Saqqal saxlamaq barədə dəlil
Hər bir məsələdə olduğu kimi saqqal saxlamaq məsələsində də islam dini orta həddə rəftar etməyi məsləhət görmüşdür.Bizim şəriətdən əvvəlki şəriətlərdə də saqqal saxlamaq mövcud idi. Həzrət Musa (ə) şəriətində saqqal qırxmağa icazə verilmirdi. Saqqalı qırxmaq təhqir və hörmətsizlik hesab edilirdi. Həzrət Musa (ə) bir gün bəni İsrail möminləri ilə Tur dağına gedərək dua etdi. Orada olanlardan hər duadan sonra amin deməklərini istəyib saqqalı qırxanları nifrin etdi. (Əvvəlin danişqah və axirin peyğəmbər, c,15, s,243-263).
Bizim şəriətimizdə də saqqal saxlamaq zəruri və onu ülgüclə qırxmaq haram iş sayılmışdır.
Peyğəmbər (s) ölkə başçılarına məktub yazaraq onları islam dininə dəvət etdi. Onlardan biridə İranın təkəbbürlü şahı idi ki, o, peyğəmbərin məktubunu cırıb ayaq altına atdı və peyğəmbərin həbs edilməsinə əmr verdi. Şahın adamları şərafətli paltarlarını geyinib saqqallarını qırxıb öz xəyalları ilə desək mədəni bir insan kimi o həzrəti tutmaq üçün peyğəmbərin yanına getdilər. Peyğımbər (s) onları saqqalı qırxıq halda görcək narahat olub buyurdu: Vay olsun sizə kim sizə demişdir ki saqqalınızı qırxıb, bığınızı uzadasınız? Onlar bu işi şahın əmri ilə gördüklərini dedilər. Peyğəmbər buyurdu: Lakin mənim Rəbbim bığı qırxıb saqqal saxlamağa əmr etmişdir. (Biharul-Ənvar, c,20, s,389-390, Məkatibur-Rəsul, c,1, s,90).
O dövrdə Yəhudilər də saqqallarını qırxdığına görə peyğəmbərimiz bu barədə müsəlmanlara xüsusi göstəriş verib buyurdu: Bığınızı qırxıb saqqal saxlayın və özünüzü Yəhudilərə oxşatmayın. Həmçinin başqa bir hədisdə buyurmuşdur: Bığınızı qırxıb saqqal saxlayın və özünüzü Məcusilərə oxşatmayın. Məcusilər saqqallarını qırxır və bığını uzadırdı.Amma biz müsəlmanlar bığı qırxıb saqqal saxlayırıq və saqqal saxlamaq Allah taalanın yaratdığına uyğundur. Vəsailuş-Şiə, c,1, s,423, Məkarimul-Əxlaq,s,67).
O həzrət başqa bir hədisdə buyurmuşdur: Özünü bizdən başqasına, qeyri müsəlmanlara oxşadan bizdən deyildir. (Nəhcül-Fəsahə,s,509). O həzrət bir hədisdə belə buyurmuşdur: Saqqalı qırxmaq müslə (işkəncə) sayılır və hər kəs müslə edərsə Allah ona lənət etsin. (Vəsailuş-Şiə,1,s,59). Qurani kərimdə həlak olmasından xəbər verilən tayfalardan biri də Həzrət Lutun (ə) qövmüdür. Peyğəmbər (s) buyurmuşdur ki Allah taala onları 10 günahın ucbatından həlak etdi. Onlardan biri də saqqalı qırxıb bığı saxlamaq idi.Müstədrəkul-Vəsail,c1,s,407.
Həbabə Valibiyyə belə deyir: Bir gün gördüm ki İmam Əli (ə) əlinə bir qamçı almış pulsuz balıq satanları vura-vura deyir: Ey Bəni israilin məsx olmuş balıqlarını satanlar və ey bəni Mərvan qoşunu! Furat ibni Əhənf bəni Mərvan qoşununun kimliyini soruşduqda imam buyurdu: Onlar bir tayfa idilər ki saqqallarını qırxıb bığını uzadardılar.Ona görə də Allah taala onları məsx edib heyvanlara çevirdi.(Usuli Kaffi, c,2 s,252, h,3.)
İmam Əli (ə) başqasının saqqalına zərər yetirib onun tamam aradan getməsinə yaxud da yarımçıq vəziyyətə düşməsinə səbəb olanlara diyə diyə hökmünü vacib edirdi. Vəsailuş-Şiə, c,19, s,262.
Üzü qırxmağa aid hökmlər
Məsələ 323: Üzü qırxmaq, yaxud maşınla vurmaq, əgər qırxmaq sayılırsa, ehtiyat-vacibə görə caiz deyildir, bu hökmdə bütün kişilər eyni hökmdədir, Allahın hökmü camaatın məsxərə etməsi, yaxud məclisə hakim olan fəzanın səbəbilə dəyişdirilmir. Deməli, həddi-büluğa təzə çatan şəxs, yaxud üzü qırxmadığı halda camaatın onu məsxərə edəcəkləri şəxs, yaxud toy gecəsində olan kişi və sair kimi hallarda üzünü qırxarsa, yaxud qırxmaq sayılacaq dərəcədə üzünü maşınla götürərsə, ehtiyat-vacibə görə caiz deyildir.
