Kin-küdurətli insanlar

Cahil ərəb qəbilələrinin çoxu kin və intiqamçılıqda məşhur olmuşdular. Cahil ərəblərin tarixində kiçik hadisələrin ardınca həmişə böyük müsibətlər törənməsinin səbəbi budur ki, onlar intiqam almaq fikrindən heç vaxt əl çəkməmişlər. Islamın sayəsində cahilanə qayda-qanunlardan müəyyən qədər əl çəkmələrinə, sanki yenidən dünyaya gəlmələrinə baxmayaraq bu cür hissiyyatların kökü tamamilə kəsilməmişdi, onların ruhunda buraxdığı təsirin izləri hələ də qalırdı. Islamı qəbul etdikdən sonra da intiqamçılıq hissi az-çox gözə çarpırdı. Belə ki, ənsarın güclü adamlarından biri və xilafətin ənsar cəbhəsinə keçməsinin tərəfdarı olan Hübab ibni Münzər Səqifə yığıncağında Ömərə dedi:–"Biz sizin rəhbərliyinizlə müxalif deyilik və bu işə həsəd aparmırıq. Amma rəhbərliyin şirkin məhv edilməsi və islamın yayılması üçün döyüş meydanlarında övladlarını, atalarını, qardaşlarını öldürdüyümüz adamların əlinə düşməsindən qorxuruq. Çünki, mühacirlərin yaxın adamları bizim cavanlarımız vasitəsilə öldürülmüşdür. Əgər onlar hakimiyyətə gəlsələr, bizim vəziyyətimiz ağır olacaq."
Ibni Əbil-Hədid yazır: "Mən 610-cu hicri ilində Əhməd ibni Əbdül-Əziz Cövhərinin yazdığı "Səqifə" kitabını ibni Əbu Zeyd Nəqib Bəsrinin yanında oxuyurdum. Söhbət Hübab ibni Münzərin sözünə çatanda ustadım dedi: "Hübabın uzaqgörənliyi çox düzgün və ağlabatan idi və onun qorxduğu şey Müslüm ibni Əqəbənin Mədinəyə həmləsində baş verdi (bu şəhər Yezidin fərmanı ilə mühasirəyə alındı) və Bəni-Üməyyə Bədr döyüşündə öldürülənlərin intiqamını ənsar övladlarından aldı." (Sonra başqa bir məsələni də qeyd edib dedi:) Hübabın verdiyi ehtimalı öncə Peyğəmbər də vermişdi. O həzrət də bəzi ərəblərin o həzrətin öz ailəsinə qarşı olan intiqamçılıq hissindən və kin-küdurətindən qorxurdu. Çünki onların yaxın adamlarının çoxunun qanının müharibə meydanlarında Bəni-Haşim cavanlarının vasitəsi ilə axıdıldığını, eləcə də rəhbərliyin başqalarının əlinə keçdiyi təqdirdə, kin-küdurət onları Peyğəmbər sülaləsinin qanını tökməyə sövq edəcəyini bilirdi. Buna görə də, həmişə Əlinin barəsində müxtiləf tövsiyələr edib onu ümmətin rəhbəri və öz vəsisi kimi tanıtdırırdı ki, Peyğəmbər sülaləsinin malik olacaqları məqam və mövqeyin təsiri nəticəsində Əhli-beytin və Əlinin qanı qorunsun. Amma nə etmək olar? Qəzavü-qədər hadisələrin gedişini dəyişdirdi, hakimiyyət başqalarının əlinə keçdi, Peyğəmbər (s)-in nəzərdə tutduğu tədbirlər əməli olaraq həyata keçmədi və hamıya məlum olan xoşagəlməz hadisələr baş verdi, onun övladlarının pak qanları axıdıldı."
Nəqib Bəsrinin sözlərinin şiə nöqteyi-nəzərindən düzgün olmamasına baxmayaraq (çünki bizim əqidəmizə görə Peyğəmbər (s) Allahın fərmanı ilə Əli (ə)-ı ümmətə rəhbər təyin etmişdi) Əli (ə)-ın seçilməsinin səbəbi onun və Əhli-beytin qanının qorunması üçün deyildi, əksinə, Əli (ə)-ın ləyaqətli olması ona belə bir məqam və mövqeyi rəva görmüşdü. Amma eyni halda onun (Nəqib Bəsrinin) təhlili tamamilə düzgündür. Əgər rəhbərlik Əli (ə) və onun övladlarının əlində olsaydı, heç vaxt qəmli Kərbəla hadisəsi baş verməz, Imam (ə)-ın övladları Bəni-Üməyyə və Bəni-Abbas cəlladları tərəfindən məzlumcasına qətlə yetirilməz və Peyğəmbər övladlarının qanı bir ovuc "müsəlman"ın əli ilə axıdılmazdı.

Kitabın adı: Vilayət günəşi (birinci cild)

Müəllif: Ayətullah Cəfər Sübhani