Quran və Sünnədə Allahı və peyğəmbəri sevməyin vacibliyini göstərən bəzi dəlillər
Qurani Kərim və peyğəmbərin Sünnəsində möminləri
Allahı və Onun rəsulunu sevməyə təşviq edən bir çox dəlillər
mövcuddur.
Birinci: Uca Allah buyurur: "Peyğəmbər möminlərə onların
özlərindən daha əzizdir "
İmam Əş-Şövkani demişdir: "Yəni Peyğəmər insanlara
bütün dini və dünyəvi məsələlərdən öndə gəlir və möminlər onu
özlərindən daha çox sevməlidirlər. Gərək onu möhtac halda olsalar
belə mal-dövlətərindən, hətta öz canlarından belə daha çox
sevsinlər. Əgər peyğəmbərin sözü insanları bir şeyə, insanların
nəfsi istəkləri isə bir başqa şeyə səsləyərsə gərək peyğəmbərin
sözünü nəfsi istəklərdən öndə tutaraq ona riayət edilsin." Şeyxul İslam İbn Teymiyyə Uca Allahın: "Peyğəmbər
möminlərə onların özlərindən daha yaxındır. Zövcələri isə mö-
minlərin analarıdır. Qohumlar Allahın yazısına görə birbirlərinə
möminlərdən və mühacirlərdən daha yaxındırlar.
Dostlarınıza yaxşılıq etmək isə istisnadır. Bunlar Kitabda yazılmışdır." -ayəsinin aşağıdakı səhih hədisin mənasında olduğunu
demişdir: "Mən hər bir möminə yardım etməyə onun özündən
daha haqlıyam, hər kim özündə sonra mal-dövlət qoyub gedərsə
onun varislərinə çatmalıdır. Özündən sonra əhli-əyal və ya tələf
olmuş bir şey qoyub gedərsə ona yardım etmək mənlikdir."
Beləliklə də Uca Allah peyğəmbəri insanlara onların özlərindən
daha yaxın etmişdir. Sonra qohumları bir-birinə yaxın etmişdir ki qarşılıqlı yardım etsinlər. Çünki əgər peyğəmbər insanlara onların
özlərindən daha yaxındırsa, onların qohumlarından da təbii ki
yaxındır.
İkinci: Uca Allah buyurur: "De:"Əgər atalarınız, oğullarınız,
qardaşlarınız, zövcələriniz, yaxın qohumlarınız, qazandığınız
mallar, iflasa uğramasından qorxduğunuz alış-verişiniz və bə-
yəndiyiniz məskənlər sizə Allahdan, Onun Elçisindən və Onun
yolunda cihaddan daha əzizdirsə, Allah Öz əmrini verincəyə
qədər gözləyin. Allah günahkarları doğru yola yönəltməz.” Ayədəki kəlimələrin şərhi:
Qohumları: Yəni əmiləri və onların övladları kimi qohumlar.
Əldə etdiyiniz: Törətdiyiniz.
Məhv olmasını: Ziyana uğramasını.
Razı qaldığınız mənzillər:O mənzillər ki sizin xoşunuza gəlir və
orada qalmaq sizin Allah və Rəsulu yolunda hicrət etməkdən
çəkindirir.
Allahın əmri gələnədək: Yəni Məkkənin Fəthi günü başınıza
gələcək bəlaya qədər.
Allah fasiq qövmə hidayət verməz: O kəslər ki, itaətdən boyun
qaçırır və əmr və ya qadağalara məhəl qoymur.
Qazı İyad demişdir: Bu ayə peyğəmbəri sevməyin
vacibliyinə ən böyük dəlil, təşviq, tənbeh və sübutdur. Çünki Allah
bu ayədə özünü, mal-dövlətini və əhli əyalını Allah və Onun
rəsulundan çox sevənləri: "Allahın əmri gələnədək gözləyin" -
deyə hədələmişdir. Ayənin sonunda isə Allah onları fasiq
adlandırmış, onların yollarını azaraq hidayətdən uzaq
düşdüklərini bəyan etmişdir.