Mənbə:İmam:"Tovzihul-məsail","müxtəlif məsələlər", səh.26; "İstiftaat", 2-ci cild, səh. 21,30.
Təbrizi: "Tovzihul-məsail", 2833-cü məsələdən istifadə etməklə.
Xamenei: İstifta.
Fazil: "Camiul-məsail", 1-ci cild, 955, 956 və 957-ci suallardan istifadə etməklə. Bəhcət: Üzün tükünü qırxmaq caiz deyildir. "Tovzihul-məsail", "müxtəlif məsələlər", məsələ: 4. Sistani: Üzü qırxmaq ehtiyat-vacibə görə haramdır. "Məkasibi mühərrəmə", məsələ: 46. Məkarim: Üzü qırxmaq və s. kimi şeylər ehtiyatın xilafınadır. İstifta. Məsələ 324: Üzün bir hissəsini qırxmağın hökmü onun hamısını qırxmağın hökmündədir. İmam: "İstiftaat","məkasibi mühərrəmə", Sual:84. Bəhcət:"Tovzihul-məsail", "müxtəlif məsələlər", məsələ: 4. Xamenei: İstifta.
Təbrizi: Ehtiyat-vacibə görə, gərək çənə və onun ətrafını da qırxmasınlar və dibdən vurmasınlar, belə ki, ona "saqqalı vardır"-deyilə bilsin, üzün qalan hissəsini qırxmasının eybi yoxdur. İstifta.
Fazil: Saqqalın ətraflarını ülgüclə və yaxud onun kimi şeylərlə təmizləməyin işkalı yoxdur. İstifta.
* NƏTİCƏDƏ: Kişilər ehtiyat-vacibə görə öz saqqallarının bir hissəsini qırxa bilməzlər, amma saq-qa¬lı səliqəyə salmaq üçün qırxılan miqdar istis¬nadır. Məsələ (Sual) 325: Boğazın altında və yanaqlarda olan tükləri qırxmaq caizdirmi?
Cavab: Əgər saqqalı qırxılmaq aid edilməyəcək miqdarda olarsa, əksinə, onun səliqəyə salınması hesab olunarsa, işkalı yoxdur. İmam, Təbrizi, Xamenei: İstifta. Bəhcət: "Tovzihul-məsail", "müxtəlif məsələlər", məsələ: 4. Fazil: "Camiul-məsail", 2-ci cild, 755-ci sualdan istifadə etməklə.
Məkarim: Bu hissələrin qırxılmasının işkalı yoxdur. İstifta. Məsələ (Sual) 326: Saqqalın həddi nə qədərdir ki, ondan qısa olmamalıdır?
Cavab: Camaat arasında "saqqalı vardır"-deyiləcək miqdarda saxlamaq kifayətdir.
İmam, Bəhcət, Təbrizi, Fazil və Məkarim: İstifta.
Məsələ (Sual) 328: Müsəlmanın saqqalını qırxmaq işi haram sayılırmı?
Bəhcət: Haramdır və onun müqabilində pul almaq caiz deyil.
Sistani: Saqqal qırxmağın ehtiyat-vacibə görə caiz olmadığı hallarda, ehtiyat-vacibə görə onun müqabilində muzd almaq caiz deyildir.
"Minhacus-salihin","Məkasibi mühərrəmə", məsələ: 46.
Fazil və Xamenei: Ehtiyat-vacibə görə caiz deyildir.
Məsələ (Sual) 329: Mənim işim toz-torpaqla yanaşıdır və üzümü qırxmağa məcburam, çünki əgər üzümü qırxmasam, toz-torpaq onun üstünə hopacaqdır. Mənim işim haramdırmı?
Cavab: Saqqalı qırxmaq əhvətə görə haramdır və qeyd olunan dəlil üz qırxmaq üçün əsas deyildir. Siz bu hökmdə başqaları ilə fərqlənmirsiniz.
İmam: "İstiftaat", "məkasibi mühərrəmə", Sual: 87.
Xamenei: İstifta.
Fazil: "Camiul-məsail", 1-ci cild, Sual: 959.
Bəhcət: Üzü qırxmaq haramdır və qeyd olunan dəlil üzü qırxmağın halal olmasına bir əsas deyildir. İstifta.
Məkarim: Əgər zərurət tələb edərsə, üz qırxmaq caizdir. İstifta.
Məsələ (Sual) 330: Tükün daha inkişaf etməsi üçün onu qırxmaq olarmı?
Bəhcət: Caiz deyildir. Xamenei: Ehtiyat-vacibə görə caiz deyildir. Cəmiyyətdə kişi və qadın münasibətləri kitabından...
Mənbə: Həqiqət.az
İlahiyatçı C.Ağayev
Admin: 3
Redaktor: 4
Sayt nəzarətçisi: 7
VİP: 1
İstifadəçi: 6678
Bu gün: 0
