Həzrət Peyğəmbər (s)-in Əli (ə)-ın barəsində

buyurduğu hədislər

Həzrət Peyğəmbər Əli(ə) barədə buyurmuşdur:

مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَهَذا عَلِيُّ مَوْلاهُ

1. “Mən kimin mövlasıyamsa, Əli(ə) da onun mövlasıdır.”

عَلِيٌّ مِنِّى كَنَفْسِى طََاعَتُهُ طَاعَتِى وَ مَعْصِيَتُهُ مَعْصِيَتِى

وَلِىُّ عَلِيٍّ وَلِىُّ اللهِ عَدُوُّ عَلِيٍّ عَدُوُّاللهِ

3. “Əlinin dostu Allahın dostu, Əlinin düşməni Allahın düşmənidir.”

حَرْبُ عَلِيٍّ حَرْبُ اللهِ وَ سِلْمُ عَلِيٍّ سِلْمُ اللهِ

4. “Əli(ə)-la müharibə edən Allahla müharibə etmişdir və Əli(ə)-la sülh edən Allahla sülh etmişdir.”

حُبُّ عَلِيٍّ إِِيْمانٌ وَ بُغْضُهُ كُفْرٌ

5. “Əli(ə)-ı sevmək iman, onunla düşmənçilik etmək küfrdür.”

عَلِيٌّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِىٌّ

6. “Əli(ə) haqq ilədir, haqq da Əli(ə) ilə.”

مَنْ فَارَقَ عَلِيًّا فَقَدْ فَارَقَنِى وَ مَنْ فَارَقَنِى فَقَدْ فَارَقَ اللهَ عَزَّوَجَلَّ

7. “Əli(ə)-dan ayrı düşən məndən ayrı düşmüş və məndən ayrı düşən Allahdan ayrı düşmüşdür.”1

Yuxarıda qeyd etdiyimiz ayə və hədislər həzrət Peyğəmbər(s)-in bizlərə Quran və Əhli-beyt haqqında tapşırdığı hədislər idi. Çünki Quran və Əhli-beyt Qiyamət gününə qədər bizimlədir. Hətta insan can verən zaman onun başı üzərində Quran ayələri oxunulur. Əgər can verən şəxs Əhli-beyti sevən şəxs olarsa, Əhli-beyt onun başı üzərinə gəlib ona behişt müjdəsini verərlər.

İmam Sadiq(ə)-ın yaxın dostlarından biri çox narahat idi. İmam(ə) onun narahatlığının səbəbini soruşdu.

O dedi: “Ey Peyğəmbər övladı, mənim həyat yoldaşım dünyasını dəyişib, ona görə də narahatam.”

İmam(ə) buyurdu: “Allah rəhmət etsin. Bütün yarananlar dünyasını dəyişəcəklər. Burada narahat olmalı nə var ki?”

O dedi: “Ey Peyğəmbər övladı, mən ona görə narahatam ki, o, qərib yerdə dünyadan gedib.”

İmam(ə) buyurdu: “Sənin həyat yoldaşın biz Əhli-beyti sevən insanlardan idi?” O dedi: “Bəli. O sizə məhəbbət bəsləyən insanlardan idi.” İmam(ə) buyurdu: “Sən ona qərib demə. Biz Əhli-beyti sevən şəxslər dünyanın hansı nöqtəsində olursa-olsunlar, qərib deyillər. Çünki onlar dünyadan köçən zaman biz onların başı üstündə hazır oluruq. Biz heç vaxt bizi sevən şəxsi qərib ölməyə qoymarıq. Öz evindən, qohum-əqrəbasından uzaq düşən şəxs qərib deyildir. Qərib o şəxsdir ki, qəlbində bizim məhəbbətimiz olmasın və biz Əhli-beytə məhəbbət bəsləməsin.”

Hər kəs vəfat etdiyi zaman Əli(ə) onun başı üstünə gələrsə, o, qərib deyildir.

