408. Moizə
1837.Moizənin qəlbin həyatındakı rolu
6582.İmam Əli (ə) (oğluna öyüd-nəsihət verərkən buyurmuşdur): «Qəlbini moizə ilə dirilt.»
6583.İmam Əli (ə): «Moizə ruh və canların sığalı, qəlblərin cilalayıcısıdır.»
6584.İmam Əli (ə): «Qəflət (pərdəsi) moizə ilə kənara çəkilir.»
1838.Moizə və öyüdlərin növləri
6585.Allahın Peyğəmbəri (s): «Ölüm öyüd götürmək üçün kifayətdir.»
6586.İmam Əli (ə): «Ağıllı o adamdır ki, təcrübələr ona öyüd verir.»
6587.İmam Əli (ə): «Ağıl sahibləri üçün onların təcrübələri yetərli öyüddür.»
6588.İmam Əli (ə): «Allah bir bəndəni sevən zaman ona ibrətlərlə öyüd verər.»
6589. İmam Əli (ə): «Zəmanənin öyüdlərini başa düşən şəxs dövrana nikbin olmaz.»
6590.İmam Əli (ə): «Malının (əlindən çıxmasına baxmayaraq) sənə öyüd verəni (əslində) əldən getməyib.»
6591.İmam Əli (ə) (dünyanın vəsfində buyurmuşdur): «Həqiqətən dünya….öyüd götürən üçün öyüd evidir…..Dünya onların yadına saldı və onlar xatırladılar, onlara xəbər verdi və onlar təsdiqlədilər. Onlara öyüd verdi və onlar onun öyüdünü qəbul etdilər.»
6592.İmam Əli (ə): «Zirəng adam hər şeydən öyüd götürür.»
6593.İmam Əli (ə): «Moizə və öyüdlərin ən yetərlisi ölülərin qəbrlərindən ibrət götürməkdir.»
6594.İmam Əli (ə): «Eyb və nöqsan sifətlərdən pak və uzaq olan Allah heç kəsə bu Qur’an kimi bir şeylə öyüd verməyib.»
6595.İmam Əli (ə): «Nəsihətdən təsirli moizə edən yoxdur.»
6596.İmam Sadiq (ə): «Ən düz söz, ən yetərli öyüd və ən yaxşı hekayə Allahın kitabıdır.»
6597.İmam Kazim (ə) (o Həzrətdən öyüd-nəsihət istəmiş Harun-ər-Rəşidə məktubunda yazmışdır): «Sənin gözünün gördüyü elə bir şey yoxdur ki, onda öyüd və moizə olmasın.»
1839.Öyüd verməyin qaydaları
Qur‘an:
«İnsanları hikmət və gözəl öyüd-nəsihətlə Rəbbinin yoluna də‘vət et və onlarla ən gözəl surətdə mübahisə et. Həqiqətən Rəbbin yolundan azanları da, doğru yolda olanları da daha yaxşı tanıyır.»
6598.Cabir ibn Səmurə: «Allahın Peyğəmbəri (s) cümə günü öz moizəsini uzatmırdı, əksinə (onun moizəsi) bir neçə qısa cümlə idi.»
6599.İmam Əli (ə): «Sənin cəmiyyət və kütlənin yanında nəsihət etməyin məzəmmət və qaxıncdır.»
6600.İmam Əskəri (ə): «Kim qardaşına gizlində öyüd-nəsihət versə, onu bəzəyib, zinətləndirib. Amma kim (qardaşına) başqalarının qarşısında moizə etsə, öyüd versə, onu ləkələyib.»
6601.İmam Əli (ə): «Kimin batini nəsihətçisi olsa, Allah tərəfindən onun qoruyucusu var.»
6602.İmam Səccad (ə): «Ey Adəm oğlu! Nə qədər ki, daxildən öyüd verənin var, hesab aparmağa (öz əməllərinin hesabını aparmağa) ciddiyyətlə çalışırsan, (Allahdan və ilahi cəzadan olan) qorxu alt paltarın, çəkinmə üst paltarındır, həmişə xeyir içində olacaqsan.»
6603.İmam Baqir (ə): «Allahın daxili nəsihətçi vermədiyi kəsə camaatın moizələri əsla xeyir verməz.»
1841.Moizə və öyüdün xeyir vermədiyi kəslər
6604.İmam Əli (ə): «Nadan əl çəkmir (heç bir qadağa və çəkindirmə ona təsir etmir) və öyüd-nəsihət ona xeyir vermir.»
6605.İmam Əli (ə): «Allah nəfsinə qarşı (mübarizə aparmaqda) kimə kömək etməsə, o, heç bir öyüd verənin öyüdündən xeyir əldə etməz.»
6606.İmam Əli (ə): «Sizinlə öyüd arasında xəbərsizlik (və qəflət) pərdəsi asılmışdır.»
1842.Özü öyüd verib öyüd götürməyən
Qur‘an:
«Ey iman gətirənlər! Etməyəcəyiniz bir şeyi nə üçün deyirsiniz? Etmə-yəcəyiniz bir şeyi demək Allah yanında böyük qəzəbə səbəb olur.»
6607.Allahın Peyğəmbəri (s): «Allah İsa ibn Məryəmə vəhy etdi ki: Özünə Mənim hikmətim ilə öyüd ver. Əgər ondan faydalansan,camaata da öyüd ver, əks halda Məndən həya et.»
6608.İmam Əli (ə): «Özü öyüd verib öyüd qəbul etməyənlərdən, çox deyib az əməl edənlərdən, fani olan üçün çox çalışıb qalan barəsində səhlənkarlıq edənlərdən, xeyri ziyan və ziyanı xeyir (kimi) görənlərdən olma.»
6609.İmam Əli (ə): «Nə çox (başqalarının pis işlər görmələrinə) mane olan ki, (həmin işlərdən) özü çəkinmir və nə çox öyüd verən ki, özü öyüd götürmür.»
6610.İmam Əli (ə): «Camaat! Özü də öyüd qəbul edən öyüd verənin çırağının şö'ləsindən işıq götürün və suyu gil və çöküntüdən durulmuş zülal bulaqdan su götürün.»
6611.İmam Sadiq (ə): «Alim öz elminə əməl etməyəndə onun moizə və öyüdləri yağış daş parçasının üzərində qalmayıb düşdüyü kimi qəlblərdə qalmayıb onlardan silinər.»
1843.Əməl ilə də‘vət
6612.İmam Əli (ə): «Heç bir qulağın kənara atmadığı və heç bir xeyrin onunla bərabər ola bilmədiyi öyüd, danışan dilin susub əməl dilinin danışdığı öyüddür.»
1844.Öyüd götürülməli şeylər
6613.İmam Əli (ə): «Gələcək nəsillər sizdən öyüd götürməmişdən qabaq, siz öz keçmişlərinizdən öyüd götürün.»
6614.İmam Əli (ə): «Kim camaatdan öyüd götürməsə, Allah onu camaat üçün öyüd mənbəyi edər.»
6615.İmam Sadiq (ə): «Xoşbəxt insan təqva barəsindəki öyüdü qulağının sırğası edər, hətta əgər həmin öyüd başqasına xitab olsa belə!»
Kitabın adı: Mizanul – hikmət (xülasəsi) 2-ci cild