İmam Əli (əleyhis-salam)-ın nəzərindən Quranın məqamı necədir?
Sual: "Nəhcul-bəlağə” və imam Əli (əleyhis-salam)-ın nəzərindən Quran hansı məqama malikdir?
Qısa cavab: İmam Əli (əleyhis-salam)-ın nəzərində Quran çox yüksək məqama malikdir. "Nəhcul-bəlağə”də Quran üçün qeyd olunan xüsusiyyətlərin bəzisi aşağıdakı mövzularda xülasə edilmişdir:
1. Xeyirxah nəsihətçi,
2. Ən yaxşı yol göstərən,
3. Düz danışan natiq,
4. Ən möhkəm və xatircəm sığınacaq yeri,
5. Şəfa verən,
6. Elm və mərifətin mənşəyi,
7. Ən yüksək sərvət,
8. Qəlblərin dirilməsinə və təravətli olmasına səbəb,
9. Ən yüksək şəfaət edən,
10. Hərtərəfli bir kitab və s.
Ətraflı cavab
Quran və əzəmətli Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) məktəbində tərbiyə alan birinci dərəcəli şəxs – İmam Əli (əleyhis-salam) özünün "Nəhcul-bəlağə”dəki kəlamlarında, xütbələrində və məktublarında müxtəlif əlamətdar hadisələrlə əlaqədar olaraq Quranın bir çox xüsusiyyətlərini bəyan etmiş, onun dəyərlərini camaat üçün sadalamış, bu səmavi kitabı yüksək əzəmətlə vəsf etmiş, camaatı Quranın haqqına riayət və onun barəsində dərindən təfəkkür etmək üçün dəfələrlə təşviq etmişdir. Belə ki, özünün bərəkətli həyatının axırlarında belə, həm maddi, həm də mənəvi övladlarına Qurana əməl etməyi vəsiyyət edərək buyurur: "Allah, Allah! Quran barəsində (diqqətli olun)! Məbada başqaları onun göstərişlərinə əməl etməkdə sizdən qabağa keçə!”
"Nəhcul-bəlağə”, Məhəmməd Dəştinin tərcüməsi, 47-ci məktub, səh
Belə təkidlərin hamısı bu asimani kitabın Əli (əleyhis-salam)-ın nəzərində nə qədər əzəmətli olmasını göstərir. Bu kəlmələri aşağıdakı əsas mövzularda və mehvərlərdə təsnif etmək olar:
1. Xeyirxah nəsihətçi: "Bilin ki, bu Quran heç vaxt aldatmayan xeyirxah nəsihətçidir.” "Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176:
2. Ən yaxşı yol göstərən: "Quran heç vaxt azdırmayan bir yol göstərəndir.” "Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176:
3. Düz danışan natiq: "Heç vaxt yalan danışmayan bir natiqdir.” Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176:
4. Ən möhkəm və etibarlı sığınacaq yeri və pənahgah: "Qurana hökmən əməl edin! Çünki o, möhkəm və sarsılmaz ilahi bir ip, aşkar nur və faydalı dərmandır; (ruhi) susuzluğu yatırır, ona sarılanları (zəlalətdən) qoruyub saxlayır, ona arxalananlara nicat verir. Onda heç bir əyrilik yoxdur ki, düzəldilməyə ehtiyaclı olsun; batilə meyl etmir ki, ondan qaytarılsın." "Nəhcul-bəlağə”, xütbə 156
5. Şəfa verən: "Öz (ruhi və mənəvi) xəstəlikləriniz üçün Qurandan şəfa alın, çətinliklərinizi həll etmək üçün ondan kömək diləyin! Çünki küfr, nifaq, zəlalət və azğınlıq kimi ən böyük dərdlərin şəfası Qurandadır.” "Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176
6. Bütün elm və mərifətin mənşəyi: "...Bütün elm və mərifətin mənşəyi Qurandadır.” "Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176:
O həzrət başqa yerdə Qurandakı sonsuz elmlərə işarə edərək buyurur: "Allah Quranı alimlərin elm yanğısını söndürən, fəqihlərin qəlbi üçün (nuranilik verən) bahar yağışları, habelə salehlər üçün çox geniş bir yol qərar vermişdir...” "Nəhcul-bəlağə”, xütbə 198
7. Ən yüksək sərvət: "Bilin (və agah olun)! Qurana sahib olduqdan sonra sizlərdən heç birinizin azacıq belə, ehtiyac və fəqirliyi olmaz. Bir kəs də Qurana sahib olmadan ehtiyacsız olmayacaqdır.” "Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176:
8. Qəlblərin dirilib təravətli olması səbəbi: "Qəlblərin baharı Qurandadır...” "Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176:
9. Ən yüksək şəfaət edəndir: "Bilin! Quran şəfaəti qəbul olunan bir kitab, sözü təsdiq olunmuş natiqdir. Qiyamət günü Quran hər kəsə şəfaət etsə, Quranın onun barəsindəki şəfaəti qəbul olunacaqdır.” "Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176:
10. Əbədi kitab: "Quran heç vaxt sönməyən bir nur, işığı məhv olmayan bir çıraq, ənginlikləri dərk olunmayan bir dəryadır; onun yolçuları üçün heç vaxt azmayan bir yol, nuru sönməyən bir şölədir, haqq ilə batili bir-birindən ayırandır, onun dəlil-sübutlarının nuru heç vaxt sönməz...” "Nəhcul-bəlağə”, xütbə 198
11. Qurani-kərimin hərtərəfli olması barəsində imam Əli (əleyhis-salam) buyurur: "Pərvərdigarın kitabı sizin aranızdadır: o, halal və haramı, vacib və müstəhəbbi, nasix və mənsuxu, mübah və qadağanı, xassı və ammı, öyüd-nəsihət və məsəlləri, mütləq və müqəyyədi, möhkəm və mütəşabehi bəyan edir, özünün mücməl (yığcam və zahirdə dərk olunmayan) ibarələrini təfsir edir və mürəkkəb məsələlərini aydınlaşdırır.” "Nəhcul-bəlağə”, xütbə 1
Həmçinin buyurur: "Quranda keçmişdəkilərin və gələcəkdəkilərin xəbərləri, həyatda ehtiyac duyduğunuz hökmlər mövcuddur.” "Nəhcul-bəlağə”, qısa kəlamlar, hikmət 313.
Həzrət 198-ci xütbədə Quranın dəyəri barəsində müfəssəl şəkildə söhbət açmışdır. Çox yüksək bəyan üslubuna malik olam bu kəlamlar Quranının dəyər və xüsusiyyətlərini o qədər gözəl şəkildə bəyan edib aydınlaşdırır ki, əlavə heç bir izaha və təfsirə yer qalmır.
Qeyd olunanlar Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-dən sonra ikinci vəhy təfsirçisi olan Əli (əleyhis-salam)-ın kəlamında Quranın vəsfi və məqamı barəsində kiçik nümunələr idi.
Ustad Ənsariyanın rəsmi saytından
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6704
Bu gün: 0
