Məna dolu sükut

Məlum olduğu kimi, Peyğəmbər (s)-in vəfatı ilə islam cəmiyyəti və Peyğəmbər sülaləsi qəribə bir böhranla qarşılaşdı. Hər an xilafət və rəhbərlik məsələsi üstündə müsəlmanların arasında müharibə odunun şölələnməsi və nəticədə islam cəmiyyətinin tənəzzülə uğraması, habelə yenicə müsəlman olmuş ərəblərin cahiliyyət və bütpərəstlik dövrünə qayıtmaları gözlənilirdi. Islam, bünövrəsi yenicə qoyulmuş cavan bir hərəkat idi, hələ onun kökləri qəlblərə lazımınca nüfuz etməmişdi və camaatın (nəzərə çarpacaq dərəcədə) əksəriyyəti islamı səmimi qəlbdən qəbul etməmişdilər.
Hələ Əli (ə) və Peyğəmbər (s)-in vəfalı dostlarının çoxu qüsl və dəfn işindən qurtarmamışdılar ki, səhabələrdən iki qrupu xilafət iddiasına başlayıb hay-küy qopardılar. Bu iki qrup aşağıdakılardan ibarət idi:
1) ənsar, xüsusilə Xəzrəc qəbiləsindən olanlar. Bunlar mühacirdən əvvəl Bəni-Saidə səqifəsinə yığışıb qərara almışdılar ki, rəhbərlik işini Xəzrəc qəbiləsinin rəisi Səd ibni Übadəyə tapşırıb onu Peyğəmbər (s)-in canişini təyin etsinlər. Amma ənsarın müxtəlif qəbilələri arasında vəhdət olmadığına görə və ənsar qəbilələri arasında, xüsusilə Ovs və Xəzrəc arasında olan qədim kin və düşmənçiliklər tamamilə unudulmadığına görə, ənsar xilafət uğrunda mübarizə səhnəsində daxili müxalifətlə qarşılaşdı. Səd Xəzrəcdən olduğuna görə Ovs qəbiləsi onun rəhbər olması ilə müxalifətçilik etdi, ona bu yolda kömək etmədilər, üstəlik rəhbərliyin mühacirdən olan bir nəfərə verilməsinə maraqlı olduqlarını bildirdilər.
2) mühacirlər və onların başında Əbu Bəkrlə onun həmfikirləri. Bu qrup Səqifədə tam azlıq təşkil etmələrinə baxmayaraq, qeyd olunan səbəblər üzündən Əbu Bəkrə rəy verdilər və nəticədə Səqifə yığıncağından qalib çıxaraq məscidə qədər olan yolda da özlərinə tərəfdar və rəy toplaya bildilər. Eləcə də Əbu Bəkr Peyğəmbər (s)-in xəlifəsi ünvanı ilə onun minbərinə çıxıb camaatı itaət və beyət üçün dəvət edə bildi.

Kitabın adı: Vilayət günəşi (birinci cild)

Müəllif: Ayətullah Cəfər Sübhani