, Allah da onların məkrlərini özlərinə qaytarırdı, Allah hamıdan yaxşı tədbir tökəndir."
Qüreyş başçıları qərara aldılar ki, hər qəbilədən bir nəfər seçilsin, gecə yarısı hamılıqla Peyğəmbərin evinə hücum edib onu tikə-tikə doğrasınlar. Beləliklə, həm müşriklər onun təbliğatından rahat olacaq, həm də onun qanı ərəb qəbilələrinin hamısının boynuna düşəcək, nəticədə, daha Bəni-Haşim tayfası bu işdə şərik olan bütün qəbilələrlə mübarizəyə qalxıb intiqam ala bilməyəcəkdi.
Vəhy mələyi Peyğəmbəri müşriklərin məkrli planından xəbərdar edib ilahi əmri ona çatdırdı: gərək tez bir zamanda Məkkəni tərk edib, Yəsribə gedəsən. Müəyyən olunmuş gecə gəlib çatdı. Məkkəni qaranlıq bürümüşdü. Silahlı məmurların hərəsi bir tərəfdən Peyğəmbərin evinə tərəf irəliləyirdilər. Peyğəmbər onların xəbəri olmadan müəyyən bir yolla evdən elə çıxmalı idi ki, baxanda onun evdə, öz yatağında yatmış olduğunu təsəvvür etsinlər. Bunun üçün canından keçən bir nəfər Peyğəmbərin yatağında yatmalı, onun yaşıl örtüyünü üstünə çəkməli idi ki, onu qətlə yetirmək fikrində olanlar hələ evdən çıxmadığını təsəvvür etsinlər. Nəticədə onların diqqətləri yalnız Peyğəmbərin evinə yönələcək, küçələrdə və Məkkədən çöldəki yolda maneçilik törətməyəcəkdilər. Amma görəsən kim öz canından keçib Peyğəmbərin yatağında yatar?! Belə fədakar insan yalnız Peyğəmbərə hamıdan əvvəl iman gətirib besətin əvvəlindən pərvanə kimi onun başına dolanan bir şəxs olmalı idi. Bəli, bu ləyaqətli şəxs Əli (ə)-dan başqası ola bilməzdi və belə bir iftixar ancaq ona nəsib olmalıydı. Buna görə də Peyğəmbər üzünü Əliyə tutub dedi: "Qüreyş müşrikləri mənim qətlimə fərman vermiş və belə qərara almışlar ki, kütləvi şəkildə evimə hücum edib məni yataqda ikən öldürsünlər. Buna görə, Allah tərəfindən mənə əmr olunub ki, Məkkəni tərk edim. Gərək bu gecə mənim yatağımda yatıb o yaşıl örtüyə bürünəsən ki, onlar hələ də evdə olduğumu və yatağımda rahat yatdığımı təsəvvür edib məni təqib etməsinlər."
Əli (ə) Rəsulullah (s)-in əmrinə itaət edib, gecə yarısına qədər onun yatağında uzandı. Qırx nəfər əli qılınclı qatil Peyğəmbərin evini mühasirəyə almışdı. Onlar qapının deşiyindən içəri baxır və vəziyyəti nəzarət altında saxlayırdılar. Güman edirdilər ki, Peyğəmbər öz yatağındadır. Evi elə nəzarət altına almışdılar ki, hətta ən kiçik bir hərəkət belə, onların gözlərindən yayınmırdı. Fikirləşirdilər ki, Peyğəmbər bu qədər güclü nəzarət altında evi heç vaxt tərk edə bilməz.
Peyğəmbərin həyatını qələmə alanların çoxu yazır ki, o həzrət "Yasin" surəsini (səkkizinci və doqquzuncu ayələrini) oxuya-oxuya evi mühasirəyə alanların yanından elə keçdi ki, heç kimin xəbəri olmadı. Bu işin baş verməsinin mümkünlüyü inkaredilməzdir. Hər vaxt Allah Öz Peyğəmbərinə qeyri-adi və möcüzə yolu ilə nicat vermək istəsə, buna heç nə mane ola bilməz. Amma çoxlu dəlillər göstərir ki, Allah Öz Peyğəmbərinə möcüzə yolu ilə nicat vermək istəmirdi. Əks halda, Əli (ə)-ın Peyğəmbər (s)-in yatağında yatması, Peyğəmbərin də "Sovr" mağarasında gizlənib sonra min bir zəhmətlə Mədinəyə yola düşməsi lazım gəlməzdi. Bəziləri də deyirlər ki, Peyğəmbər (s) evdən çıxanda onların hamısını yuxu tutmuşdu və Peyğəmbər də bundan istifadə etdi. Amma bu fikir həqiqətdən uzaqdır və ağıllı bir adam heç vaxt inanmaz ki, münasib fürsətdə Peyğəmbəri öldürmək üçün evi mühasirəyə alan qırx nəfər qatil öz vəzifələrinə bu qədər səhlənkar yanaşalar və hamısı rahatca yuxuya gedələr. Amma bu da mümkündür ki, çoxlarının yazdığı kimi, Peyğəmbər həmin qırx nəfər evi mühasirəyə almazdan qabaq evdən çıxmış olsun.
Kitabın adı: Vilayət günəşi birinci cild
Müəllif: Ayətullah Cəfər Sübhani