İmam Əli (ə)-ın şəhadəti
Müttəqilərin mövlası, elm və hikmət çeşməsi həzrət Əli ibn Əbu Talib (ə) hicrətin 40-ci ili Ramazan ayının 19-u çərşənbə günü Kufə məscidində qılınc zərbəsi ilə başından yaralanmış, 21-ci cümə gecəsi isə şəhadətə çatmışdır. O, Həzrət Peyğəmbərin peyğəmbərliyini izhar etməmişdən əvvəl on və ya on iki il ömür sürmüş, 23 il isə Peyğəmbərlə bərabər olmuşdur.
Dinim
Həzrət Rəsuli-Əkrəmdən sonra 30 il yaşamışdır. Şəhadətə yetişdiyi vaxt 63 və ya 65 yaşı var idi. Həzrət Əli (ə) uşaqlıq çağlarında da Peyğəmbər həzrətləri ilə bir yerdə olmuş və onun gözəl əxlaqı ilə əxlaqlanmışdır. Həzrət Muhəmməd (s) Allah tərəfindən peyğəmbərliyə seçildikdə də ona ilk dəfə iman gətirən şəxs Əli (ə) olmuşdur.
Peyğəmbərlə olduğu illərdə də həmişə onun arxası olmuş, ən çətin günlərdə ona ən yaxşı yardımçı olmuşdur. Bütün Əhli-Sünnət və Şiə mənbələri o böyük şəxsiyyətin fəzilətləri ilə doludur. İslam yolunda göstərdiyi rəşadət və igidliklər də misilsizdir. Peyğəmbər o Həzrətə xitab edərək buyurmuşdur: «Ey Əli! Sənin mənə olan nisbətin, Harunun Musaya olan nisbəti kimidir. Lakin məndən sonra peyğəmbər yoxdur. Sən dünyada və axirətdə mənim qardaşımsan». Deməli, əshab içərisində Peyğəmbərə ən yaxın olan şəxs Əli (ə)- dır ki, onun özünün dünya və axirət qardaşı hesab etmişdir. Əli (ə) –dan başqa bu məqam və fəzilət heç kimsəyə nəsib olmamışdır. Rəsuli-Əkrəm bir çox hədislərində Həzrət Əli (ə)-ın şəhadətinə də işarə etmiş, onu öldürəcək şəxsin dünyanın ən pis insanı olacağını qabaqcadan xəbər vermişdir.
Nəsai öz mötəbər sənədi ilə Əmmar ibn Yasirdən bu hədisi nəql etmişdir. Əmmar demişdir ki, mən Əli (ə) ilə bərabər bir döyüşdə idim. Allah Rəsulu «insanların ən pisi olan iki nəfər haqqında sizə məlumat verimmi?» dedi. Biz bəli ey Allah Rəsulu dedik. Həzrət Peyğəmbər, «Birincisi, Səmud qövmündən olub Saleh peyğəmbərin dəvəsini öldürən Uhaymir, o biri də sənin burandan vurub qanını buraya qədər axıdan kəsdir» buyurdu və əli ilə Həzrət Əli (ə)-ın başı ilə saqqalını göstərdi.
Xəlifə Osman ibn Əfvandan sonra Həzrət Əli (ə) müsəlmanların təkidi ilə zahiri xilafətə yetişdi. Osmanın xilafəti dövründə yaranmış hərc-mərclik nəticəsində xilafətdə bir çaxnaşma və pərakəndəlik yaranmışdı. Əli (ə) xəlifə olduqdan sonra pərakəndəliyi aradan götürmək məqsədilə daxildə islahat işləri aparmağa başladı. Lakin Həzrət bu islahat əsnasında çoxlu maneələrlə rastlaşdı.
Bu maneələrdən biri də xəvaric hərəkatı idi. Onlar Siffin döyüşü zamanı Həzrət Əli (ə) -dan ayrılmış və onun xilafətinə qarşı mübarizə aparmışdılar. Xəvariclər həddən artıq düşüncəsiz, quru və zahiri ibadətlərə meyl edib həqiqəti anlamayan insanlar idi. Həzrət Əli (ə) onların islam üçün nə qədər təhlükəli olduğunu nəzərə alaraq onlarla ciddi bir mübarizəyə başladı. Həzrət Nəhrəvan döyüşündə demək olar ki, onların əsas qüvvələrini aradan aparıb, İslam dünyasını bu böyük təhlükədən xilas etdi. Xaricilərə divan tutulması və onların törədəcəyi fitnənin gözünün Həzrət Əli (ə) tərəfindən kor edilməsi onlarda o Həzrətə qarşı düşmənçilik hissini oyatdı.
