Şiəlik Peyğəmbər (s) dönəmində
Səhabələrin bir hissəsi Peyğəmbər (s) dönəmində Əlinin (ə) imamət və xilafəti haqqında ayə və rəvayətləri eşidərək o həzrətə (ə) xüsusı məhəbbət bəsləyirdilər. Bu səhabələr "Əli (ə) şiəsi” adlanırdılar.Əbu Hatəm Razi yazır: "Peyğəmbər (s) dönəmində meydana gələn ilk ləqəb şiə sözü idi. Bu söz dörd səhabəyə - Əbuzərə, Salmana, Miqdada və Əmmara verilmişdi”. İbn Xəldun yazır: "Səhabələrin bir hissəsi Əli (ə) şiəsi idilər. Xilafətə onun daha layiq olduğunu düşünürdülər”Məhəmməd Kürd Əli deyir: "Peyğəmbər (s) dönəmində bir çox böyük səhabələr Əlinin (ə) tərəfdarları kimi tanınırdılar. Salman onlardan biri idi. O, deyirdi: "Biz Peyğəmbərlə (s) daim müsəlmanların xeyrini istəyəcəyimizə, Əliyə (ə) və onun ardıcıllarına sadiq olacağımıza dair beyət etdik”. Əbu Səid Xudri deyirdi: "Camaata beş şey əmr edilmişdir. Dördünü həyata kecirtdilər, birini isə tərk etdilər”. Ondan soruşdular: "Tərk edilən şey nə idi?” O, çavab verdi: "Əlinin (ə) vilayəti”. Ondan soruşdular: "Vilayət dörd əməllə birgəmi vacibdir?” O, "Bəli”, - deyə bildirdi”"Lakin şiəliyin, İbn əs-Sövda kimi şöhrət tapmış Abdullah ibn Səba tərəfindən yaradıldığını iddia edənlərin bu fikri təxəyyüldən başqa bir şey deyildir. Bu, onu göstərir ki, onlar şiəlik haqqında həqiqətdən xəbərsizdirlər. Şiələrin bu şəxsə (Abdullah ibn Səbaya) münasibəti, ona qarşı çıxaraq daim məzəmmət etmələri heç kimə sirr deyil. Şiə alimləri bütünlüklə, yekdilliklə onu məzəmmət etmişlər. Bütün bunları gördükdə bunun iftira olduğu üzə çıxır. Şübhəsiz, şiəlik Əli (ə) şiələrinin diyarı olan Hicazda meydana gəlmişdir”Doktor Sübhi Saleh yazır: "Hələ Peyğəmbər (s) dönəmində belə, Əli (ə) şiələri olmuşlar. Bunlardan Əbuzər Qifari, Miqdad ibn Əsvəd, Cabir ibn Abdullah, Übəyy ibn Kəb, Amir ibn Vasilə, Abbas ibn Əbd əl-Müttəlib və övladları, Əmmar ibn Yasir və Əbu Əyyub Ənsarinin adlarını çəkmək olar” .Məhəmməd ibn Abdullah Ənnan yazır: "Şiəliyin, xəvaricin yarandığı dönəmdə meydana gəlməsi yanlış fikirdir. Şiəlik Peyğəmbərin (s) öz dövründə yaranmışdır. Belə ki, Şüəra surəsinin 214-cü ayəsinə görə, Allah-Taala Peyğəmbərə (s) qohum-əqrəbasını (Allahın əzabı ilə) qorxutmasını əmr etdi. Həzrət (s) yaxın qohumlarını evinə toplayıb Əlini (ə) göstərərək buyurdu: "Bu (yəni Əli (ə)), mənim qardaşım, vəlim və sizin aranızda canişinimdir. Onu dinləyin və ona tabe olun”Nöbəxti deyir: "Həqiqətən, ilk İslam firqəsi şiəlikdir. Bu, Əli ibn Əbu Talibin (ə) firqəsidir. Peyğəmbər (s) zamanında Əli (ə) şiəsi kimi tanınanlar, sonradan o həzrətə (ə) məhəbbətlə və onun imam olduğuna inamla tanınırdılar. Şiələrin