Üçüncü: Ənəsdən rəvayət olunur ki, peyğəmbər
demişdir: ”Sizlərdən biriniz məni atasından, övladından və bütün
insanlardan çox sevməyincə iman gətirmiş olmaz.” Abdullah ibn Hişam rəvayət edir ki, bir dəfə biz
peyğəmbərlə birlikdə olarkən o, Ömər ibn Əl-Xəttabın əlindən tutmuşdu. Ömər ona dedi: Ey Allahın rəsulu, səni özümdən savayı
hər şeydən çox sevirəm. Peyğəmbər dedi: "Xeyr, nəfsim Əlində
olana and olsun ki, gərək məni özündən də çox sevəsən." Ömər
dedi: Allaha and olsun ki, indi mən səni özümdən də çox sevirəm.
Peyğəmbər buyurdu: "Bax indi (imanın kamil oldu) ey Ömər".
Şeyx İbn Üseymin demişdir: "Peyğəmbər müxtəlif
səbəblərə görə sevilməlidir:
1- Əgər sən Allahı hər şeydən çox sevirsənsə, o zaman Onun
peyğəmbərini də hər bir məxluqdan çox sevməlisən.
2- Peyğəmbər Allaha ibadət edərək onun risaləsini yaymışdır.
3- Allah ona bir çox gözəl əxlaq və əməllər vermişdi.
4-Sənin hidayətə varmağına və öyrənməyinə səbəbkar
peyğəmbərdir.
5- Şəriəti təbliğ edərkən müxtəlif əziyyətlərə düçar olduğuna görə.
6- Allah kəliməsinin ucalması üçün malını və canını fəda etdiyi
üçün .
Bu hədisdən aşağıdakı faydalar götürülür:
1- İnsan gərək peyğəmbəri özündən də çox sevsin.
2- Rəsulullah yolunda malını və canını fəda etmək gərəkdir . Çünki
gərək peyğəmbər sevgisi insanın özündən və malından da güclü
olsun.
3- Peyğəmbərin sünnəsinin yayılması yolunda mal, can və enerji
sərf etmək lazımdır. Bu peyğəmbər sevgisinə daxildir. Bəzi alimlər
Uca Allahın: "Doğrusu, sənə ədavət bəsləyənin özü sonsuzdur." ayəsi barəsində demişlər ki, peyğəmbərin gətirdiyi şəriətə ədavət
və nifrət bəsləyən hər bir kəs, xeyirdən məhrum və sonsuzdur. Peyğəmbərin sözünü başqalarının sözündən üstün tutmaq.
Belə ki, insan hamıdan çox sevdiyi kəsin sözünü digərlərinin
sözlərindən, hətta öz sözündən belə üstün saymalıdır.
Dördüncü: Ənəs ibn Malikdən rəvayət olunur ki; "Bir dəfə
bir kişi peyğəmbərin yanına gələrək soruşdu: Ey Allahın rəsulu,
Qiyamət saatı nə zamandır? Peyğəmbər ondan soruşdu: "O saat üçün nə hazırlamısan?” O dedi: Allahı və Onun rəsulunu sevməyi.
Peyğəmbər dedi: "Şübhəsiz ki, sən sevdiyinlə birlikdə
olacaqsan.”
Ənəs dedi: İslamı qəbul etdikdən sonra ən çox sevindiyimiz söz
peyğəmbərin: ”Şübhəsiz ki, sən sevdiyinlə birlikdə olacaqsan.”-
sözü oldu. Sonra Ənəs yenə dedi: Mən Allahı, Onun elçisini, Əbu
Bəkri və Öməri sevirəm. Ümid edirəm ki, onlar kimi yaxşı əməllər
edə bilməsəm belə onlarla birlikdə olacağam.”
Beşinci: Əbu Hureyradən rəvayət olunur ki, peyğəmbər
demişdir: "Ümmətimdən məni ən çox sevənlər o kəslərdir ki,
onlardan biri məni görmək üçün mallarından və yaxınlarından
keçməyə hazırdır.”
Kitabın adı: Peyğəmbəri sevmək
Cəm edib toplayan: Əlixan Musayev
Tərcümə: Aydın Salehli