Təbəri və ibni Əsir öz tarixlərində Həzrət Əli (ə) –ın şəhadətinin səbəblərini belə izah edirlər. Əbdürrəhman ibn Mülcəm Muradi, Həccac ibn Abdullahi Teymumiyyi Sarimi, Əmr ibn Əbu Bəkr Teymumiyyi Sədi bir yerdə toplaşdılar. Onlar üçü də xarici idilər. Onlar xalqın arasına düşən ixtilafdan danışdılar. Bu ixtilafın törədicilərinin hakimlər olduğunu deyib, onları aradan aparmaq niyyətinə gəldilər. İbn Mülcəm, Əli (ə)-ın öldürülməsini öz üzərinə götürdü. Bərkə adı ilə tanınmış Həccac ibn Əbdullah, Müaviyəni, Əmr ibn Əbu Bəkrə isə Əmr Ası qətlə yetirəcəyini bildirdi.
Onlar üçü də öldürməyi əhd etdikləri adamları öldürmədikcə, yaxud bunun uğrunda ölmədikcə öz qərarlarından dönməyəcəklərinə söz verdilər. Onlar Ramazan ayının on doqquzuncu günü sabah vaxtı bu işi görməyi qərarlaşdırdılar.
İbn Mülcəm Kufəyə gələrək öz məzhəbdaşları ilə görüşdü. Lakin görəcəyi iş barədə kimsəyə bir söz demədi.
Bir gün ibn Mülcəm öz məzhəbdaşlarının birinin evində Qutam adlı gözəl bir qadın gördü. İbn Mülcəm onunla evlənmək istədiyini söylədi. Qadın öz mehriyyəsinin çox ağır; üç min dirhəm, bir qul və bir də Həzrət Əli (ə)-ın öldürülməsi olduğunu dedi.
İbn Mülcəm fəqət Əli (ə)-ın öldürülməsi şərtini yerinə yetirə biləcəyini söylədi. Qutamın atası və qardaşı Nəhrəvanda Əli (ə) tərəfindən döyüşdə öldürülənlərdən idi. İbn Mülcəmin onu öldürməsini öz üzərinə götürməsi onu çox sevindirdi və öz qövmündən Vərdan adlı birisini də ona köməkçi təyin etdi.
Bu zaman Əşca qəbiləsindən olan Şəbib adlı birisi ibn Mülcəmin yanına gəlmişdi. ibn Mülcəm ona «Dünyada və axirətdə ucalmağını istəyirsənmi?» dedi. Şəbib onun nə demək istədiyini soruşduqda, o Həzrət Əli (ə)-ı öldürəcəyini söylədi. Şəbib: «Anan vayına otursun. Əlini necə öldürəcəksən? Sən onun keçmişini, necə müsəlman olmasını, şərəfini, digərlərindən üstünlüyünü, ilk müsəlman olduğunu bildiyin halda onu necə öldürə bilərsən?»
İbn Mülcəm ona Nəhrəvanda öldürülənləri xatırlatdı. Orada ölənlərin qisasının alınmasının vacib olduğunu bildirdi. Şəbib onun sözlərinə aldanaraq ona qoşuldu. Onlar Çərşənbə gecəsi Kufə məscidinə gedərək, Həzrət Əli (ə)-ın gələcəyi yerdə gizləndilər.
Bütün qaynaqlara əsasən hicrətin 40-cı ili Ramazan ayında Həzrət Əmirulmuminin bir gecə Həzrət Həsənin, bir gecə Həzrət Hüseynin, bir gecə də Həzrət Zeynəbin evində iftar edərdi. Lakin hər yerdə üç tikədən artıq bir şey yeməzdi. O, «Mənim üçün mədənin dolu olmadığı və ac olduğum bir halda Allah hüzuruna getmək sevimlidir» deyərdi.
Həzrət Əli (ə) bu ilin Ramazan ayında tez-tez yaxınlarına onlardan ayrılıb Allahın görüşünə gedəcəyindən danışar və ilahi rəhmətə qovuşacağına görə sevinərdi.
Hətta Ramazan ayının birinci günü bir xütbəsində belə buyurmuşdur: «Ramazan ayı daxil oldu. O, ayların ən üstünü, ilin əvvəlidir. Bilin ki, gələcək Ramazanda artıq mən sizin aranızda olmayacağam».