Ravilərin biri belə nəql edir:

“Bir gün İmam Sadiq(ə)-ın hüzurunda idik. İmam(ə) bizə buyurdu: “Əhli-beyti sevən şəxslər ölən zaman görürlər.”

Soruşdum: “Ey Peyğəmbər övladı, onlar kimi görürlər?”

Həzrət yenə həmin sözü təkrar edərək buyurdu: “Onlar görürlər.”

Yenə soruşdum: “Ey ağam, onlar kimi görürlər?” Mən beləcə on dəfə İmamdan xahiş etdikdən sonra o Həzrət buyurdu. “Biz Əhli-beyti sevən şəxslər dünyasını dəyişdikləri zaman o iki nəfəri görürlər.”

Soruşdum: “Ey Peyğəmbər övladı, o iki nəfər kimlərdir?”

İmam(ə) buyurdu: “Peyğəmbər(s) və Əli(ə).”

Yuxarıda qeyd etdiymiz hədis və rəvayətlərə əsasən məlum olur ki, hər kim Əhli-beyti sevən şəxslərdən olarsa, can verən zaman Əli(ə)-ın onun başı üzərində durduğunu görər. Hər kəsin can verən zaman başı üstə Əli(ə) durarsa, ölüm ona yas yox, şənlik olar. Yas, matəm o şəxslərindir ki, öləndə Əli(ə) onların başı üstünə gəlməsin. Çünki Cənnət və ya Cəhənnəmə gedən şəxsləri bir-birindən Əli(ə) ayırır.

Həzrət Peyğəmbər(s) buyurmuşdur: “Cənnət və Cəhənnəm əhlini Əli(ə) bir-birindən ayıracaqdır.”

Hər kim can verən zaman Əli(ə)-ı başı üstündə görərsə, demək, hər bir məqsədinə çatmış və aqibəti gözəl olmuşdur. Yox, əgər can verən zaman Əli(ə) onun başı üstünə gəlməzsə, hər bir şey əlindən çıxmışdır.

Allah-təala Qurani-Kərimdə Fəcr surəsinin axırıncı ayələrində buyurur:

يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعِي إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَّرْضِيَّةً فَادْخُلِي فِي

عِبَادِي وَادْخُلِي جَنَّتِي

“Ey öz imanından, əməlindən (Allah və Əhli-beytdən) xatircəm olan kəs! (Ey arxayın nəfs) Dön Rəbbinə, sən Ondan razı olaraq, O da səndən! (Əməlisaleh) bəndələrimin zümrəsinə daxil ol! (Onlarla birlikdə) Cənnətə varid ol!”1

Bu ayənin mənasından başa düşürük ki, həm Qurana əməl edən, həm də Əhli-beyti sevən şəxslərdən bir nəfər dünyadan kedərkən, Allah-təala on dörd məsumu onun başı üstünə göndərərək ona belə buyurar: (“Ey Əhli beyti sevən şəxs!) Sən, Əhli-beytdən razı və Əhli-beyt də səndən razı olan halda Allaha tərəf qayıdırsan. Daxil ol əməlisaleh bəndələrimin (Əhli-beytin) zümrəsinə. Və (Əhli-beytlə birgə) Cənnətə daxil ol.”

Bu ayə və bu ayə barədə olan hədis Qurana əməl edən və Əhli-beyti sevən şəxslərə şamildir.

