Atmosfer

Əli (ə.s) «Siffeyn» müharibəsinə getmək istəyəndə asimanların və yerin necə yaradılması, dağların necə inşa edilməsini göstərən bu duanı tilavət etdi: «Pərvərdigara! Ey uca asimanların Pərvərdigarı! Yayılmaqdan qorunub saxlanan cəvvin (atmosferin) Pərvərdigarı! Sən onu (cəvvi) gecə və gündüzün gəlib-getmə yeri qərar vermisən»

Şəhristani «Əl-hey`ətu vəl-islam» kitabında (səh.51) belə qeyd edir: Bu duada «cəvvin məkfuf» – dedikdə məqsəd budur ki, yeri əhatə edən hava təbəqəsi özü-özlüyündə pərakəndə olmağı tələb və yayılmağa sə`y etdiyindən, onları müəyyən bir yerdə saxlamaq Allah-Taalanın qüdrət nişanələrindəndir.

Eləcə də «əlləzi cəəltəhu muğizən lilləyli vən-nəhar» cümləsinin şərhində belə deyir: «Muğiz» kəlməsi suyu udan və onu özünə cəzb edən yer mə`nasınadır. Sanki o Həzrət (istiarə şəklində) gündüzü nur və gecəni qaranlıq mə`nasına bəyan etmiş və belə demişdir: «Pərvərdigara! Sən işığı və zülməti hava qatlarında – cəvvdə batırmısan və nurun cəvvdə batması nəticəsində gecə, qaranlığın da cəvvdə batması nəticəsində gündüz əmələ gəlir.» O Həzrət belə fərz etmişdir ki, hava həm nuru, həm də zülməti udur. Hal-hazırda, uzun əsrlər keçdikdən sonra astronomlar spektroskop cihazının vasitəsi ilə kəşf etmişlər ki, atmosfer qatı öz tələbinə uyğun olaraq günəş şüalarının müəyyən miqdarını udur və qalanını bizim üçün buraxır. Bu elmi kəşf fizikada onlar üçün minlərlə elm və sirri açmışdır. Lakin elm şəhərinin qapısı – Əli (ə.s)-dır. Peyğəmbər (s.ə.v.v.)-dən nəql olunan səhih rəvayətlərə əsasən, o Həzrət Əli (ə.s)-a min elm babı öyrətmişdir ki, hər birindən də yenidən min elm babı açılır. Bəlkə də o həzrətin bu mö`cüzəli kəlamı həmin elm bablarından biridir ki, mühəqqiqlər və alimlər ondan minlərlə məsələni öyrənirlər.

Allaha and olsun! Fəlsəfə fənlərini dərindən mənimsəmiş hər bir kəs o həzrətin nurani kəlamlarına diqqət yetirsə, onun üçün hikmət və elm çeşmələri axmağa başlayar və Əli (ə.s) barəsində deyilən «Əlinin kəlamı Xaliqin kəlamından aşağı, məxluqun kəlamından yuxarıdır» – deyənlərin sözünün doğruluğunu dərk edər.

Kitabın adı: Həzrət Əli (ə)-ın qəzavətləri

Müəllif: Ayətullah Məhəmmədtəqi Tustəri