Həzrət Həsən (ə) buyurmuşdur: «Atamın yaralandığı sabah, Sübh açılmağa başlamışdı. Atam namaz qılırdı. Mənə dönərək: Ey oğul! Bu gecə yuxuda Həzrət Rəsuli-Əkrəmi gördüm. Ey Allahın Rəsulu! Sənin ümmətindən pislikdən və düşmənçilikdən başqa bir şey görmədim dedim. Həzrət Rəsuli-Əkrəm, onlara bəd dua et buyurdu. Mən də, Ey Allahım! Məni onlardan daha xeyirli olanlara qovuşdur, onlara isə çox pis birini hakim et deyərək dua etdim».
Həqiqətən də Həzrət Əli (ə)-dan sonra Bəni Üməyyə sülaləsi hakimiyyət başına gəldi. Onlar istədikləri kimi bu ümmətlə davranmağa başladılar. Həzrət Əli kimi ədalətli hakimə qarşı çıxanlar sonunda bu xanədanın kölələrinə çevrildi. Onlar da istədikləri kimi bu ümməti idarə etməyə başladılar.
Təbəri və ibn Əsirin rəvayətlərinə görə Həzrət Əli (ə) həmin sabah məscidə getmiş və xalqı "Namaz, namaz” deyərək Sübh namazına dəvət etmişdi.
Bu arada Şəbib, Həzrət Əli (ə)-a bir qılınc zərbəsi yönəltdi, lakin qılınc məscidin qapısına dəydi. Bundan sonra ibn Mülcəm, «Ey Əli! Hökm Allahındır. Sənin və sənin adamlarının deyil» deyə bir qılınc zərbəsi vurdu. Qılınc Həzrət Əlinin düz başının ortasına dəydi. Bu zərbədən sonra Həzrət, «And olsun Kəbənin Rəbbinə ki, qurtuldum və muradıma çatdım» buyurdu.
Həzrət Əlinin namaz qılarkən və ya namazdan əvvəl vurulduğu haqqında ixtilaf vardır. Məşhur rəvayət, Sübh namazının birinci səcdəsinə gedərkən vurulduğunu bildirir.
Həzrət Əli vurulduğu zaman bütün məscid əhli bir-birinə dəydi. «Möminlərin əmirini vurdular, hidayət çırağı söndü» deyə qışqırıb haray-həşir salmağa başladılar. Həzrəti məsciddən öz evinə gətirdilər.
Bu zaman Həzrəti yaralayan ibn Mülcəmi onun hüzuruna gətirdilər. Həzrət Əli üzünü ona tutaraq dedi: «Ey Allahın düşməni, mən sənə yaxşılıq etmədimmi? Mən sənin üçün yaxşı bir əmir deyildimmi?»
Sonra oğlu İmam Həsənə dönərək, «Ey oğlum, o mənə bir qılınc zərbəsi vurdu. Əgər ölərəmsə, sən də onu bir qılınc zərbəsi ilə öldür. Çünki mən Allah Rəsulundan eşitdim ki, deyirdi: İşgəncə ilə öldürməkdən çəkinin, qudurmuş köpək olsa belə, əziyyətlə öldürməyin».
Nubatə ibn Əsbəğ deyir ki, biz hamımız Həzrətin evini dövrələyib oturmuşduq. Həzrət Həsən (ə) evdən çıxıb dağılışmağımızı tələb etdi. Camaat getdi. Fəqət mən qaldım. Evdə ağlaşma səsləri ucalırdı. Həzrət Həsən yenə çıxıb «Sizə evlərinizə gedin demədimmi?» dedi. «And olsun Allaha möminlərin əmirini görməsəm getməyəcəyəm» dedim.
Sonra o Həzrətin hüzuruna girdim. Möminlərin əmiri bir yastığa söykənmişdi. Çoxlu qan itirdiyindən üzü saralmışdı. Əyilib üzündən öpdüm və ağladım. İmam buyurdu: «Ey Əsbəğ, ağlama. Mən həqiqətən Cənnətə doğru gedirəm.»
«Ey möminlərin əmiri! Sənin Cənnətə gedəcəyini yəqin bilirəm. Lakin səni itirdiyim və səndən ayrıldığım üçün ağlayıram» dedim.
Həzrət Ramazan ayının 21-ci gecəsi şəhadətə yetişdi. Qurtuluş və nicat gəmisi batdı, elm və hidayət çırağı söndü.
Ustad Ənsariyanın rəsmi saytından
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6734
Bu gün: 2
.jpg)