bu dövrdəki fəaliyyətləri Peyğəmbər (s) dönəmində şiələr Əlinin (ə) canişinliyinə iman gətirdikdən sonra bu əqidəni müxtəlif yollarla təsbit etməyə çalışmışlar. Onların bu yolda atdıqları addımları aşağıdakı şəkildə sıralamaq olar:1. Peyğəmbərin (s) çıxışı; Peyğəmbər (s) Qədir-Xumda söylədiyi bir nitqdə Əlinin (ə) özündən sonra xərlifə olduğunu elan etdi. Həmin nitqdə deyilirdi:"Mənim sizdən beyət almağım, Əli (s) və ondan sonrakı imamlar haqqında Allahın buyurduğuna dair iltizam almağım əmr edilmişdir. Bu imamlar mənim və onun nəslindəndirlər və haqqa, ədalətə hökm edəcəklər. Onların sonuncusu qiyamətə qədər haqqa hökm verəcək Mehdidir (əc.). Ey insanlar! Siz mənə bir əllə beyət etməyəcək qədər (yəni ikiəlli, canla-başla beyət edəcək qədər) böyüksünüz. Halbuki Allah-Taala mənə əmr etmişdir ki, Əli (ə) və ondan sonrakı imamlar haqqında dilinizlə iqrar etdiyinizə şahid olum. Bu imamlar onun və mənim nəslimdəndir. (Öncə də) söylədiyim kimi, mənim sülaləm ondan törəyənlərdir. Elə isə (hamınız birgə) deyin: Biz, sənin Allahın əmri ilə Əli (ə) və ondan törəyən imamlar haqqında söylədiklərini dinlədik, eşitdik və eşitdiklərimizə itaət edib, bundan razı olduğumuzu dilə gətiririk. Sənə qəlbimizlə, canımızla, dilimizlə və əllərimizlə beyət edirik. Bu əqidə ilə yaşayacaq, onunla öləcək və qiyamət günü onunla diriləcəyik. Heç bir zaman dəyişməyəcək və (bu əqidəmizə) şəklə yanaşmayacağıq. Öz əhdimizdən dönməyəcək, peymanımızı sındırmayacağıq. Allaha itaət edəcək, sənə, Əliyə (ə), onun övladlarına, adını çəkdiyin Həsən (ə) və Hüseyndən (ə) sonra gələn imamlara tabe olacağıq. Mən bu imamların öz yanımda və Allah yanındakı məqamlarını sizə çatdırdım”. Yerdən səslər ucaldı: "Allahın və rəsulunun (s) əmrini eşidib itaət edir, dilimiz, qəlbimiz və əllərimizlə tabe oluruq”. Bu zaman müsəlmanlar Peyğəmbərə (s) və Əliyə (ə) doğru axışaraq ikiəlli beyət etməyə başladılar.2.Vilayəti müdafiə məqsədi ilə söylənilən şeirlər;Qədir-Xum hadisəsindən sonra Həssan ibn Sabit Peyğəmbərdən (s), Əlinin (ə) bu məqama təyin olunmasını nəzmə çəkmək üçün icazə istədi. Peyğəmbər (s) icazə verdikdə söylədi:
ینادیهم یوم الغدیر نبیهم بخمّ و اسمع بالرسول منادیافقال له قم یا علی فانّنی جعلتک من بعدی اماما و هادیا.
Vilayətin möhkəmlənməsi üçün əməli tədbirlər.Əlinin (ə) fədailərinin onun imaməti əqidəsini möhkəmlətmək və bu imamətə şəhadət vermək üçün gördükləri işlərdən biri azanda o həzrətin (ə) adının təbərrük məqsədi ilə deyilməsi idi.
Kitabın adı: Haqqın izi ilə
Müəllif: Əli Əsğər Rizvani
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6704
Bu gün: 0