Mən özüm şəxsən bu ayənin mənasının canlı şəkildə şahidi olmuşam. 11-12 yaşlarımda olanda böyük alimlərdən biri dünyasını dəyişirdi. Onun adı Hacı Şeyx Abdullah Həmzəzadə Ərdəbili idi. O, çox böyük və görkəmli alimlərdən biri idi. Mən həmişə bu alimin yanında olurdum. Demək olar ki, bütün məclislərində iştirak edir və ona böyük bir alimə hörmət edən kimi hörmət edərdim. Ayağa qalxanda əsasını ona verər və məclisdən çıxarkən ayaqqabılarını cütləyərdim. O da bir kiçiyə hörmət bəsləyən kimi, mənə hörmət bəsləyirdi. O alim ömrünün axırlarında xərçəng xəstəliyinə tutulmuşdu. Xəstəliyin şiddətindən yorğan-döşəyə düşmüşdü. Onun xəstəliyi o qədər ağır idi ki, hətta ayağa belə qalxa bilmirdi və danışmağa da halı qalmamışdı. Ömrünün son anlarını yaşayırdı. Hamı onun başına yığışmışdı. Birdən orada əyləşənlər qeyri-adi bir hadisənin şahidi oldular. Onun şəklini qapının yuxarı hissəsinə vurmuşdular. Günlərlə danışmağa halı olmayan bu alim gözlərini açıb yeddi yaşlı Məsumə adlı qızını səslədi və ona dedi: “Məsumə, qızım, o şəkili qapının üstündən götürün.”

Bu hadisə hamıya çox qəribə gəldi. Çünki o təqribən üç ay idi ki, halı olmadığından danışa bilmirdi. Orada əyləşənlərin hamısı onun bu qeyri-adi hərəkətinə çox təəccübləndi. Həyat yoldaşı gəlib qapının üstündən şəkili götürdü. Sonra həmin alim öz əba və əmmaməsini istədi. Əbanı gətirib onun çiyninə saldılar və əmmaməsini başına qoydular. Sonra üzünü yanında əyləşənlərə çevirib əsanı istədi. Əsanı ona verdilər. O, əsaya söykənib əyləşdi. Var gücünü toplayıb ayağa qalxaraq: “Salam olsun sənə, ey Allahın Rəsulu.” – deyib əyləşdi. Yenə də ayağa qalxıb əlini sinəsinə qoyaraq: “Salam olsun sənə, ey Peyğəmbərin qızı.” – deyib əyləşdi. Bir az keçməmiş yenə də ayağa qalxıb dedi: “Salam olsun sənə, ya Əmirəl-möminin.” Düz on dörd dəfə ayağa qalxıb bütün imamları salamladıqdan sonra yerinə uzanıb evində ağlaşan qadınlara bildirmək üçün qızına dedi: “Qızım, Məsumə, sən də, orada ağlaşanlara da de ki, ucadan ağlamasınlar. Görmürsünüzmü, Peyğəmbər və onun Əhli-beyti bizə qonaq gəliblər?”

Bundan sonra bir neçə vəsiyyət edərək dünyasını dəyişdi.

Mən həqiqətən Fəcr surəsinin axırıncı ayələrini bu alimin dünyasını dəyişməsi ilə bir daha dərindən dərk etdim: hər kim Qurana əməl edib, Əhli-beytə məhəbbət bəsləsə, dünyadan rahat və xatircəm qəlblə köçər və ölən zaman Əhli-beyt başı üstünə gəlib onu Cənnətə apararlar. Çünki hər kəs Quranı oxuyub əməl edərsə və Əhli-beyt ondan razı qalarsa, sözsüz ki, rahat qəlblə dünyadan köçər və ölən zaman Əhli-beyt onun başı üstünə gələr.

Bu gecə Qədr gecəsidir və biz Quranı başımızın üstünə qoyub Peyğəmbər(s) və Əhli-beytə(ə) and verərək Allahdan öz diləklərimizi istəyirik.

Bu gecə Həzrət Əli(ə)-ın dünyasını dəyişən gecəsidir. Bu gecə Həzrət Əli(ə) öz övladlarını başına yığıb belə vəsiyyət edir: “Ey mənim övladlarım! Ey mənim şiələrim! Ey mənim imamətimi qəbul edənlər! Sizlərə Quranı tövsiyə edirəm. Sizlərə namazı tapşırıram. Sizlərə orucu tapşırıram. Əmanətə xəyanət etməyin. Qonşularla mehriban rəftar edin.”

Həzrət Əli(ə) bir sıra vəsiyyət etdikdən sonra buyurdu: “Məni zərbətləyən əsiri incitməyin. Sağalsam, özüm onunla hesablaşaram. Yox, əgər ölsəm, ona qılıncla bir zərbədən artıq vurmayın.” Sonra o Həzrətə süd gətirdilər. Həzrət süddən bir az içib, qalan hissəsini övladlarının birinə verib buyurdu: “Bunu aparın məni zərbətləyənə verin. Onu ac saxlamayın.” Sonra Həzrət üzünü böyük oğlu İmam Həsən(ə)-a tərəf tutaraq belə vəsiyyət etdi: “Oğlum Həsən, mən öləndən sonra mənə qüsl verib, kəfənə bükərsiniz və tabuta qoyarsınız. Tabutun arxa tərəfindən siz tutarsınız, tabutun qabaq tərəfindən mələklər yapışacaqlar. Mələklər harada dayansalar, siz də orada dayanıb tabutu yerə qoyarsınız. Namazı qıldıqdan sonra oranı qazarsınız. Oradan bir lövhə çıxacaq. O lövhədə Nuh(ə) peyğəmbərin öz dəsti-xətti ilə bu sözlər yazılmışdı: “Bu, qardaşım Əli ibn Əbi Talibin qəbridir.”

Həzrət Əli(ə) dünysını dəyişəndən sonra, İmam Həsən(ə) və İmam Hüseyn(ə) O Həzrətə qüsl verib, kəfənlədilər. Sonra tabuta qoydular. Tabutun qabaq tərəfi yerdən qalxdı. İmam Həsən və İmam Hüseyn(ə) tabutun arxa tərəfindən tutdular. Kufədən Nəcəf şəhərinə (Həzrət Əli(ə)-ın indiki qəbri olan yerə) qədər getdilər. Gördülər ki, tabutun qabaq tərəfi aşağı əyildi. Tabutu yerə endirdilər. İmam Həsən(ə) özü namazı qılandan sonra tabutu kənara qoydular və onun yerini qazıdılar. Gördülər ki, doğrudan da Həzrət Əli(ə)-ın buyurduğu kimi, oradan bir lövhə çıxdı. O lövhədə belə yazılmışdı. “Bu qəbri tufandan əvvəl sonuncu Peyğəmbərin vəsisi qardaşım Əli ibn Əbi Talibə hazırlamışam.”1

Əlbəttə, bu rəvayətdə sünnü və şiə alimləri arasında heç bir ixtilaf yoxdur. Əli(ə)-ın bu cür kəramət sahibi olduğunu hamı bilir və sünnü və şiə bu kimi rəvayətləri qəbul edərək öz kitablarında yazmışlar.

Buna görə də Allah-təala bütün insanlara Əhli-beyti sevməyi əmr etmişdir. Allah-təala dünya və axirətdə bizi Əhli-beyt(ə)-dan ayırmasın. Əssəlamu əleykum və rəhmətullahi və bərəkatuh.

1998-ci il Ramazan-21

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ

اَلْحَمْدُ ِللهِ رَبِّ الْعالَمِينَ وَالعاقِبَةُ لِلتَّقوى وَ الْيَقِينِ وَالصَّلاةُ وَالسَّلامُ عَلى اَشرَف ِ الأَ نْبِياءِ وَالْمُرْسَلِيَنَ حَبِيبِينا وَحَبِيب ِ اِلهِ الْعالَمِينَ اَبِى الْقاسِمِ مُحَمَّدٍ وَعَلى آلِهِ الطَّيِّبِينَ الطّاهِرِينَ َولَعْنَةُ اللهِ عَلى أَعْدا ئِهِمْ أَجْمَعِينَ مِنَ الآنَ اِلى قِيامِ يَوْمِ الدِّينِ أَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيم بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ

قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ

Kitabın adı: İmam Hüseyn (ə) məktəbi